چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

۲۵ ژوئیه ۱۹۵۳ ـ Polyarchy جانشین دمکراسی


۲۵ ژوئیه ۱۹۵۳ نشست جهانی جامعه شناسان و استادان علوم سیاسی ضمن بررسی اعلامیه چهارم ژوئیه (۲۱ روز پیش از آن) Imre Nagy (ایمرناگی یا ایمر ناجی) نخست وزیر تازه جمهوری سوسیالیستی مجارستان و تحلیل و تعبیر تازه او «دمکراسی توده ای»، آن را روشی مشابه آن چه که در سال ۱۶۰۷ میلادی در انگلستان به دنیا آمد و Polyarchy (پلیارکی) نام گرفت یافتند و از آن زمان، این روش که می توان آن را «حکومت گروه» ترجمه کرد مورد توجه بوده و در ردیف روشهای حکومتی قرار گرفته است، به گونه ای که دو استاد نامدار «رابرت دال» و «چارلز لیندبلوم» در تألیف مشترک خود: «سیاست، اقتصاد و رفاه عامه» به جای واژه «دمکراسی» از واژه Polyarchy یاد کردند و آن را آن نوع دمکراسی که عبارت از کنترل هیأت حاکمه طی مراحلی توسط مردم غیرحاکم است تعریف کرده اند. این تعریف پذیرفته شد، ولی هنوز اصحاب نظر جانشین کردن دمکراسی را با حکومت گروه نپذیرفته اند و آن را واژه ای جامع نمی دانند و تنها نوعی از دمکراسی (حکومت مردم) تلقی می کنند، لکن «دال» و «لیندبلوم» با برشمردن انتقادهایی که از دمکراسی شده است، Polyarchy را جانشین واقعی آن می دانند و معتقدند که این جایگزینی زود یا دیر انجام خواهد گرفت.
دال می گوید که دمکراسی- به زعم او «پلیارکی»- نمی تواند از چارچوب گذشته (تاریخ)، باورها، رسوم، فرهنگ و شرایط اقتصادی- اجتماعی یک ملت، بیش از حد معینی فراتر رود.
اصول «پلیارکی» که در همه تعاریف آن مشترک است از این قرار است:
- اداره امور عمومی (کشوری) و سازمانهای دیگر در هر سطح توسط مقامات انتخابی از میان واجدین شرایط شایستگان.
- کوتاه بودن دوره های پارلمانی و شوراها، و انتخابات پی در پی آزاد و منصفانه در محیطی که شرایط تبلیغ و مبارزه انتخاباتی برای همه نامزدها، برابر و فراهم و رایگان (پرداخت هزینه از سوی دولت) باشد.
- تجدید انتخاب مدیران اجرایی تا زمانی که محکومیت قضایی و یا نقص عضو و عدم کارایی نداشته باشند بلامانع است.
- فقط بزرگسالان (بالای ۱۹ سال و طبق تعاریف بعضی ملتها ۲۱ سالگی به بالا) رأی بدهند و بالاتر از ۳۰ ساله ها نامزد انتخاباتی (رأی گیرنده) شوند.
- هرکس که خود را واجد شرایط- تنها از نظر تحصیلات و تجربه و درستی عمل در گذشته- ببیند بتواند نامزد نمایندگی و مدیریت شود.
- مردم حق دستیابی به اطلاعات واقعی درباره نامزدها را داشته باشند.
- مردم حق تأسیس حزب، گروه، اتحادیه و انجمن و تشکیل اجتماعات را داشته باشند.
- مردم حق بیان نظرات و عقاید و طرح هرگونه پیشنهاد و انتقاد را- البته با زبانی مؤدبانه- داشته باشند و جامعه باید وسایل رایگان انتشار بیانات را فراهم سازد.
- در جوار هر مدیریتی یک شورا مرکب از کارشناسان مربوط و نمایندگان جامعه و مردم ذینفع وجود داشته باشند و تصمیمات در جلسات علنی این شوراها مطرح و پس از تأیید، به صورت سه تصمیم به مدیران اجرایی داده شود.
- همه تصمیمات و ضوابط و قوانین باید دوره آزمایشی خود را طی کنند و هر چند وقت یکبار قوانین و ضوابط ثابت نیز برای تجدیدنظر مورد بررسی قرار گیرند و هرکس بتواند در این زمینه اظهارنظر کند و در صورت تمایل در جلسات بررسی شرکت جوید.
- مدیریتها نمی تواند یکنفره باشد و دست کم از سه نفر تشکیل شود و ریاست این شورای مدیریت نوبتی باشد.
- برای شنیدن و منعکس کردن نظرات مردم در زمینه مدیریتهای جامعه و کشف و حل مسائل، در سطوح ریشه ای شوراهای مردمی تشکیل شود [این شوراها با Soviet هایی که در اتحادیه جماهیر شوروی سوسیالیستی بود فرق دارد، زیرا اختیارات اجرایی نخواهد داشت.]
- در صورت عدم رضایت انتخاب کنندگان از نماینده و مدیر اجرایی در هر سطح، با جمع آوری امضاء, و معادل یک دهم آرایی که آن نماینده و یا مدیر با آن آراء برگزیده شده است می توان درخواست تجدید انتخاب او را کرد و انتخاب مجدد بلامانع است.
- هیچ دادگاهی بدون حضور هیأت منصفه تشکیل نخواهد شد و رسیدگی به شکایتها از تصمیمات عمومی و اقدامات مدیران خارج از نوبت خواهد بود.
- هرکس می تواند مردم را به شنیدن نظرات خود دعوت کند و جامعه باید وسائل و تسهیلات لازم برای انجام این عمل را فراهم سازد، تنها به این شرط که دست کم یکصد نفر از پیشنهاد این دعوت قبلاً حمایت خود را اعلام کرده باشند.
- هرگونه فعالیت اقتصادی- اجتماعی آزاد خواهد بود، ولی استثمار فرد از فرد اکیداً ممنوع و کارگاه های بزرگ غیر دولتی به صورت تعاونی و با مدیران انتخابی فعالیت خواهند کرد و کارگاه های کوچکتر باید توسط نمایندگان جامعه نظارت شوند. مالیات بر درآمدها تصاعدی خواهد بود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز