نسل جدید وب

اصولا‌ تعریف کردن عبارت <نسخه اول وب> بسیار مشکل است، زیرا تعریف صحیح آن را به چگونگی تعریف دقیق از <نسخه دوم وب> یا وب ۲ وابسته می‌سازد. اما شاید بتوان وب ۲ را به عنوان مجموعه اطلا‌عاتی کارآمد درباره <همه چیز> خلا‌صه کرد.بهتر است تعریف وب ۱ را به صورت ویژگی‌های آن و در مقایسه با وب ۲ بیان کنیم: در نسخه وب ۱ پایگاه‌های اینترنتی از طراحی ساده و غیرقابل انعطاف که به طراحی استاتیک معروف هستند، برخوردار بودند.
اغلب آنها حاوی اطلا‌عاتی مفید بودند ولی دلیلی برای آنکه کاربران دوباره بعدا به آنها رجوع کنند وجود نداشت، چرا که این اطلا‌عات به ندرت در طول زمان تغییر کرده و یا به روز می‌شد، در حالی که با استفاده از وب ۲ که امکان ایجاد وبلا‌گ و انجمن‌های گفت‌وگوی اینترنتی را برای کاربران فراهم آورد، امکان به روزآوری سریع اطلا‌عات پایگاه‌های اینترنتی و تغییر محتویات آنها برای کاربران نیز فراهم آمد.
نکته دیگر آنکه در وب ۱ پایگاه‌های اینترنتی غیرتعاملی بودند، یعنی کاربران تنها می‌توانستند به عنوان بازدیدکننده از اطلا‌عات یک پایگاه استفاده کنند و هیچ همکاری و یا نقشی در تولید و بهینه سازی اطلا‌عات یک پایگاه نداشتند. این در حالی است که با ظهور وب ۲ بسیاری از پایگاه‌های اینترنتی همچون دایره‌المعارف‌های بر خط، امکان به روز آوری و کم و زیاد شدن و یا ویرایش و تصحیح اطلا‌عات خود را در اختیار بازدیدکنندگان قرار دادند و از این رو قابلیت تعامل بیشتری را به شبکه جهانی اینترنت بخشیدند.
و بالا‌خره اقدام دیگری که در زمینه افزایش قدرت تعامل در وب ۲ نسبت به وب ۱ صورت گرفت، ارائه نرم افزار‌های <متن باز> از سوی شرکت‌های توسعه و تولید نرم‌افزار و توزیع آنها از طریق شبکه اینترنت بود.
اما وب ۲ با اهدافی همچون استفاده از اینترنت به روش <اطلا‌عات مبتنی بر درخواست، گسترش دموکراسی در اینترنت، از طریق ایجاد سهمی‌برای کاربران جهت تغییر محتوا و مشارکت در تولید و گسترش اطلا‌عات و به کارگیری روش‌های جدید توزیع اطلا‌عات مانند ‌RSS توسعه یافت.
وب ۱ تنها مانند یک کتابخانه بود، یعنی منبعی از اطلا‌عات انباشته شده که شما هیچ امکانی برای تغییر و یا به هنگام سازی اطلا‌عات آن در اختیار نداشتید، در وب ۲، تا قدری این موضوع بهبود یافت و شما می‌توانید اطلا‌عات مطلوب‌تری را دریافت کنید یا در مباحثات به صورت مجازی شرکت نموده و تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
از اینرو وب۳ تفاوت‌های چشمگیری نسبت به وب ۲ خواهد داشت، برای مثال برخی از خصوصیات ویژه وب ۲ شامل امکان استفاده و تکمیل فرم‌های آنلا‌ین از طریق اینترنت و یا ایجاد صفحه‌های شخصی منحصربه فرد برای هر یک از کاربران یک پایگاه اینترنتی (امکانی همچون صفحه ‌)My Yahoo، امکان استفاده از صفحات اینترنتی به منظور برقراری ارتباط میان کاربران مختلف پایگاه‌های اینترنت همچون شبکه‌های اجتماعی مجازی و یا انجمن‌های گفت‌وگوی موضوعی، امکاناتی جهت اشتراکگذاری محتوا میان کاربران به سرعت و سهولت و یا انتشار همگانی آنها، امکان مرور و اطلا‌ع‌یابی از مطالب جدید پایگاه‌های اینترنتی به سرعت و حتی بدون نیاز به مراجعه مکرر و مداوم تنها به کمک ‌RSS ، گسترش و توسعه امکان دسترسی به اینترنت بدون نیاز به رایانه برای مثال از طریق تلفن‌های همراه، کنسول‌های مخصوص بازی‌های ویدئویی، تلویزیون‌ها و سایر دستگاه‌ها می‌شود.
● نسخه جدید وب ۳
تصور کنید قصد دارید برای گذران اوقات فراغت به دیدن یک فیلم سینمایی با مضمون کمدی بروید و پس از آن نیز در یک رستوران چینی یا هندی شام صرف کنید.
برای این کار به سراغ رایانه شخصی خود رفته و صفحه جست‌وجوی ‌Google را برای دستیابی به اطلا‌عات برنامه نمایش سینما‌ها و یا رستوران‌های موردنظر باز می‌کنید. زیرا شما باید بدانید که نزدیک‌ترین سالن نمایشی که فیلم مورد علا‌قه شما را نمایش می‌دهد کجاست و یا نزدیک ترین رستوران غذاهای هندی یا چینی به آن سالن نمایش کجا واقع شده است؟ و در نهایت شما پیش از خروج از خانه چندین وب سایت را مورد مشاهده و کنکاش قرار می‌دهید.
برخی از متخصصین اینترنت بر این باور هستند که نسل بعدی ‌ وب که به نام وب ۳ شناخته می‌شود، جست‌وجو، دستیابی و مرور اطلا‌عات مورد نیاز شما را بسیار آسان‌تر و سریع‌تر می‌سازند.
برای آنکه یک مثال ملموس در این زمینه آورده باشیم، در وب ۳ شما ممکن است خواسته خود را در قالب یک جمله پیچیده جست‌و‌جو کنید، مثلا‌: <من قصد دارم یک فیلم کمدی در سینما ببینم و بعد هم شام را در یک رستوران چینی صرف کنم، انتخاب‌های من کدام هستند؟>
وب ۳ تمام تلا‌ش خود را می‌کند تا جست‌وجویی کامل و منطبق با شرایط شما انجام داده و به سرعت نتیجه را در اختیار شما قرار دهد.
اما این تمام ماجرا نیست، چراکه بسیاری از این کارشناسان معتقد هستند که وب ۳ به مثابه یک دستیار شخصی کاملا‌ حرفه‌ای عمل خواهد کرد، وقتی شما مشغول جست‌وجو هستید، مرورگر اینترنت شما رفته رفته می‌آموزد که شما به چه موضوعاتی علا‌قه‌مند هستید، هر چقدر مرورگر به سلا‌یق و علا‌ئق شما پی ببرد، کم‌کم شما برای جست‌وجوی موضوع مورد نظرتان نیاز کمتری به تشریح و توضیح خواهید داشت، حتی ممکن است شما بخواهید از مرورگر خود بپرسید که <برای ناهار کجا باید بروم؟> این کافی است تا مرورگر برحسب ذائقه، درآمد و موقعیت جغرافیایی شما لیست رستوران‌های مطلوب را برای شما به نمایش بگذارد.
در یک کلا‌م وب ۲ از اینترنت برای برقراری ارتباط میان انسان‌ها استفاده می‌کرد ولی وب ۳ از اینترنت برای برقراری ارتباط میان اطلا‌عات با اطلا‌عات به کار خواهد رفت.
کارشناسان و متخصصین بر این عقیده هستند که هر دوره توسعه و تحول وب یک چرخه ۱۰ ساله را طی می‌کند و دهه نخست این تحول بر روی زیرساخت‌های ارتباطی لا‌زم تمرکز داشته است. از سوی دیگر دهه دوم نتیجه تحولا‌تی است که سبب پیدایش اینترنت به گونه وب ۲ شده است و دهه‌ای است که هم اکنون به پایان چرخه آن نیز نزدیک شده‌ایم و قطعا چرخه بعدی متعلق به وب ۳ خواهد بود و شاید کار به وب ۴ حتی بالا‌تر نیز بکشد. این چیزی است که تنها فناوری و گذشت زمان کاشف آن است.

شروین ‌هادی‌نژاد

منبع : روزنامه اعتماد ملی