سرگردان و بلاتکلیف

اکشن تاریخی ماجراجویانه «آخرین لژیون» که اکران آن از جمعه ۲۶ مرداد آغاز شده، با وجود آنکه از چند ستاره بین المللی بهره می برد، نتوانسته نظر منتقدان و تماشاگران را جلب کند و با فروش زیر ۳ میلیون دلار در سه روز اول افتتاحیه اش به یکی از شکست های بزرگ اواخر فصل تابستان سینمایی تبدیل شده است. مقاله ورایتی نگاهی به دلایل این شکست دارد.
فیلم «آخرین لژیون» زیاد هم فیلم بدی نیست اما برنامه تبلیغاتی نیم بند آن حتی اجازه نمی دهد این نکته را دریابید. تماشاگری آگهی های کوتاه تلویزیونی بنجل، پوسترهای تبلیغاتی سالن های انتظار سینماها و تبلیغات روزنامه یی را می بیند، به این نتیجه می رسد که باید انتظار دیدن فیلمی کم خرج همچون فیلم «۳۰۰» - و حتی آنقدر از آن فیلم هم کم بودجه تر و بی ارزش تر که باید اسمش را «۱۲۵» گذاشت- را داشته باشد. در این فیلم محصول مشترک انگلستان، فرانسه و ایتالیا صحنه های خوب کمتر به چشم می خورد اما همان تعداد صحنه های خوب هم بیشتر شبیه به اکشن های ماجراجویانه عهدبوق صبح شنبه تلویزیون است. فیلم از کمبود حس و حال به شدت صدمه دیده است و اغلب مثل یک رشته صحنه های پراکنده که از فیلم حماسی بلندتری بیرون کشیده شده، به نظر می رسد. با این حال، تماشاگران شبکه کابلی و نسخه دی وی دی بعد از اکران سینمایی می توانند از چنین آش شله قلمکاری لذت ببرند.
فیلمنامه اپیزودیک، تا اندازه یی براساس یک رمان تاریخی به قلم والریو مانفردی که خودش هم در نگارش فیلمنامه همکاری کرده، حول رویدادهای ناگوار زندگی رمولوس آگوستوس ۱۲ ساله (توماس سنگستر) که وارث مستقیم جولیوس سزار است، می گردد. در سال ۴۷۶ بعد از میلاد، اندکی بعد از آنکه رمولوس جوان تاج امپراتوری در حال فروپاشی رم را بر سر می گذارد، یتیم می شود و در نتیجه حمله قبیله گوت ها به سرکردگی اودواسر (پیتر مولان) به تبعید فرستاده می شود.
آورلیوس (کالین فیرث) یکی از معدود فرماندهان ارتش که از حمله بربرها جان به در برده، افراد وفادارش را در یک عملیات نجات و آزادسازی رمولوس و معلم سرخانه مرموزش به نام آمبروزینوس (بن کینگزلی) از دژی در جزیره کوچک کاپری رهبری می کند. او البته یک شمشیرزن زیباروی بیزانسی به نام میرا (آیشواریا رای، ستاره بالیوود) را همراه خود دارد.
متاسفانه به آدم های خوب داستان هنگام بازگشت به رم خیانت می شود. آنها سراسر بریتانیا را زیر پا می گذارند تا از آخرین لژیون وفادار به امپراتور جوان که باقی مانده کمک بگیرند و آدم بدهای داستان در تعقیب شان هستند و بدتر از همه اینکه یک حاکم مستبد هم آنها را تهدید می کند.
مشکل اصلی فیلم «آخرین لژیون» به طور واضح ریشه در تردید فیلمساز دارد که نمی تواند تصمیم بگیرد چه فیلمی می خواهد بسازد و چه مخاطبی را باید هدف بگیرد. نشانه هایی از «ربوده شده» و «جزیره گنج» رابرت لویی استیونسن در فیلم وجود دارد که حاکی از آن است که کارگردان فیلم -دوگ لفلر- و همکارانش عمداً ساختن یک فیلم مدل قدیمی و مناسب برای افراد خانواده را در نظر داشته اند. (یک دلیل دیگر اینکه صحنه های خشن را طوری بریده اند که هیچ جنازه یی به صورت مفصل نشان داده نشود.)
با این حال در صحنه های متعدد، مخصوصاً در شوخی های به سبک «ایندیانا جونز» فیرث با قهرمان زن داستان، فیلم به وادی شوخی های کلامی می رود. این صحنه ها نسبتاً هوشمندانه در تضاد با صحنه های ماجراجویانه مسخره یی قرار می گیرد که به سبک فیلم های درجه دو و درام های تلویزیونی شمشیر و صندل یا شمشیر و جادوگری ساخته شده اند.
کینگزلی در نقش آمبروزینوس، حکیم اسرارآمیزی که نسبتش با رمولوس مثل نسبت یودا و لوک اسکای واکر در جنگ ستارگان است، باید به عمیق بودنی وانمود کند که کمتر اثری از آن در فیلمنامه هست. او همچنین مجبور است حس کفایتی را در این شخصیت تزریق کند که هرگز دقیقاً معلوم نمی شود چه توانایی هایی دارد. در جریان نبردی در نقطه اوج ناگهان معلوم می شود که می تواند گلوله های بزرگ آتشین را ببلعد اما به نمایش گذاشته شدن ناگهانی این قابلیت او احتمالاً تماشاگر را سردرگم می کند که چرا تا به حال از توانایی هایش استفاده نکرده است.
البته اینکه فیلم «لژیون گمشده» که در لوکیشن های تونس و اسلواکی فیلمبرداری شده، مثل یک فیلم به شدت کم بودجه به نظر می رسد هیچ مزیتی برای آن نیست. با این حال سنگستر در نقش خود تاثیرگذار است، فیرث نقش بزن بهادری خودش را با اعتماد به نفس خوبی درمی آورد، رای بسیار چشمگیر است و کینگزلی، با وجود موانعی که قبلاً ذکر شد، بدون هیچ تلاشی قدرتش را به رخ می کشد. صحنه های مبارزه به قدر کافی هیجان انگیز هستند و فیلم در مجموع آنقدر خوب هست که تماشاگر را به گفتن ای کاش کمی بهتر از این بود، وادارد.

جو لیدون
ترجمه؛ پریا لطیفی خواه

منبع : روزنامه اعتماد