شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
راز و نیاز با معبود
● آشنایی با سقاخانهها، تكایا و آرامگاههای تهران
در شهر تهران بیش از ۲۹۰ سقاخانه وجود دارد كه به برخی از آنها اشاره میشود.
▪ سقاخانه نوروزخان
این سقاخانه در خیابان پانزده خرداد شرقی، جنب بازار آهنگران واقع شده و در گذشته نه چندان دور از معروف ترین سقاخانههای تهران به شمار میرفت. سرتاسر گذر این سقاخانه طاق بندی شده بود و شمایل بزرگان دینی و مذهبی، علم، بیرق و علامت سیاه را به آن میآویختند. زورخانهیی به همین نام در كنار این سقاخانه وجود داشت كه از زورخانههای معروف و نامی شهر به شمار میرفت و دالان ورودی آن از زیر سقاخانه نوروزخان میگذشت. امروزه این سقاخانه از رونق افتاده و چندان مورد توجه نیست.
▪ سقاخانه عزیز محمد
این سقاخانه از موقوفات شخصی به نام عزیز محمد (كه بانی آن نیز به شمار میآید) است. بنای سقاخانه دارای آب انبار قدیمی و حوضچه آب و شیر و پاشیر است. در این سقاخانه جایگاهی خاص برای روشن كردن شمع تعبیه شده است.در زیر شیر آب، سنگی با سطح صاف بر سینه دیوار نصب و بر آن حك شده است: «الاحقر حاج عباس فرزند محمد به عنوان یادگار در آب و پاسنگ و لوله كشی...» بقیه جمله بر اثر گذشت زمان از بین رفته است. سقاخانه عزیز محمد در خیابان وحدت اسلامی (شاهپور سابق) خیابان مهدیخانی قرار دارد.
▪ سقاخانه كل عباسعلی
این سقاخانه در خیابان وحدت اسلامی قرار دارد و قدمت آن به دوره قاجار میرسد. سقاخانه كل عباسعلی در شهریور ماه ۱۳۱۱ شمسی مرمت و بازسازی شد. در سالهای اخیر نیز از طرف كسبه محلی برخی از نقاط تخریب شده آن مورد بازسازی قرار گرفت.
▪ سقاخانه آینه
این سقاخانه در خیابان ظهیرالاسلام واقع است.در تزیینات این سقاخانه آینه كاری بسیار به كار رفته و همین موجب نامگذاری سقاخانه شده است. این سقاخانه توسط حاج میرآخور در سال ۱۳۰۴ه.ق بنا شد و یكی از پر زرق و برق ترین سقاخانههای تهران به شمار میرود.
برخی دیگر از سقاخانههای تهران: سقاخانه شیخ هادی در خیابان شیخ هادی، سقاخانه دباغها در بازار مولوی، سقاخانه حضرت ابوالفضل (ع) در خیابان ناصرخسرو و ....
● تكایای تهران
▪ تكیه دولت
براساس یادداشتهای «حسینعلی بیهقی» تكیه دولت در ضلع شرقی صحن كاخ گلستان قرار داشت و محوطه وسیعی بود با ساختمان سه طبقه مدور به ارتفاع تقریبی ۲۴ متر كه در وسط آن صفحهیی گرد به ارتفاع سه متر برای نمایش تعزیه وجود داشت. گرداگرد صحن غرفههایی برای تماشاگران و عزاداران و نیز غرفه مخصوص شاه و محارم و اطرافیان احداث شده بود.
ساختمان این بنا از تماشاخانههای روباز رومی اقتباس شده و هنگام عزاداری، آن را با خیمه و چادر بزرگ پوشش میدادند.
این بنا در زمان پهلوی اول به كلی تخریب گردید و بانك ملی فعلی بازار در محل آن ساخته شد.هم اینك تعدادی تصویر و نقشه از آن بنای باشكوه برجای مانده است. تكیه دولت نمونه مثال زدنی از معماری كاربردی ایرانی بود.اگر چه در ساخت این بنا، از آمفی تئاترهای غربی الگو گرفتند، اما مصالح تزیین، شكل و خوش ساختی آن، كاملا با روحیه ایرانی و معماری دوره قاجار همخوانی داشت.به علاوه اگر تعزیه را نمایش مذهبی سنتی ایران بدانیم، «تكیه دولت» كامل ترین ساختمان ممكن برای اجرای تعزیه به شمار میرفت.
▪ تكیه نیاوران
در مركز دهكده قدیمی نیاوران بنای عظیم و باشكوهی به چشم میخورد كه دارای معماری و فرم خاص است. سالهاست كه این بنا به عنوان تكیه مورد استفاده قرار میگیرد. این بنا كه در سال ۱۲۳۷ شمسی به دستور ناصرالدین شاه احداث شد دارای صحن مسقف با خرپای بزرگ چوبی و سقف شیروانی است.
برمبنای نوشتههای «دكتر ناصر تكمیل همایون»، تهران روی هم نزدیك به پنجاه تكیه داشت كه همه آنها در ایام سوگواری سرتاسر با پارچه سیاه و جملات مذهبی پوشیده میشد و مراسم عزاداری سرور شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) در آنها برگزار میشد.هر محله چندین تكیه مسقف و بی سقف داشت كه مهم ترین آنها پس از تكیه حاج میرزا آقاسی (عباسآباد) و تكیه دولت عبارت بود از: تكیه سپهسالار، تكیه سرچشمه، تكیه ولیخان، تكیه زنبورك خانه، تكیه نوروزخان، تكیه سیدنصرالدین، تكیه قورخانه، تكیه عودلاجان و ....
● آرامگاهها
▪ آرامگاه ابن بابویه
در كنار آرامگاه ابن بابویه، عالم شهیر سده چهارم، مقابر زیادی از اندیشمندان، هنرمندان و سیاستمداران و... در دل آن آرمیده اند.میرزا ابوالحسن خان حكیم، علامه تنكابنی، میرزا لطفعلی نصیری، علامه دهخدا، میرزاده عشقی، جهان پهلوان تختی و...
▪ مجموعه گورستانهای مسیحیان
در زمینهای سلیمانیه و دولاب تهران، مقابر و گورهای مربوط به مسیحیان ارامنه، روس، یونانی، فرانسوی و لهستانی جای دارد. در گورستان ارامنه سنگ قبرهایی از ۱۵۰ سال پیش به جای مانده است.و در گورستان لهستانیها قبور برخی سربازان كشته شده جنگ جهانی دوم به چشم میخورد.
گورستان روس و یونان با مقبره زیبای شاهزاده گرجی ارتودكس مذهب، در مساحتی حدود ۸۰۰۰ متر مربع، مقبره سرباز گمنام جنگ جهانی دوم را با ستارهیی سرخ بر فراز آن، در دل خود جای داده است. در گورستان كاتولیكها و آشوریان، كتیبههای طولی و عرضی در اشكال گوناگون مشاهده میشود.
از دیگر گورستانهای قدیمی میتوان از گورستان بی بی زبیده، امامزاده عبدالله، امامزاده علی اكبر، امامزاده اسماعیل و... نام برد.
منبع: سیمای میراث فرهنگی استان تهران
منبع : روزنامه اعتماد
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت انتخابات حجاب عراق دانشگاه تهران مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم چین روز معلم رهبر انقلاب نیکا شاکرمی
سیل آتش سوزی زلزله شهرداری تهران سازمان هواشناسی آموزش و پرورش هلال احمر قوه قضاییه پلیس معلم فضای مجازی قتل
تورم بانک مرکزی مسکن قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو خودرو ایران خودرو حقوق بازنشستگان سایپا
مهران غفوریان ساواک رضا عطاران تلویزیون موسیقی عمو پورنگ سریال سینمای ایران شهاب حسینی مسعود اسکویی دفاع مقدس عفاف و حجاب
فلسطین اسرائیل رژیم صهیونیستی جنگ غزه غزه آمریکا روسیه ترکیه حماس نوار غزه اوکراین یمن
فوتبال استقلال باشگاه پرسپولیس سپاهان آتیلا حجازی باشگاه استقلال علی خطیر لیگ برتر بازی لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا
اپل هوش مصنوعی صاعقه گوگل ناسا تلفن همراه عکاسی مدیران خودرو کولر
کبد چرب فشار خون چای دیابت بیماری قلبی