جدی (Cap) بز دریایی، بزغاله

● جدی (Cap) بز دریایی، بزغاله
▪ زمان رسیدن روی نصف النهار :
۲۹ شهریور؛
▪ مساحت
۴۱۴ درجه مربع
صورت فلکی کم نور جدی در منطقه البروج، شاید اولین صورت فلکی است که از دوران ما قبل تاریخ شناخته شده است، تصویر بز یا ترکیب بز – ماهی در لوحه های به جا مانده از ۳۰۰۰ سال قبل بابلی ها کشف گردیده . آثار باستانی به همراه این صورت فلکی با آمالته آ نشان می دهد که بز به زئوس نوزاد و همچنین پان ( خدای شبانان) شیر می داده است. د رحدود ۲۰۰۰ سال قبل ، خورشید در حد اعلای خود در آسمان نیم کره جنوبی یعنی انقلاب زمستانی در نیم کره شمالی (۴/۲۳ درجه عرض جنوبی) می رسید و این زمانی است که خورشید از مقابل این صورت فلکی عبور می نمود. به همین لحاظ این عرض جغرافیایی را به نام «مدر رأس الجدی» خوانده اند که خورشید در این محل در نیم کره جنوبی می تواند عمود تابیده و بالای سر قرار گیرد. بهر حال امروز دیگر چنین نیست و خورشید در انقلاب زمستانی در جدی قرار ندارد بلکه مکان آن به لحاظ چرخش محور زمین در اثر « حرکت تقدیمی» جا به جا شده است.
▪ ستاره ها
این صورت فلکی ستاره قابل توجهی نداشته و درخشنده ترین آن ها از قدر سوم است .
▪ اجرام عمقی آسمان
M۳۰ یک خوشه ستاره ای متراکم از قدر هفتم است که در حدود ۴ درجه ای جنوب ، جنوب شرقی زتای جدی قرار دارد.
● جوزا (Gem) دو پیکر
▪ زمان رسیدن به نصف النهار :
۱ اسفند،
▪ مساحت :
۵۱۴ درجه مربع
در صورت فلکی جوزا دو ستاره غالب یعنی کاستور (رأس پیکر پیشین) و پولوکس (رأس پیکر پسین) وجود دارد که فرزندان لذا وزئوس (با چهره قو) و برادران هلن(۱)تروا هستند. بخشی از دایرهٔ البروج در آسمان زمستانی متعلق به صورت فلکی آشنای جوزاست.
▪ ستاره ها
آلفای آن به نام کاستور دومین ستاره درخشان جوزاست. با چشم غیرمسلح این کوکب آسمانی به صورت منفرد با طیف AIV و قدر۶/۱ به نظر می رسد، اما در واقع این یک مجموعه شش تایی است. در تلسکوپ به صورت دو ستاره مجزا با قدرهای ۲ و ۳ به فاصله ۲ ثانیه قوسی و یک همدم قدر نهم به فاصله ۷۳ ثانیه قوسی دیده می شوند. هر یک از این سه ستاره خود به تنهایی یک جفتی هستند. این مجموعه به فاصله ۴۶ سال نوری تا زمین است.
ستاره بتای جوزا درخشان ترین ستاره صورت جوزا محسوب می گردد که طیف آن از نوع Ko ۳ با قدر ۱/۱ و فاصله ۳۶ سال نوری است.
▪ اجرام عمقی آسمان
M۳۵ یا NGC۲۱۶۸ یک خوشه باز روشن با قدر ۵ و به فاصله ۲۸۰۰ سال نوری است. این خوشه شامل حدود ۱۲۰ ستاره در وسعتی به قطر ۴۰ دقیقه قوسی است که در نزدیکی لبه غربی جوزا و در شمال غربی ستاره اتای جوزایی قرار دارد. NGC۲۳۹۲ نزدیک به ستاره دلتای جوزایی است و یک سحابی سیاره ای قدر هشتم محسوب می شود که در طول ۱۳ ثانیه قوسی استقرار یافته است.
● حمل (Ari) بره
▪ رسیده به نصف النهار :
۱۹ آذر،
▪ مساحت
۴۴۱ درجه مربع
حمل دومین صورت فلکی از نظر کوچکی در دایرهٔ البروج است که فقط دارای سه ستاره اصلی بی زرق و برق به صورت مثلثی مختلف الاضلاع می باشد. این صورت فلکی پیوندی با افسانه ها و اساطیر باستانی دارد. یکی از این مدارک تاریخی این است که مبنای آغاز بهار موقعی بوده که خورشید در این صورت فلکی استقرار داشته است. البته به علت پدیده حرکت تقدیمی زمین، در زمان حال، خورشید در لحظه اعتدال بهاری در صورت فلکی مجاور آن یعنی حوت است.
▪ ستاره ها
ستاره آلفای این صورت به نام حمل ( بره) است که در زبان عربی و فارسی این نام برای کل مجموعه نیز به کار برده می شود. نوع طیف آن k۲ III ، با قدر /۰۲ به فاصله ۷۸ سال نوری تا زمین است. ستاره بتا به نام انور الشرطین که به معنای «دو چیزی که واضح نیستَ، تعبیر می شود و نوع طیف آن A۴v با قدر ۶/۲ و فاصله ۴۴ سال نوری تا زمین می باشد ستاره گامای حمل به نام اخفی الشرطین نامیده می شود که با چشم غیرمسلح به صورت یک ستاره از قدر چهارم است، اما با کمک تلسکوپ کوچک می توان به حضور یک جفت همدم با قدر ۶/۴ پی برد، که هر دو از نظر طیفی در رده AOV و در فاصله ۱۱۵ سال نوری از ما هستند.
▪ اجرام عمقی آسمان
در محدوده این صورت فلکی هیچگونه جرم قابل توجهی که به سادگی دیده شود، وجود ندارد.
● حوا ( OPH) مارافسای ، حامل مار
▪ زمان رسیدن بر روی نصف النهار:
۳ مرداد،
▪ مساحت
۹۴۸ درجه مربع این صورت فلکی عظیم، با صورت فلکی مجاور خود یعنی مار در هم تنیده و مردی را نشان می دهد که ماری به دور او پیچیده ( صورت فلکی مار به دو بخش تقسیم می گردد) و شاید از ۴۰۰۰ سال قبل با چنین شکلی شناخته شده است. کلمه Ophiuchus که نام این صورت فلکی است، در زبان یونانی به معنای «حامل مار» و معمولاً در افسانه ها آسکلیپوس(۲)یا خدای طب و دارو معروف است. اسکلیپوس پسر آپولو و کورنیس(۳)بود که به وسیله خیرون(۴)(شیرون) آموزش یافت.
▪ ستاره ها
ستاره ی آلفا در این صورت فلکی نشانگر سر مار است. طیف آن A۵ V و قدرش ۱/۲ به فاصله ۴۹ سال نوری قرار گرفته است.
▪ اجرام عمقی آسمان
IC۴۶۶۵ یک خوشه باز در فاصله ۱۴۰۰ سال نوری از زمین است که دقیقاً در شمال ستاره بتای عوا قرار گرفته، این ستاره از قدر پنجم با ۱۳ ستاره، در گستره ای به طول یک درجه است.NGC۶۶۳۳ در مرز شمال شرقی، با دم مار به صورت یک خوشه باز با قدر ۵ و در طول ۲۰ دقیقه قوسی شامل ۶۵ ستاره می باشد. فاصله آن حدود ۱۰۵۰ سال نوری است . M۹،M۱۰، M۱۱،M۱۲،M۱۴،M۱۹، M۶۲ همه از خوشه های کروی با قدر ۷ هستند.

۱-helen of troy
۲-asclepius
۳-coronis
۴-chiron

منبع : واحد مرکزی خبر