یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

تبهکار - TSOTSI


تبهکار - TSOTSI
سال تولید : ۲۰۰۵
کشور تولیدکننده : انگلستان و آفریقای جنوبی
محصول : پیوتر فوداکوفسکی
کارگردان : گاوین هود، برمبنای رمانی نوشتهٔ آتول فوگارد
فیلمنامه‌نویس : گاوین هود
فیلمبردار : لنس گیوئر
آهنگساز(موسیقی متن) : پل هپکر و مارک کیلیان
هنرپیشگان : پرزلی چونیاگائه، تری فتو، کنت نکوزی، موتوسی ماگانو، زنزو نگکوبه، زولا و ایان رابرتس
نوع فیلم : رنگی، ۹۴ دقیقه


̎تسوتسی̎ (چونیا گائه)، اسمی است (به معنای ̎تبهکار̎) که بزهکار جوانی اهل ژوهانسبورگ روی خودش گذاشته ـ جوانی که برای گذران زندگی به کارهای خلاف روی آورده است. ̎تسوتسی̎ در بدبختی و فلاکت بزرگ شده: مادرش از بیماری ایدز و به مرگی تدریجی درگذشته؛ و پدرش، موجود بی‌رحم و بددهنی بوده است؛ و ̎تسوتسی̎ نیز قابلیت خشونت‌باری پیدا کرده که هم از ضرورت زندگی در آن محیط ریشه می‌گیرند و هم از لذت غریبی که از آزار دادن سایر مردم می‌برد. یک شب، ̎تسوتسی̎، موقع سرقت اتوموبیلی به طرف زنی تیراندازی می‌کند و تازه پس از سرقت متوجه می‌شود پسر شیرخوارهٔ زن نیز روی صندلی عقب است. ̎تسوتسی̎ که نمی‌داند با بچه چه کند، او را به خانه می‌برد و سعی می‌کند از او مراقبت کند و تا آن‌جا پیش می‌رود که همسایه‌اش، ̎میریام̎ (فتو) ـ مادری تنها ـ را وامی‌دارد بچه را تر و خشک کند. با گذشت زمان، ̎تسوتسی̎ چند و چون بچه نگه‌داشتن را یاد می‌گیرد و حضور و وجود بچه، حس انسانیتی را که زندگی خیابانی از او دریغ داشته، در وجودش زنده می‌کند.
● برندهٔ اسکار بهترین فیلم خارجی (غیر انگلیسی زبان) سال ۲۰۰۵ ،فیلم ساده و نابی است که احتمالاً اگر فیلم‌نامه‌اش به‌دست کسی غیر از هود (این متولد شهر ژوهانسبورگ) می‌افتد، هیچ بعید نبود که نتیجهٔ کار ملودرامی ضعیف و سطح پائین از آب دربیاید. مفاهیمی مثل رستگاری، بخشایش و مسئولیت فردی مهم‌ترین چیزهائی هستند که به وضوح در فیلم دیده می‌شوند و گویا یکی از دلایل علاقهٔ هود به داستان، همین چیزها بوده است، چراکه به گفتهٔ خودش رستگاری با پذیرش مسئولیت و بخشایش آمیخته شده است و هر آدمی را به این سئوال می‌رساند: ̎آیا همان‌گونه که من تو را بخشیده‌ام، خودم هم مستحق بخشایش هستم؟̎ کشوری که ̎تسوتسیِ̎ شانزده ساله در آن زندگی می‌کند، بازتابی است از تمام آفریقا که اساساً همه چیز در فقر به سر می‌برد. ̎تسوتسی̎ تعهد شخصی هود را در قبال بهبود شرایط اجتماعی/ سیاسی در آفریقای جنوبی نشان می‌دهد و معلوم است که کارگردان، یکی از طرفداران صلح در این کشور به شمار می‌آید. شخصیت ̎تسوتسی̎ و شیوه‌ای که برای ابراز وجود انتخاب می‌کند، در کنار برخوردی که دیگران با او می‌کنند، قابل تأمل است. شاید مهم‌ترین چیزی که پس از تماشای فیلم به ذهن می‌آید، این است که نمایش خوبی‌ها در سینما بسیار سخت‌تر از نشان دادن بدی‌هاست.