مالتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis)

● پلاکهای اسکلروتیک در فرد مبتلا به MS
مالتیپل اسکلروزیس که به اختصار به آن ام اس (MS) نیز گفته می شود ، یک بیماری سیستم عصبی است ، که بیشتر افراد جوان را مبتلا می سازد و در آن ، ماده ی پوشاننده ی سلول های عصبی که میلین نام دارد در بعضی قسمتهای سیستم عصبی از بین رفته سبب ایجاد اختلالات علایم متنوع عصبی می شود.
▪ علائم بیماری مالتیپل اسکلروز چیست؟
▪ بیماری مالتیپل اسکروز چقدر شایع است ؟
▪ آیا هر کسی دچار بیماری ام اس شد زمین گیر ومعلول خواهد شد ؟
▪ علت بیماری ام اس چیست؟
▪ بیماری ام اس را چگونه تشخیص می دهند؟
▪ آیا بیماری ام اس درمان خاصّی دارد؟
▪ علائم بیماری مالتیپل اسکلروز چیست؟
علائم این بیماری گاهی تشدید وگاهی تخفیف پیدا می کنند ولی ممکن سیری پیشرونده و ناتوان کننده داشته باشند .علائم این بیماری متنوع می باشند.شروع بیماری گاهی بصورت آهسته وبی سروصدا بوده ولی بیشتر به صورت علائم حاد عصبی است(منظور از حاد این است که علائم در عرض چند روز ظاهر می شوند.). گاهی علائم جزئی وخفیف هستند به طوری که بیمار به پزشک مراجعه نمی کند( مثلاً به صورت ضعف وخستگی زودرس یا سر گیجه ی خفیف) پس از مدتی علائم خود به خود بر طرف می شوند و گاهی عود می کنند. البته تشخیص این موارد خفیف مشکل است.در موارد دیگر علائم شدید بوده و شامل اختلال شدید بینائی دو بینی (بیمار هر چیز را دو تا می بیند.) فلج اندام ها ، سرگیجه شدید و اختلال تعادل حین راه رفتن ، اختلالات حافظه و افسردگی می باشند. علائم در طول زمان گاهی شدید بوده وگاهی تخفیف پیدا می کنند ودوباره عود می کنند وممکن است بیماری سیر پیش رونده ای داشته باشد وبه تدریج بیمار را به صورت یک معلول در می آورد و مانع از ادامه کار و زندگی معمولی او شود و در موارد نادر ممکن است جان بیمار را به خطر بیندازد.
● بیماری مالتیپل اسکروز چقدر شایع است ؟
حدود یک میلیون وصد هزار نفر در جهان مبتلا به بیماری مالتیپل اسکلروزیس می باشند. این بیماری در جوانان شایع بوده و تا سن ۳۵ سالگی شیوع آن بیشتر می شود . تعداد خانمهای مبتلا به این بیماری دو برابر آقایان است.
● آیا هر کسی دچار بیماری ام اس شد زمین گیر ومعلول خواهد شد ؟
بیماری ام اس می تواند شدتهای مختلفی داشته باشد. بعضی بیماران ، بیماریشان آنقدر خفیف است که به پزشک هم مراجعه نمیکنند و تا سالها بعد به زندگی معمولی خود ادامه میدهند ، ولی بعضی بیماران بیماری شدیدی دارند به طوری که پس از چند سال دچار عوارض و عواقب شدید بیماری می شوند .در بررسی های انجام شده ،مشخص شده است که ۱۵ سال پس از شروع بیماری ، یک پنجم بیماران هنوز به زندگی عادی خود ادامه میدهند، و هیچگونه محدودیتی احساس نمی کند . ۵۰ تا ۶۰ در صد بیماران برای حرکت خود نیاز به کمک (مثلاً عصا یا صندلی چرخ دار ) دارند. و ۷۵ در صد بیماران قادر به ادامه کار خود نبوده و از کار افتاده می شوند . مطالعات انجام شده نشان میدهد بیمارانی که در پنج سال اول شروع بیماری معلولیت قابل توجهی پیدا نکرده اند در ۱۰ تا ۱۵ سال بعدی نیز مشکل چندانی پیدا نخواهند کرد.
● علت بیماری ام اس چیست؟
علت بیماری ام اس خود ایمنی روی یک زمینه ی ارثی می باشد تابه حال میکروب یا ویروس خاس را به عنوان عامل این بیماری پیدا نکرده اند . غذای خاصی در ایجاد این بیماری مقصر شناخته نشده است. این بیماری واکسن ندارد و راه پیشگیری برای آن پیدا نشده است . فامیل نسَبی افراد مبتلا به این بیماری (مثلاً خواهر و برادر ها) احتمال ابتلای آنها به این بیماری قدری بیشتر از افراد دیگر است.برای این افراد نیز توصیه خاصّی وجود ندارد تا با رعایت آن بتوان بیماری را پیشگیری نمود . از آنجائیکه این میزان احتمال بسیار کم است ، اطرافیان بیمار مبتلا به ام اس نباید نگران شوند.
● بیماری ام اس را چگونه تشخیص می دهند؟
آزمایش خون یا تست خاصّی وجود نداردکه به تنهائی بیماری ام اس را به طور قطعی تشخیص دهد. پزشک برای تشخیص این بیماری علاوه بر علائم و نشانه های بیمار ، از ام آر آی و بررسیهای دیگر استفاده می کند، و سیر بیماری را نیز در نظر می گیرد.
● آیا بیماری ام اس درمان خاصّی دارد؟
آری بیماری ام اس راه معالجه دارد . گر چه این معالجات امکان شفای قطعی بیماری را ممکن است فراهم نسازدولی کمک زیادی به بیماران می کند و لوزم است درمان تحت نظر متخصص مغز و اعصاب باشد . متحصصان مغز و اعصاب برای درمان بیماری مالتپل اسکلروزیس از افتر فرون بتا ،استات گلاتی رامرGlatiramer کورتیکو ستروئید و دارو های دیگر استفاده می شود. بسته به شدت بیماری و علائم ایجاد شده نوع دارو ومقدار آن توسط متخصص مغز و اعصاب تجویز می شود مصرف دارو های گیاهی (جوشانده و...) برای ام اس فایده ای ندارد و ممکن است بیمار را ومدتی از درمان صحیص باز بدارد و نهایتاً به ضرر او باشد. مصرف صحیص داروهای تجویز شده توسط متخصص مغز واعصاب وپیگیری بیمار ، در هربیماری مزمنی اهمیت زیادی دارد.

منبع : اطلاعات پزشکی رسانیک