یخچال‌ها ، استان یزد

یخچال‌های قدیمی، یكی از بهترین تأسیسات ساختمانی‌اند كه برای ذخیره‌سازی یخ به یادگار مانده‌اند. متأسفانه یخچال‌های یزد در دهه‌های اخیر تخریب شده‌اند. اما یخچال ابركوه و یخچال میبد هنوز استوار و پابرجا هستند. یخچال میبد از بهترین‌های موجود است. یخچال‌ها از چهار بخش عمده یخدان، گنبد،‌ دیوار اصلی و حوضچه یا استخر تشكیل شده‌اند.
در ایام زمستان كه آب به حد كافی وجود دارد، آب به درون حوضچه یا استخر رها می‌شده و شب هنگام، با توجه به برودت هوا یخ می‌زده است. دیواری بلند در طول استخر قرار داشته است كه مانع تابش خورشید به یخ‌ها می‌شده و شرایطی را به وجود می‌‌آورده تا لایه‌های یخ در شب‌های پیاپی اضافه شوند.
یخ‌ها را سپس كارگران می‌شكستند و از طریق درگاهی مخصوص، به داخل یخدان كه به صورت مخروطی بزرگ در زمین قرار دارد،‌ منتقل می‌شدند.
گنبد مدور و مرتفع ساخته شده از گل، یخ‌ها را طوری از تابش مستقیم خورشید حفاظت می‌كرد كه در فصل گرما استفاده از یخ‌ها را ممكن می‌ساخت.
یخچال‌های قدیمی یكی از جالب‌ترین الگوهای بهره‌گیری از انرژی‌های پاك و ارزان هستند و می‌توانند بار دیگر به لحاظ جنبه‌های اقتصادی و حفاظت از محیط زیست كاربردهای جدیدی پیدا كنند.