چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا

پیدا و پنهان تجاوز نظامی آمریکا به سوریه


پیدا و پنهان تجاوز نظامی آمریکا به سوریه
حمله چهار بالگرد نظامی آمریکا به روستای «السکر» در ۸ کیلومتری خط مرزی سوریه با عراق که به کشته شدن ۹ روستایی کارگر و کشاورز این روستا انجامید، منشأ گمانه زنی های فراوانی در خصوص هدف آمریکا از این اقدام گردیده است.
اقدام آمریکا از ابعاد نظامی اهمیتی ندارد چرا که ورود شبانه چند هلی کوپتر به آسمان یک کشور و سپس شلیک به سوی غیرنظامیان فقط مقداری جسارت زیرپا گذاشتن حقوق طبیعی مردم می خواهد که البته آمریکایی ها در آن ید طولایی دارند. آمریکایی ها در عین حال در توجیه اقدام تجاوزکارانه خود ادعا کردند هدف آنان از میان برداشتن یکی از رهبران القاعده بوده و حتی یکی دیگر از آنان مدعی شد که در حمله بالگردهای آمریکایی به سوریه یکی از رهبران سرشناس القاعده بنام «ابوغیداء»! به هلاکت رسیده است اما البته همانگونه که خبرنگار آسوشیتدپرس که به این روستا رفته اذعان کرد، پیش از این کسی نام وی را نشنیده بود و با این وصف باید گفت ابوغیداء- اگر وجود خارجی داشته باشد- پس از مرگ به عضویت القاعده درآمده و به رهبری آن نایل گردیده است!!
در مورد دلایل یا اهداف آمریکا از این اقدام تجاوزکارانه گفتنی هایی وجود دارد.
۱) بسیاری از تحلیلگران حمله یکشنبه شب بالگردهای آمریکا به نقطه ای در خاک سوریه را با بن بست توافقنامه امنیتی، سیاسی و اقتصادی آمریکا و عراق مرتبط می دانند. چهارشنبه هفته پیش که آخرین دور مذاکرات طرف های عراقی و آمریکایی در بغداد برگزار شد و به هیچ نتیجه ای نرسید ژنرال «مایکل مولن» رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا رسما اعلام کرد: «مهمترین مانع امضای توافقنامه توسط دولت و مجلس عراق بعضی از همسایگان این کشور می باشند.» بر این اساس آمریکایی ها با اقدام کور علیه سوریه خواسته اند انتقام شکست خود را از سوریه بگیرند و یا به این کشور «هشدار جدی» بدهند که خود را از ماجرای عراق کنار بکشد.
۲) نزدیکی اقدام تجاوزکارانه آمریکا با زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور ذهن بعضی از تحلیلگران را به این جمعبندی رسانده است که آمریکایی ها اقدام محدود نظامی علیه سوریه را- که می دانستند حتما بازتاب دامنه داری پیدا می کند- با هدف تاثیرگذاری بر روی آرای شهروندانی که می پرسند: «بوش ۸ سال علیه دولت سوریه سخن گفت ولی بی آنکه به نتیجه ای رسیده باشد، کاخ سفید را ترک می کند» طراحی کرده اند. این تحلیلگران معتقدند اقدامات هفته های اخیر آمریکا در افغانستان و پاکستان، فشار آمریکایی ها برای کوتاه آمدن طرف های عراقی و امضای توافقنامه، اصرار دستگاه سیاست خارجی آمریکا به اسرائیل برای شرکت در میز گفت وگو با طرف فلسطینی نیز در همین راستا صورت گرفته است و بوش می خواهد بگوید موقعیت دشمنان آمریکا در خاورمیانه آسیب پذیر شده است. آمریکایی ها -غلط یا درست- پیش بینی کرده بودند که دولت سوریه به هشدار و اعتراض اکتفا می کند و کار به درگیری دوطرف نمی انجامد.
۳) یک جنبه دیگر این اقدام، می تواند تهدید کشورهای مستقل و قدرتمند منطقه- بویژه ایران- باشد. وقتی مولن می گوید مشکل امضای توافقنامه، مخالفت بعضی از همسایگان عراق است اذهان بلافاصله روی همسایه شرقی عراق متمرکز می شود. آمریکایی ها حدود دو سال گذشته- یعنی درست از زمانی که اسلام گراها بر اکثر شئونات سیاسی و اجتماعی عراق حاکم شدند- روی واژه های «دخالت ایران در عراق» متمرکز شدند و به تبلیغ آن پرداختند و البته برای اینکه جا بیفتد ابتدا پنج دیپلمات ایرانی در «ساختمان اربیل» و سپس دبیر دوم سفارت ایران در بغداد را ربوده و مدعی شدند اینها به فعالیت های غیرقانونی مبادرت ورزیده اند. پس از آن فاکس نیوز- ارگان رسمی پنتاگون- هر روز سلاح هایی- که به قول آنان کنار جاده رها شده اند- را می یافتند که بر روی آنها عبارت made in Iran حک شده بود. البته آمریکایی ها وقتی با این سؤال مواجه که ایران رسما اعلام می کند که به ۵۵ کشور دنیا بطور قانونی سلاح می فروشد، ادعای صدور غیرقانونی تسلیحات (آنهم با آرم و عنوان رسمی!) به عراق چگونه قابل اثبات است می گفتند این را از مقامات سپاه پاسداران ایران بپرسید! به هر روی یک گمانه در این ماجرا این است که هدف آمریکایی ها واداشتن ایران به عدم مخالفت با توافقنامه (ای که با امنیت ملی ایران نیز منافات جدی دارد) است ولی چون می دانستند که هر نوع اقدام نظامی علیه ایران «واکنش فوری» و «غیرقابل محاسبه» جمهوری اسلامی را درپی دارد به جای روستایی در صفر مرزی ایران به روستایی با این مختصات در سوریه- هم پیمان استراتژیک ایران- حمله ور شده اند! که این گمانه نیز طرفدارانی دارد.
۴) بعضی دیگر با اشاره به برخی از نقل و انتقالات نظامی آمریکا در خاورمیانه- از جمله انتقال حدود ۳۵ هزار نظامی مستقر در عراق به افغانستان و تشدید حملات به مناطقی از شمال پاکستان- گفته اند حمله آمریکا به روستای «السکر» آغاز یک سلسله تحرکات نظامی علیه سوریه است. آنان می گویند همانگونه که حمله نظامی شهریور ماه سال گذشته رژیم صهیونیستی به منطقه نیمه بیابانی «تل ابیض» -در نزدیکی مرز سوریه با ترکیه- آغاز یک سلسله مباحث دامنه دار درباره فعالیت هسته ای سوریه شد. حمله نظامی بالگردهای آمریکا به «ناحیه ابوکمال» نیز آغاز سلسله اقداماتی علیه سوریه با توجیه تعقیب جنگ سالاران القاعده خواهد بود. این در حالی است که مقامات ارشد عراقی- از جمله جلال طالبانی رئیس جمهور در بازگشت دو ماه پیش از سفر به آمریکا- با صراحت از همکاری سوریه با دستگاههای مسئول عراقی در مقابله با القاعده و کنترل مرزها ابراز رضایت کرده اند.
۵) اما نکته مهمی که در تحلیل ها به آن اشاره نشده بود، رابطه حمله نظامی به «السکر» با موضوع «جولان» بود. دو هفته پیش در شرایطی که رژیم صهیونیستی در تشکیل کابینه جدید دچار مشکل اساسی گردیده و اختلافات داخلی این رژیم مشتعل شده بود، بشار اسد- رئیس جمهور سوریه- بطور بی سابقه و با صراحت اعلام کرد: «جولان را بازپس می گیریم از طریق مذاکره یا اقدام نظامی». اسرائیلی ها سعی کردند از کنار عبارت بشار بگذرند ولی کاملاً پیدا بود که بطور جدی نگران شده اند. آمریکایی ها و اسرائیلی ها که طی دو سال گذشته برای جدا کردن سوریه از مقاومت و ایران تلاش زیادی کرده و به جایی نرسیده بودند، احساس کردند اگر به «اقدام عملی» دست نزنند، به احتمال زیاد بشار اسد تهدید خود را عملی می کند و حتماً به بازپس گیری جولان و اراضی اطراف آن و نیز چشمه ای که از آن جاری است - و از سال ۱۳۴۶ تاکنون در اشغال رژیم صهیونیستی است- نایل می گردد چرا که از یک سو نظامیان سوریه که از چهار دهه قبل مترصد فرصتی بودند، اینک این فرصت را مغتنم می شمرند و از سوی دیگر نظامیان رژیم صهیونیستی در آسیب پذیرترین شرایط تاریخی خود بسر می برند و لذا احتمال مقاومت آنان در برابر حمله ارتش سوریه و کارآیی مقاومت ارتش تل آویو ضعیف است. برهمین اساس به نظر می رسد آمریکایی ها از فرصت کنونی برای بازداشتن سوریه استفاده کرده اند. شاید از همین رو آسوشیتدپرس به نقل از یک کارشناس نظامی آمریکا، حمله روز یکشنبه به «السکر» را «حمله ای پیش دستانه» لقب داد و یک مقام نظامی آمریکا اعلام کرد: «وقتی فرصتی بدست می آید باید از آن استفاده کرد.»
اقدام آمریکا در یک روستای سوریه بعید است که توسط دستگاه نظامی و امنیتی سوریه پیش بینی نشده باشد. سابقه آمریکایی ها در حمله به یک کاروان عروسی- در سال ۱۳۸۳- در نقطه صفر مرزی سوریه با عراق، حمله مکرر نظامیان آمریکایی مستقر در افغانستان به روستاهای پاکستانی مجاور مرز افغانستان و... حتماً امکان تکرار آن در عمق خاک سوریه را برای مقامات دمشق باورپذیر کرده است. عدم پاسخ سوریه نیز کاملاً طبیعی است چرا که سوریه باید روی آزادسازی جولان و جبل الشیخ متمرکز شود.
در عین حال اگر آمریکایی ها به قصد ایران به یک روستای سوریه حمله کرده باشند نشان می دهد که از یک سو به شدت از واکنش ایران هراس دارند و از سوی دیگر در مورد تاثیرگذاری این اقدام روی مواضع ایران پیرامون عراق تردید دارند. آمریکایی ها البته به دروغ اعلام می کنند که مشکل ما در عراق، ایران است آنان بخوبی می دانند که نه فقط شیعیان حتی سنی ها- و بخصوص مهمترین گروه متشکل آن که جبهه توافق به رهبری طارق هاشمی باشد- و نیز کردهای عراق- بنا به اعلام رئیس فراکسیون کردها در پارلمان این کشور- با توافقنامه ای که آمریکا با فشار فراوان درصدد تحمیل آن به عراق است مخالفند. در سطح کشورهای منطقه نیز به غیر از بعضی از کشورهای کوچک خلیج فارس- شامل ایران، ترکیه، اردن، سوریه و عربستان- بطور جدی با طرح اسارت بار یاد شده مخالفند و آن را مغایر با مصالح، امنیت و منافع ملی خود می دانند. حمله غیرموجه بالگردهای آمریکا به سوریه دقیقاً تهدید امنیتی ناشی از حضور نظامیان آمریکا در منطقه برای بار چندم به اثبات رساند و دقیقاً از همین رو بلافاصله از سوی همه کشورها و نیروهای منطقه- اعم از موافقان و مخالفان سوریه- محکوم شد.
سعدالله زارعی
منبع : روزنامه کیهان