کاربرد دانش در توسعه

در این گزارش كه برای آن عنوان «نوآوری : كاربرد دانش در توسعه» در نظر گرفته شده، هشدار داده شده است كه دولت ها باید در كنار مشاوران اقتصادی خود متخصصانی از حوزه علوم و فناوری را نیز به عنوان مشاور به خدمت بگیرند و با استفاده از رهنمودهای آنان سیاست های اساسی خود را برای توسعه شكل دهند. به اعتقاد نویسندگان این گزارش بدون بهره گیری از توانایی های علمی و فناورانه هیچ شانسی برای دستیابی به اهداف توسعه در هزاره سوم كه بر طبق آن قرار است میزان فقر در جهان تا سال ۲۰۱۵ به نصف میزان كنونی برسد، وجود نخواهد داشت.
گزارش حاضر به عنوان محصول تحقیق گروهی كه مسئولیت بررسی جنبه های مربوط به نوآوری، علم و فناوری را داشتند و به منزله درآمد گزارش جامع مربوط به پروژه هزاره سازمان ملل انتشار یافته است. گزارش كامل پروژه هزاره در پایان ماه جاری منتشرخواهد شد و توضیح خواهد داد كه برای رسیدن به اهداف پروژه یعنی تقلیل فقر، بیماری، بی سوادی، نابودی محیط زیست، تبعیض علیه زنان، و نظایر آن چه اقداماتی باید صورت گیرد. رییس گروه نوآوری، علم و فناوری كه گزارش اخیر را تهیه كرده، پروفسور «كالستوس جوما» از مدرسه كندی برای حكومت، در دانشگاه هاروارد است. به گفته «جوما»، قابلیت های علمی و فناورانه توانایی در عرضه آب سالم، مراقبت های بهداشتی خوب و با كیفیت، زیرساخت با كفایت و غذای مطمئن را تعیین می كند اما ویرانی وحشتناكی كه به وسیله دریالرزه هفته گذشته به وجود آمد این پرسش را بر می انگیزد كه آیا در بهره گیری از فناوری های موجود كه می توانستند از ابعاد فاجعه اخیر بكاهند سرمایه گذاری لازم صورت گرفته بود؟ هزینه مورد نیاز برای نصب یك سیستم هشداردهنده پیش هنگام در قیاس با هزینه ای كه از رهگذر قربانی شدن هزاران انسان و وارد آمدن میلیاردها دلار خسارت به بار آمد، به نحو رقت انگیزی ناچیز به نظر می رسد. كشورهای ثروتمند باید درباره بهای سرمایه گذاری در ساخت قابلیت كشورهای در حال توسعه برای پیشگیری یا كاستن از تاثیر فجایع و حوادث طبیعی، در قیاس با هزینه بسیار گزاف كمك های بین المللی پس از وقوع چنین حوادثی، اندیشه كنند. در حالیكه دولت ها و نهادهای بین المللی از حیث مشاوران اقتصادی هیچ كم و كسر ندارند، شمار اندكی از مشاوران در حوزه علوم، فناوری و نوآوری در خدمت آنها هستند.
بدون تمركز جدی بر روی علوم، فناوری ها و نوآوری، دستیابی به اهداف هشت گانه پروژه هزاره سازمان ملل در سال۲۰۱۵ غیر قابل تصور خواهد بود. سازمان ملل باید در این زمینه نمونه خوبی ارائه دهد و با انتصاب یك مشاور علمی برای دبیر كل در این حوزه پیشگام شود. در گزارش گروه ۲۷ نفره بر فناوری های نو یعنی فناوری زیستی، فناوری اطلاعاتی، فناوری نانو و فناوری مواد جدید، به عنوان عرصه های اساسی برای تغییرات اقتصادی بنیادی در كشورهای در حال توسعه تاكید شده است. در گزارش آمده است كه علم، فناوری و نوآوری كمك بزرگی به حذف فقر، گرسنگی و رشد اقتصاد در بخش های بزرگی از جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه ایفا كرده است اما از توانایی های این عوامل برای رفع گرسنگی و فقر در نقاط دیگر به خصوص آفریقا كمتر استفاده شده است. به گفته پروفسور «جوما»: «دانشگاه ها نقشی حیاتی در توسعه اقتصادی ایفا می كنند اما باید از فرار مغزهای جهان سوم به كشورهای پیشرفته جلوگیری كنیم.»در زمره مثال هایی كه در این گزارش در خصوص دستاوردهای موفق سازمان ملل ذكر شده یك مثال مربوط به نوآوری موفقیت آمیز در ساخت سیستم ارزان قیمت و موثری برای تصفیه آب است كه به وسیله اروگوئه برای نیروهای حافظ صلح سازمان در ماموریت هایشان در آفریقا در اواسط دهه ۱۹۹۰ تكمیل شد. بیش از ۱۲۰ نمونه از این دستگاه های تصفیه آب در خود اروگوئه نصب شده و موجب كاهش بیماری های ناشی از آب آلوده نظیر وبا شده است. در گزارش اخیر همچنین به نمونه دانشگاه مجازی آفریقا اشاره شده كه از سال جاری برای تربیت معلمان از راه دور و به وسیله اینترنت مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت. این دانشگاه در نایروبی مستقر است و در ۱۷ كشور آفریقایی، ۳۱ مركز آموزشی برپا كرده است. در این دانشگاه از زمان تاسیس آن در سال۱۹۷۷ بیش از ۲۳ هزار نفر در رشته های روزنامه نگاری، مطالعات بازرگانی، علوم كامپیوتری، زبان های بین المللی و حسابداری آموزش دیده اند.

منبع : باشگاه اندیشه