تلاش ژاپن برای بهبود روابط با چین

«یكی از بزرگترین مشكلات پیش روی شینزو آبه، نخست وزیر جدید ژاپن اینست كه چگونه با همسایگان ژاپن بهتر ارتباط برقرار كند. به همین دلیل است كه وی یك هفته پس از در دست گرفتن این سمت به سئول و پكن سفر كرد.
روابط ژاپن با چین و كره جنوبی در زمان نخست وزیری جونیچیرو كوایزومی به دلیل بالا گرفتن مناقشات بر سر تاریخ و قلمرو به شدت به تیرگی گرایید به طوری كه این مناقشات بر مسایل تجاری و سرمایه گذاری بین سه كشور غلبه كرد و مانع برگزاری هرگونه دیدار بین كوایزومی و رهبران چینی از سال ۲۰۰۱ به بعد شد. اما آیا واقعا شینزو آبه می تواند عملكرد بهتری داشته باشد؟
وی بازدید كننده همیشگی معبد كشته شدگان جنگی یاسوكنی در توكیو بوده و در گذشته مشروعیت دادگاه های جنایات جنگی توكیو در سالهای ۴۸-۱۹۴۶ را زیر سوال برده است.»به گزارش ایسنا هفته نامه اكونومیست در گزارش هایش درباره سال ۲۰۰۷ نوشته است: «اما به هر جهت همین كه آبه در آغاز كار همانند كوایزومی نبوده، خود مفید و موثر است. آبه بر خلاف كوایزومی تاكنون از پاسخ دادن به این سوال كه آیا در دوره تصدی اش از معبد یاسوكنی بازدید خواهد كرد یا خیر طفره رفته است.
اما بازدید از معبد یاسوكنی یكی از قول های انتخاباتی كوایزومی بود كه وی جرات به خرج داد و این قول را زیر پا نگذاشت. با توجه به اینكه آبه در ماه سپتامبر(شهریور) پست نخست وزیری را در دست گرفته وی تا فرا رسیدن (سالگرد تسلیم ژاپن در سال ۱۹۴۵) تقریبا یك سال برای دیپلماسی فرصت دارد. در روز ۱۵ اوت ۲۰۰۷( ۲۴مرداد ۸۶) فشار داخلی بر روی نخست وزیر برای بازدید از یاسوكنی به بیشترین حد خود خواهد رسید.
هم چنین در سال ۲۰۰۷ سالگرد تعدادی رخداد حساس فرا خواهد رسید كه جهت گیری را برای وی دشوار خواهد كرد زیرا سال ۲۰۰۷ هفتادمین سالگرد شروع جنگ چین و ژاپن است. در هفتم ژوییه ۱۹۳۷ «رخداد پل ماركوپولو» به وقوع پیوست. در این حادثه ربودن یك سرباز ژاپنی درست در اطراف پكن باعث تلاش ژاپن برای به كنترل گرفتن كل بخش های شمالی و شرقی چین شد. همچنین ۱۳ دسامبر( ۲۲آذر) مصادف است با هفتادمین سالگرد واقعه بدنام « تجاوز به نانجینگ»( ۱) است.
در این حادثه نیز سربازان ژاپنی با دیوانگی محض چیزی قریب به ۱۰۰ هزار الی ۳۰۰ هزار تلفات بر جای گذاشتند.این سالگردها لحظات دشواری در روابط چین و ژاپن خواهد بود. اما این لحظات در عین حال فرصت های طلایی برای شینزو آبه خواهند بود. شاید آبه به عنوان یك ملی گرای راسخ بهترین سیاستمدار ژاپنی باشد كه قادر است با رو راست بودن درباره مسایل امروز ندامت و پشیمانی خود درباره گذشته را اعلام كند.
آبه در دیدار با سران چینی در ماه اكتبر، از طریق موافقت با ایجاد یك كمیسیون مشترك متشكل از تاریخ نویسان ژاپنی و چینی به منظور مطالعه تاریخ قرن بیستم و ارایه توصیه هایی درباره كتب درسی یا حتی معبد یاسوكنی، به خوبی راه انجام این كار را پیدا كرد.حتی یك تاكتیك محتمل تر تلاش برای تغییر موضوع خواهد بود. اگر آبه می خواهد در برابر تهدید وارعاب چینی ها رك و راست به نظر برسد بهتر است به جای درگیری و كشمكش بر سر مسایل تاریخی و عذرخواهی كردن، روی مناقشه دو كشور بر سر ذخایر نفت و گاز دریای چین شرقی تمركز كند كه دستكم ادعای مالكیت ژاپن روی این ذخایر به خوبی در قوانین بین المللی ثبت شده و پیش از ادعای چینی ها صورت گرفته است.
یكی از راه های رسیدگی به این مناقشه رجوع به قضاوت بین المللی است. راه دیگر پیشنهاد برگزاری مذاكرات جداگانه بر سر جزایر كوچك سنكاكو، دیائویوتای و ذخایر نفت و گاز دریای چین شرقی است. مناقشات در دریای چین جنوبی میان چین، ویتنام و فیلیپین به همین طریق كاهش پیدا كرد.مسایل تجاری نیز موضوع خوبی برای گفتگو خواهد بود.
اگر چه روابط سیاسی چین و ژاپن سرد و ضعیف بوده ولی مناسبات تجاری و سرمایه گذاری دو كشور گرم و پویا بوده است.
چین و ژاپن دومین شریك بزرگ تجاری یكدیگر هستند. در حالی كه تجار ژاپنی سال گذشته شكایت داشتند كه بازدید های كوایزومی از معبد یاسوكنی فرصت های آنها در چین را تهدید می كند آنها در عین حال در حال افزایش شاخص سرمایه گذاری مستقیم خارجی خود در این كشور تا حدود ۳۰ درصد در سال ۲۰۰۶ - ۲۰۰۵ بودند. چین، ژاپن و كره جنوبی هر سه از مزایای یك اقتصاد هماهنگ و منسجم سود می برند.( ۱) در فاجعه « تجاوز به نانجینگ»سربازان ژاپنی در فاصله سالهای ۳۸-۱۹۳۷ به شهر نانجینگ ( ۳۰۰ كیلومتری شرق شانگهای) حمله كردند و دستكم ۳۶۹ هزار و ۳۶۶ تن از غیر نظامیان چینی و زندانیان جنگی را كشتند.

منبع : روزنامه ابرار