برزخ جسمانی، برزخ ماورائی

سیروس مقدم در گفت‌وگوی خود مرتب ما را به مشاور مذهبی سریال <روز حسرت> ارجاع می‌داد. حق هم دارد، چون بی‌تردید نظرات او در ساخت سریال تاثیر زیادی داشته ‌است. این مشاور حجت‌الا‌سلا‌م جواد گلی است. گفت‌وگویی کوتاه با او انجام داده‌ایم که می‌خوانید.
▪ به نظر می‌رسد مفهوم <برزخ> در سریال <روز حسرت> پررنگ‌تر از سایر مفاهیم است، اما فیلمنامه در جریان کار مفاهیم دیگری را هم مطرح می‌کند، مانند رویای‌صادقه یا حکم شرعی سقط‌جنین. در این باره کمی توضیح می‌دهید؟
ـ درست است. مفهوم اصلی مورد نظر این سریال موضوع <برزخ> است، اما مفاهیمی مانند رویای‌صادقه و سقط‌جنین هم که شما به آن اشاره کردید در قسمت‌‌هایی از سریال مطرح شده‌اند، لیکن آنچه از نظر محتوایی در سریال نقش محوری دارد و قرار است مفهوم آن تبیین شود، همان مفهوم برزخ است.
▪ آنچه پیرامون جسمانی بودن برزخ در سریال مطرح شده آیا با آموزه‌‌های دینی هم‌سنخ است؟ آیا در دین ما هم بر جسمانی بودن برزخ تاکید شده یا اینکه برزخ، فضایی ماورائی و غیرقابل تصور جسمی است؟
ـ جسمانی بودن برزخ با ماورائی بودن آن در تضاد نیست. برزخ بر اساس آموزه‌های دینی و منطبق بر آیات و روایات در داستان <روز حسرت> روایت شده است. برزخ فرآیندی است که انسان پس از مرگ آن را درک می‌کند و در این قصه هم سعی شده بر اساس آنچه نظر غالب بزرگان دینی است، روایت شود.
▪ مفهوم مطرح شده از برزخ در سریال بیشتر به مفاهیم رسمی دینی نزدیک است یا به تلقی عامه مردم از آن؟ ‌
ـ سعی شده فیلمنامه بر اساس آموزه‌های دقیق و محکم دینی و اسلا‌می تهیه شود و مفاهیم مطرح شده و نوع نگاه به آنها الزاما به آنچه در دیدگاه عمومی پیرامون برزخ هست، هیچ ارتباطی ندارد. اصولا‌ هیچ محصول دینی‌ای در مجموعه‌های تلویزیونی به دنبال این نیست که بر اساس اعتقادات عمومی جامعه - که ممکن است خیلی از آنها کاملا‌ بر نص دین منطبق نباشد- شکل بگیرد. طبیعی است که مجموعه‌ها بر اساس آموزه‌های اصیل دینی و روایات معتبر تولید می‌شوند.
▪ آیا عامه‌پسند روایت کردن موضوعات دینی به اصیل بودن آنها لطمه می‌زند؟
ـ به نظر من هیچ منافاتی میان نوع روایت داستان مبتنی بر مفاهیم واقعی و اصیل و رسمی و <عامه پسند> بودن این نوع روایت وجود ندارد. اساسا آنچه صداوسیما به عنوان یک دانشگاه عمومی به دنبال آن است، این است که مفاهیم اصیل و محکم اسلا‌می را به مخاطب منتقل کند و تبدیل کردن مفاهیم و محتواهای دینی به یک محصول هنری به معنای عامه‌پسند کردن آن است و تبدیل چنین مفاهیمی به نمایش یا درام به منزله سطحی و عوامانه کردن آنها نیست.
معتقدم برای اینکه بتوانیم یک پیام دینی را به مخاطب منتقل کنیم و او هم به خوبی پیام ما را درک کند، یکی از این روش‌ها تبدیل آن پیام به یک فرآورده تصویری و نمایشی است و همان مفاهیم اصیل و محکم وقتی با یک فیلمنامه قوی و دقت فنی به یک محصول نمایشی تبدیل شود، عامه‌پسند می‌شود که این اتفاق به معنای تنزل آموزه‌های دینی هم نیست.

منبع : روزنامه اعتماد ملی