آیا این نوشیدنی فقط مخصوص گوساله هاست؟!

● شیر در مظان اتهام!
شیر به عنوان «یک غذای کامل» شناخته می شود و علاوه بر این بسیار مغذی هم هست. در سال های اخیر جمله «شیر گاو فقط مخصوص گوساله هاست» به صورت شعار محکم برخی گروه های مختلف پزشکی درآمده است. آن ها معتقد هستند که شیر چیزی نیست جز یک «سم کشنده». اگر شما طرفدار این نظریه هستند و تصور می کنید که شیر عامل به وجود آمدن بسیاری از بیماری های خطرناک است در این قسمت اتهاماتی که به شیر وارد کرده اند را بیان نموده اند و به آنها پاسخ داده ایم.
▪ فرضیه: فرآورده های لبنی خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند.
▪ حقایق: اگر شما میزان زیادی شیر و پنیر استفاده می کنید، این احتمال وجود دارد که کلسترول خونتان افزایش پیدا کند. این درست است؛ اما شما هر غذایی که دارای چربی های اشباع شده باشد را مصرف کنید، احتمال افزایش کلسترول خون در آن وجود دارد. مخالفان شیر معتقدند که شیر همان شیر است اما همانطور که می دانید امروزه فرآورده های کم چرب و یا بدون چربی آن تولید می شود که کلسترول خون را به میزان زیادی افزایش نمی دهند. در حقیقت شواهدی وجود دارند که حاکی از آن است که حتی درون شیر مواد و ترکیباتی وجود دارد که می توانند به پایین آوردن کلسترول خون نیز کمک کنند. (البته در شیرهای پرچرب میزان چربی بر روی این مواد غلبه دارد) و از آن جایی که شیر سرشار از کلسیم و منیزیم می باشد به بهبود بیماری فشار خون نیز کمک می کند.
اما مخالفان شیر همواره در نشریه های مختلف مربوط به سلامتی اتهاماتی را به چاپ می رسانند که گویای این مطلب هستند که حتی انواع کم چرب شیر باز هم خطر بیماری ها و حملات قلبی را افزایش می دهد. اما مقالات آن ها اغلب ساده انگارانه و گمراه کننده می باشد. براساس تحقیقی که در ۳۲ کشور در مورد مصرف شیر و بروز بیماری های قلبی انجام شده هیچ چیز بر ضد شیر ثابت نشده. دلایل بروز بیماری های قلبی آنقدر گسترده بوده اند که دیگر جایی برای شیر باقی نگذاشتند. هم چنین در این تحقیقات مشخص نشده بود که چه نوع شیری (کم چرب یا پرچرب) در کشورهای مصرف کننده مورد استفاده قرار می گرفته.
▪ فرضیه: فرآورده های لبنی به طور کلی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می دهند.
▪ حقایق: مشکل از شیر نیست بلکه به خاطر کل مقدار چربی مصرفی بدن می باشد. برای نمونه، میزان زیاد چربی ریسک ابتلا به سرطان روده و ریه را افزایش می دهد. اما برخی مطالعات نشان می دهند که شیرهای کم چرب می توانند به نوعی ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهند. در حقیقت آزمایشاتی که بر روی حیوانات انجام شده نشان داه اند که ترکیبات شیر می توانند رشد سرطان را متوقف کنند. به علاوه شواهدی بر این اساس که شیر ریسک ابتلا به سرطان روده را نیز کاهش می دهد، وجود دارد. کلسیم و ویتامین D که در شیر وجود دارد از روده در برابر بیماری ها محافظت می کند.
▪ فرضیه: فرآورده های لبنی ریسک ابتلا به دیابت در سنین پایین را افزایش می دهند.
▪ حقایق: این یکی از وحشتناک ترین اتهاماتی بود که چند سال پیش از طرف گروهی از پزشکان مخالف شیر، بیان شد. مرحوم دکتر «بنجامین سپاک» نیز جزئی از آن ها بود. آن ها در حقیقت مخالف مصرف هر گونه محصولاتی که از حیوانات بدست می آید، بودند. این حقیقت دارد که در تحقیقی که در سال ۱۹۹۲ به پایان رسید تثبیت شده بود که پروتئین مخصوصی که در شیر گاو وجود دارد مستقیماً باعث واکنش غیر طبیعی کودکان به طور ژنتیکی شده و نوعی سلول های انسولین ساز در آن ها شروع به تکثیر می کند. اما تحقیقات وسیع تر در این زمینه هیچ گونه ارتباطی را بین دیابت در کودکی و شیر ثابت نکردند. تنها ثابت شد بچه هایی که از شیر مادر تغذیه می کنند ریسک کمتری در ابتلا به دیابت دارند. هیچ مقام رسمی اعلام نکرده بود که چنین کودکانی به هیچ وجه از لبنیات و یا شیر گاو استفاده نمی کرده اند.
▪ فرضیه: شیر باعث ایجاد خلط در گلو می شود.
▪ حقایق: شواهد علمی اظهار می دارند: خیر، اینگونه نیست. این تصور غلط به این دلیل ایجاد شده که پس از مصرف شیر، به دلیل جنس خاص آن در دهان باقی مانده و کل سطح داخلی آن را می پوشاند. در تحقیقی که در استرالیا انجام شد به تعدادی از افرادی که معتقد بودند شیر باعث ایجاد خلط می شود، مقداری شیر کاکائو و یا شیر سویا داده شد، البته بدون اینکه خودشان متوجه شوند. کسانی که شیر خالص خورده بودند اظهار می داشتند که دهان آن ها لزج شده و خلط در گلویشان به وجود آمده، اما آن عده دیگر که شیر سویا و یا انواع مشابه آن را مصرف کرده بودند نیز چنین ادعایی داشتند؛ بنابراین ما نمی توانیم با این روش شیر گاو را تحریم کنیم و به سرزنش آن بپردازیم. اگر احساسی که بعد از خوردن شیر در دهانتان ایجاد می شود را دوست ندارید و یا تصور می کنید که آب دهانتان آنقدر سنگین می شود که قورت دادن آن برایتان مشکل است، بنابراین تمام این عوامل دلایل دیگری هستند که از شیر کم چرب یا بدون چربی استفاده کنید.
▪ فرضیه: فرآورده های لبنی در حقیقت ریسک ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهند.
▪ حقایق: این تصور اشتباه در بسیاری از کشورها نظیر چین که تا حدود زیادی از سبزیجات استفاده می کنند و به ندرت از فرآورده های لبنی بهره می برند و به طور عادی پوکی استخوان در بین ساکنان آن وجود ندارد، بیان می شود. البته در این مطالعات تضادهایی هم دیده شده است: بسیاری از بررسی ها نشان داده اند که مصرف کلسیم زیاد (به ویژه از طریق لبنیات آن هم در دوران جوانی) باعث ساخته شدن استخوان های محکم می شود، اما برخی آزمایشات هم وجود دارند که نشان می دهند فرآورده های لبنی و یا مصرف کلسیم به هیچ وجه از شکسته شدن استخوان های لگن جلوگیری نمی کنند. یکی از دلایل شاید این باشد که شیر سرشار از پروتئین است که پروتئین خود باعث می شود تا کلسیم بیشتری (کلسیم در بدن نقش مهمی را در متراکم شدن بافت های استخوانی بازی می کند) از طریق ادرار دفع می شود. البته کلسیمی که در شیر وجود دارد خیلی بیشتر از آن است که پروتئین بتواند بر آن غلبه کند. عوامل وراثتی نیز تأثیر چشم گیری بر روی این مطلب می گذارند. اگر محققین هم چنان مصرف لبنیات را به تمام افراد توصیه می کنند. (البته به همراه تمرینات ورزشی و در صورت لزوم مکمل های حاوی کلسیم) و آن را به عنوان بهترین راه در جلوگیری از پوکی استخوان معرفی می کنند.
▪ فرضیه: افرادی که در هضم لاکتوز مشکل دارند، می توانند لبنیات مصرف نکنند.
▪ حقایق: بسیاری از افراد تصور می کنند که به هیچ وجه نمی توانند لاکتوز (قند شیر) را هضم کنند. آنها نمی دانند که نفخ شکم و ناراحتی های معده ای تنها به دلیل لاکتوز موجود در شیر نمی باشد. البته باید توجه داشت که دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که کسانی که به هیچ وجه نمی توانند لاکتوز را تحمل کنند به راحتی می توانند روزی ۱ تا ۲ فنجان شیر در بین وعده های غذایی خود میل کنند. البته اگر این افراد باز هم با مشکل برخورد کردند می توانند از انواع شیرهای کم لاکتوزی که امروزه در بازارها به وفور یافت می شود، استفاده کنند.
● راه شیری!
شیر و سایر فرآورده های لبنی سرشار از کلسیم می باشند و نه تنها می توانند استخوان های شما را در سلامت کامل نگاه دارند، بلکه می توانند از فشار خون، بیماری های قلبی، سرطان روده و حتی دیابت نیز جلوگیری کنند. آنها هم چنین یکی از منابع مهم سایر مواد مغذی نظیر ریبوفلاوین، ویتامین D، A و چند ماده معدنی دیگر نیز می باشند. شیر و سایر محصولاتی که از آن به دست می آیند به طور قطع دارای مقادیر فراوانی چربی هم می باشند، به همین دلیل است که کودکان بالای دو سال و بزرگسالان باید از شیرها و ماست های کم چرب (%۱) یا بدون چربی استفاده کنند.

منبع : پایگاه اینترنتی خانواده ما