جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا
موزه زنده‌یی که ویران می‌شود
این خبری بود که در روزهای پایانی آذر ماه به گوش خبرنگاران رسید اما هیچ رسانه‌یی به آن نپرداخت.
هر چند مدیر کل منابع طبیعی استان مازندران اعلام کرد که پرونده این تخلف به دادگاه ارسال و با خاطیان برخورد خواهد شد، اما این تنها یکی از پرونده‌های مربوط به تصرف اراضی جنگلی، بخصوص جنگل‌های هیرکانی یا همان نوار ساحلی حاشیه دریای خزر و منطقه ارسباران است که به دلیل عدم تامین اعتبارات مالی مورد نیاز برای رسیدگی به این پرونده‌ها مسکوت مانده‌اند.
جنگل‌های هیرکانی یکی از منحصربه‌فردترین نوع جنگل‌ها در دنیا هستند که همچون نوار سبزی بر شیب‌های شمالی جبال البرز قرار گرفته و سواحل جنوبی دریای خزر را می‌پوشاند. این ناحیه از حوالی آستارا در شمال غرب تا حوالی گرگان در شرق ایران ادامه می‌یابد.
این جنگل‌ها که از دوران ژوراسیک به جای مانده‌اند، ۷/۳ میلیون هکتار پوشش جنگلی ایران را تشکیل می‌داده‌اند که هم اکنون به ۸/۱ میلیون هکتار تقلیل یافته‌اند.
روند تخریب جنگل‌ها در ایران
بنابر آمار، در سال ۱۳۴۰ میزان پوشش جنگلی ایران ۱۸ میلیون هکتار و از این میزان ۷/۳ میلیون هکتار سهم جنگل‌های هیرکانی بود.
اما هم اکنون کل پوشش جنگلی ایران ۷/۱۲ میلیون هکتار و ۷/۱ میلیون هکتار آن سهم جنگل‌های هیرکانی است. سوال این است که ۶ میلیون هکتار اراضی جنگلی در طی ۴۴ سال چگونه از بین رفته است؟
کارشناسان بهره‌برداری بی‌رویه شرکت‌های بهره‌بردار از جنگل‌ها، قاچاق چوب‌های جنگلی، حضور بیش از حد دام در جنگل و مرتع و تبدیل جنگل به اراضی کشاورزی و باغی را از عوامل تخریب جنگل‌ها می‌دانند.
به گفته معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی منطقه ساری، در سال‌های ۸۱۳۵۶ بیشترین تجاوز به عرصه‌های جنگلی توسط قاچاقچیان چوب در جنگل‌های شمال کشور صورت گرفته است.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار گفته است: «در این سال‌ها بیش از ۵۰۰ هزار هکتار از عرصه‌های جنگلی بخصوص در مناطق روستایی مورد استفاده قرار گرفت.»
وی افزود: «در بحبوحه پیروزی انقلاب بیشترین تخریب به عرصه‌های ملی در شمال کشور صورت گرفته و افراد ناآگاه جنگل‌ها را تبدیل به زمین‌های کشاورزی، باغ و مناطق مسکونی می‌کردند.»
به گفته این مقام دولتی قبل از انقلاب سطح جنگل‌های شمال سه میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار بود که این رقم اکنون به دو میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار رسیده است.
عده‌یی از کارشناسان سازمان منابع طبیعی گیلان ۴۵ درصد تخریب جنگل‌های استان را ناشی از حضور دام و دامدار در این مناطق می‌دانند و معتقدند شرکت‌های بهره‌بردار می‌توانند به عنوان عامل کاهش برداشت چوب فعالیت کنند و به عنوان مثال کاهش برداشت چوب از جنگل‌های گیلان را از ۴۱۱ هزار و ۶۱۴ مترمکعب در سال ۱۳۷۰ به ۱۹۰ هزار مترمکعب در سال ۱۳۸۳ شاهدی بر این مدعا می‌دانند.
اما اولین بار برخلاف جریان اطلاع‌رسانی متداول که همیشه جنگل‌نشینان را مقصر جلوه می‌داد، مرداد ماه سال ۸۰ مهندس علی صوفی استاندار وقت گیلان، شرکت‌های دولتی بهره‌بردار را به عنوان عامل اصلی تخریب جنگل‌ها معرفی کرد.
وی در آن زمان با تاسف‌بار خواندن ادامه روند تخریب جنگل‌های شمال کشور، خواستار اتخاذ یک راهکار عملی ملی برای حفظ این موهبت بی‌نظیر الهی برای نسلهای آینده شد. اما ارزش جنگل‌های هیرکانی تنها به بعد زیست‌محیطی آن محدود نمی‌شود.
قدمت این جنگل‌ها که جزو بقایای دوران سوم زمین‌شناسی هستند از یک سو و وجود ۸۰ گونه گیاهان چوبی به همراه گونه‌های گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و غیره از سوی دیگر، نشان می‌دهد که این اراضی می‌توانند همچون موزه زنده‌یی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرند.
اما بی‌توجهی به این مساله و عدم آماده‌سازی این جنگل‌ها سبب شده بیشتر بازدیدکنندگان آنها، مسافران داخلی باشند که بین سفرهای درون‌شهری برای استراحت و تناول غذا در جنگل توقف می‌کنند و گاهی اوقات نیز با رعایت نکردن اصول استفاده از جنگل باعث لطمه زدن به آن می‌شوند که ده‌ها مورد آتش‌سوزی در فصل گذشته نیز در زمره همین اتفاقات است.
«عباس جعفری»، طبیعت‌گرد، ضمن اشاره به این مطلب اضافه می‌کند: «در حال حاضر مدت ۳ سال است که من به همراه تیمی که شامل کارشناسان مورد نیاز برای راهنمایی جنگل هستند و پروفسور تومی‌یاما، گیاه‌شناس ژاپنی، ۶ گروه ژاپنی را برای بازدید از جنگل‌های گلستان همراهی می‌کنیم.»
جعفری در این مورد گفت: «هتل مناسبی برای اسکان گردشگران موجود نیست و کمپ هم جای مناسبی برای گردشگر به شمار نمی‌رود. در بیشتر موارد مجبور شده‌ایم گردشگران را در خانه‌های روستایی اسکان دهیم که باعث نارضایتی آنان شده است. همچنین برای تامین غذای آنان باید چند کیلومتر مسافت طی کنیم.»
جعفری افزود: «ما فقط می‌گوییم که طبعیت داریم ولی داشتن پیست اسکی، جنگل و کوه کافی نیست، آن هم وقتی استانداردهای ما با ابتدایی‌ترین استانداردهای بین‌المللی قابل مقایسه نیستند.»
اما دکتر آقاخانی، استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران معتقد است بیشتر جهانگردانی که جذب این جنگل‌ها می‌شوند دید علمی دارند زیرا این جنگل‌ها مانند فسیل زنده هستند. به این معنی که درختان و گونه‌های گیاهی موجود در این جنگل‌ها در اروپا به صورت فسیل یافت می‌شوند.
بنابراین این گیاهان برای تمام دنیا ارزش دارند.
وی به عنوان مثال از کشف قدیمی‌ترین گیاه آوندی دنیا در کنار هتل رامسر یاد می‌کند و می‌گوید: «اگر این اتفاق در کشور دیگری افتاده بود، ارتش آن کشور برای حفظ این گیاه بسیج می‌شد، زیرا این گیاهان نادر نه فقط ارزش زیست‌محیطی دارند، بلکه منبع درآمد کشور از طریق جذب گردشگران خارجی خواهند شد.»
این استاد دانشگاه، گردشگران جنگل‌های شمال را به سه دسته تقسیم می‌کند و می‌گوید: «بخشی از این گردشگران، گیاه‌شناسانی هستند که برای دیدن گونه‌های نادر گیاهی موجود در جنگل‌های هیرکانی به ایران می‌آیند. دسته دوم توریست‌های عمومی هستند که بیشتر از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه به ایران می‌آیند.
دلیل این امر هم این است که آسیای میانه و خاورمیانه در منطقه‌یی خشک واقع شده و ایران نزدیک‌ترین کشور در این منطقه است که جنگل دارد . گروه سوم نیز ایران‌گردهایی هستند که برای بازدید گیاه خاص و کمیاب یا حیات‌وحش یا اماکن تاریخی و تفریح به ایران می‌آیند.»
به عقیده دکتر آقاخانی آنچه گردشگران جنگل‌های شمال نیاز دارند، راهنمای متخصص و اطلاعات مناسب در مورد گیاهان، جانوران و نقشه راه‌هاست.
وی می‌گوید: «بسیاری از گردشگران تمایل ندارند در هتل‌ها بمانند، بلکه ترجیح می‌دهند که راهنمایی شوند تا در جای مناسب چادر بزنند.»
امکان دیگری که از نظر این استاد دانشگاه باید در اختیار بازدیدکنندگان جنگل‌های هیرکانی قرار بگیرد، ترانسپورت یا امکان در اختیار گرفتن ماشین برای گردشگرانی است که به صورت فردی و نه در قالب تور، اقدام به بازدید از این جنگل‌ها می‌کنند.»اما وی در آخر باز به این مساله می‌پردازد که تا هنگامی که ارزش جنگل‌های هیرکانی و گونه‌های گیاهی نادر و قدیمی این جنگل‌ها برای مسئولان روشن نشود و راهی برای حفظ این گونه‌ها و تبدیل جنگل به یک موزه نیابند، راهی نیز برای جذب گردشگر خارجی نخواهیم یافت.
منبع:CHN
منبع : روزنامه اعتماد
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انتخابات عراق احمد وحیدی حسن روحانی مجلس شورای اسلامی حجاب دولت نیکا شاکرمی چین رهبر انقلاب مجلس شهید مطهری
ایران هواشناسی تهران یسنا سیل هلال احمر روز معلم پلیس قوه قضاییه معلم شهرداری تهران آموزش و پرورش
قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا حقوق بازنشستگان طلا بازار خودرو قیمت دلار خودرو بانک مرکزی ایران خودرو سایپا تورم
مهران غفوریان موسیقی عمو پورنگ تلویزیون سریال مهران مدیری عفاف و حجاب تبلیغات سینمای ایران مسعود اسکویی سینما تئاتر
رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل غزه آمریکا جنگ غزه روسیه ترکیه حماس نوار غزه انگلیس اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر تراکتور جواد نکونام لیگ برتر ایران رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا
ناسا هوش مصنوعی فناوری اپل اینستاگرام گوگل عکاسی
خواب فشار خون کبد چرب دیابت