کدام منافع ملی؟

تعریفی که این ‌روزها دست‌اندرکاران ورزش و فوتبال ایران از منافع ملی ارائه می‌کنند، این نگرانی را به‌وجود می‌آورد که با کنار رفتن رئیس سازمان تربیت بدنی از انتخابات فدراسیون فوتبال، کلیت فوتبال ایران زیرسوال خواهد رفت! از رئیس انجمن نویسندگان و عکاسان ورزشی گرفته تا مدیرعامل باشگاه‌های ابومسلم، استقلا‌ل و پاس، مرتضی تمدن نماینده مجلس، خود علی‌آبادی و حتی رئیس‌جمهور و... طوری به دفاع از منافع ملی پرداخته‌اند که انگار حضور رئیس سازمان تربیت‌بدنی بر مسند ریاست فدراسیون فوتبال مساوی با حفظ منافع ملی بوده و کناره‌گیری او از انتخابات، منافع ملی ما را به خطر انداخته است.
واقعا تعریف این افراد از منافع ملی چیست؟ منافعی که قرار است عاید ملت ایران شود یا منافعی که باید به یک گروه خاص تعلق گیرد؟ به‌طور کلی منافع ملی شامل آن دسته از اهداف کوتاه مدت، میان‌مدت و بلندمدتی است که دولت‌ها به منظور تامین رفاه حال مردمان، حفظ تمامیت ارضی و پیشرفت‌های نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور خود پیگیری می‌کنند.
در دنیای امروز تمامی مناسبات بین‌المللی برمبنای تامین منافع ملی تعریف می‌شود و کشورهایی در صحنه بین‌الملل موفق‌تر هستند که تحت هر شرایطی منافع ملی را به منافع شخصی و گروهی ترجیح بدهند. اما گاهی در برخی از موارد رفتارهای واحدهای سیاسی در صحنه بین‌الملل طوری است که به خوبی پیداست از خواست‌ها و منافع گروهی یک اقلیت سرچشمه می‌گیرد که برای حفظ موقعیت خویش آن را بر اساس منافع ملی توجیه می‌کنند؛ به نظر می‌رسد فوتبال ایران مصداق روشن این فرضیه است. روزی که رئیس سازمان تربیت بدنی به‌دلیل اختلا‌فات شخصی و نشان دان قدرت خود، به‌صورت کاملا‌ عجولا‌نه رئیس فدراسیون فوتبال را برکنار کرد، چه تعریفی از منافع ملی داشت که حالا‌ حرف از به خطر افتادن آن می‌زند؟ آن موقع رئیس‌جمهور محترم که معتقدند یک تیم سیاسی از وضعیت سوءاستفاده کرد و منافع ملی در نظر گرفته نشد کجا بودند که مانع از به‌وجود آمدن این وضعیت شوند؟ مگر نه اینکه علی‌آبادی گفته من سرباز رئیس‌جمهور هستم؟ از تضاد این ادعا با ادعای وی مبنی بر جدا نگه‌داشتن ورزش از سیاست که بگذریم، اگر وی خودش را سرباز رئیس‌جمهور می‌داند چرا آن موقع به توصیه رئیس‌جمهور گوش نکرد و کار را به جایی رساند که حالا‌ همه از به خطر افتادن منافع ملی حرف بزنند؟ هنوز هیچ‌کس شیوه من‌درآوردی ایشان برای انتخاب سرمربی تیم ملی که تحت عنوان <خردجمعی> توجیه شد را فراموش نکرده است. شیوه‌ای که منجر به انتخاب یک مربی کم‌تجربه و فاقد توانایی‌های مورد نیاز برای تیم ملی شد و در ادامه حذف زودهنگام این تیم از جام ملت‌های آسیا را در پی داشت. چرا آن موقع هیچ یک از مدعیان فعلی به فکر حفظ منافع ملی نبودند؟
رئیس‌سازمان تربیت بدنی مدعی است هدفش جدا نگه داشتن سیاست از ورزش است اما آیا لحظه‌ای به این فکر کرده که روزی که برای حضور در انتخابات کاندیدا شد و روزی که به خاطر حضور یک رقیب سرسخت، خودش و تیمش از انتخابات کناره‌گیری کردند، یک اقدام کاملا‌ سیاسی انجام داد. مگر نه اینکه او به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و سیاستگذار ورزش، سیاسی‌ترین فرد موجود برای حضور در فوتبال بود؟ چطور آن موقع که به صورت دسته‌جمعی استعفاء دادند نگران منافع ملی نبودند، اما حالا‌ که فیفا تاکید دارد فوتبال باید مستقل باشد و سیاسیون در آن دخالت نکنند، منافع ملی به خطر افتاده است؟
اگر ایشان و هم‌فکرانشان الا‌ن در مسند قدرت نبودند و در جای دیگری غیر از دولت فعالیت می‌کردند و به فکر حضور در فدراسیون فوتبال نمی‌افتادند، هم منافع ملی به خطر می‌افتاد؟ ‌ با تعریفی که رئیس‌جمهور، رئیس سازمان تربیت‌بدنی و سایر وابستگانشان از منافع ملی ارائه می‌کنند باید به این نتیجه رسید که با کناره‌گیری علی‌آبادی از انتخابات، منافع ملی ایران در خطر است چون وقتی افرادی که برای استقلا‌ل فوتبال فعالیت می‌کنند، متهم به عمل کردن خلا‌ف منافع ملی می‌شوند، باید نتیجه گرفت که حضور علی‌آبادی بر مسند ریاست فدراسیون فوتبال عین منافع ملی است و حالا‌ که چنین اتفاقی نیفتاده، منافع ملی هم در خطر است، ولی آیا واقعیت همین است؟
منافع ملی دارای بارارزشی بسیاری است اما باید اعتراف کرد تفکیک میان منافع ملی و منافع شخصی در ایران کار بسیار سختی است. البته گذر زمان تمام این ابهامات را از بین می‌برد چون تاریخ قاضی بی‌رحمی است و نمی‌گذارد پنهان بماند، اما این کمکی به بهبود وضعیت حال نمی‌کند. اگر غیر از این بود ما یک‌سال با ارزش را به خاطر خودخواهی و منافع شخصی و گروهی از دست نمی‌دادیم و الا‌ن به خاطر انحراف افکار عمومی از به خطر افتادن مافع ملی حرف نمی‌زدیم.

محمد شهرابی

منبع : روزنامه اعتماد ملی