ترکیب کد، محتواء و نحوهٔ ارائه (۴)

نتيچهٔ پاسخ‌ها در جدول زیر آمده است.

نگاهى به نتايج جدودل زیر به‌سادگى نشان مى‌دهد که در مواردى حدود هفتاد درصد پاسخ‌دهندگان جواب غلط داده‌اند يا به سؤال پرسشگر نتوانسته‌اند پاسخ بدهند.

خوانندگانى که بخواهند روى نتايج اين بررسى تعمق بيشترى کنند با تطبيق اعداد به‌دست آمده در جدول و متن و پوستر از جزئيات نتابج مطلع خواهند شد.

جدول نتايج آزمون ميزان تجلى معنى براى پوستر سياهک پنهان

موضوع

درصد بى‌جواب 1

درصد پاسخ‌ غلط 2

درصد پاسخ تا حدى صحيح 3

درصد پاسخ صحيح 4

۱

استنباط از مجموع پيام‌هاى پوستر به‌طور کلى

۷/۴

۷/۴

۲۰/۸

۶۴/۱

۲

راست مرحلهٔ ۱. دست + دستکش

۵/۹

۲۰/۸

۱۰/۴

۶۲/۶

۳

راست مرحلهٔ ۱. ليوان + سم

۱۴/۹

۱۰/۴

۵/۹

۶۸/۶

۴

راست مرحلهٔ ۱. کيسه

۱۰/۴

۵/۹

۱/۴

۸۲

۵

راست مرحلهٔ ۱. گندم داخل کيسه

۱/۴

۰

۰

۹۸/۵

۶

راست مرحلهٔ ۱. دستمال سفيد دهان کارگر

۱/۴

۴/۴

۱/۴

۹۲/۵

۷

چپ مرحلهٔ ۱. لکه‌هاى قهوه‌اى روى گندم

۷/۴

۸/۹

۱/۴

۸۲

۸

راست مرحلهٔ ۲. مرد چه مى‌کند؟

۱۷/۹

۲۲/۳

۲/۹

۵۶/۷

۹

چپ مرحلهٔ ۲. نايلون کف

۲/۹

۱۰/۴

۱۳/۴

۷۳/۱

۱۰

چپ مرحلهٔ ۲. پارو

۵/۹

۵/۹

۰

۸۸

۱۱

ممانعت يعنى چه

۶۴/۱

۱۷/۹

۰

۱۷/۹

۱۲

بذور يعنى چه؟

۵۰/۷

۲۰/۸

۰

۲۸/۳

۱۳

طيور يعنى چه؟

۶۱/۱

۱۴/۹

۲/۹

۲۰/۸

۱۴

آغشته يعنى چه؟

۶۲/۶

۱۶/۴

۷/۴

۱۳/۴

۱۵

سياهک (در تيتر به رنگ قرمز) را بخوانيد

۷۰/۱

۱/۴

۰

۲۸/۳

۱۶

مراحل مختلف ضدعفونى بذر/گندم/ را بخوانيد

۷۰/۱

۲/۹

۵/۹

۲۰/۸

۱۷

کلمهٔ خطرناکترين را بخوانيد

۷۰/۱

۲/۹

۲/۹

۲۳/۸

۱۸

فلش سمت راست جملهٔ 'به‌وسيلهٔ بشکه' را بخوانيد

۶۸/۶

۸/۹

۲/۶

۱۹/۴

۱۹

فلش سمت چپ جملهٔ 'به‌وسيلهٔ پارو' را بخوانيد

۶۸/۶

۰

۰

۳۱/۳

۲۰

اولين عکس و ترتيب ديدن عکس‌ها کدام است

۶۲/۶

۸/۹

۲/۹

۲۵/۳

هنرمندى که پوستر سياهک را طراحى کرده است، کلمهٔ سياهک را با خطى تزئينى و به رنگ قرمز نوشته و در بالاى پوستر قرار داده است. او کلمهٔ پنهان را با خط نسخ اما کوچک‌تر در کنار آن نوشته است. در واقع کليد اين پوستر براى درک روستائيان همين کلمهٔ سياهک پنهان است. اما مى‌بينيم هفتاد درصد روستائيان پس از مدتى نگاه کردن به اين خط عجيب/ از نظر آنان/ چيزى نفهميدند و در نتيجه در جدول نتايج در سطر ۱۵ ستون ۱ عدد ۱/۷۰ درصد جاى گرفته است. به همين ترتيب ۱/۷۰ درصد پاسخ‌دهندگان عبارت 'مراحل مختلف ضدعفونى بذر گندم' را که با خط ناآشناى ديگرى نوشته شده است نتوانسته‌اند بخوانند. اين اتفاق براى کلمهٔ 'خطرناکترين' نيز افتاده است زيرا خطاط دو نقطهٔ مربوط به حرف 'يـ' را زير حرف 'کـ' نوشته است.

در متن اين پوستر از واژه‌هائى چون طيور استفاده شده بود و نتيجهٔ آزمايش نشان داد که در مواردي، بسيارى از روستائيان از اين کلمات چيزى نمى‌فهميدند. مثلاً حتى ۸۲ درصد پاسخ‌دهندگان يا معنى طيور را نمى‌دانستند و يا معنى ديگرى براى آن فرض مى‌کردند. پاسخ‌هاى غلطى که بيشتر مشاهده شد جواب‌هائى چون لاستيک ماشين، نوعى سم، کود، دستگاه مخلوط‌کن و... بود. در حالى‌ که اگر به‌جاى اين کلمه از رمزى ديگرى مثلاً پرندگان استفاده مى‌شد احتمالاً قدرت پيام در تجلى معنى براى اين گروه از گيرندگان افزايش مى‌يافت.

نحوهٔ قرار گرفتن اين تصاوير در کنار هم نيز خود مسئله‌اى خاص داشت. مهم اين بود که روستائيان تصاوير را با نظمى که موردنظر فرستندهٔ پيام بود مشاهده و دنبال‌کننده در حالى‌ که در سؤال ۲۰ ديديم که حدود ۷۱ درصد نمونهٔ مورد بررسى ترتيب نگاه کردن به تصاوير را به نحوهٔ موردنظر فرستنده يا نمى‌دانستند و يا پاسخ نادرست مى‌دادند.

به اين ترتيب مى‌بينيم که در مواردى نيز که از همان نمادهاى قراردادى به ظاهر شناخته شده براى عام استفاده مى‌شود کافى است با يک نحوهٔ ارائهٔ نامناسب (مثلاً شيوهٔ نگارش کلمهٔ گندم) قدرت پيام را در تجلى معنى موردنظر فرستنده بسيار کاهش دهيم.