پنجشنبه, ۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 16 May, 2024
مجله ویستا


مدرسه و مسجد شهید مطهری (سپه‌سالار) ، تهران


این بنا در خیابان شهید مصطفی خمینی فعلی واقع شده و از مدرسه‌های بزرگ و زیبای قرن سیزدهم هجری قمری ایران است. بانیان این بنای بزرگ و نیز سازندگان ساختمان مجلس شورای ملّی، شادروان حاج میرزا حسن‌خان سپه‌سالار قزوینی، صدراعظم دوره ناصرالدین‌ شاه قاجار و برادرش مشیرالدوله بودند.
كار پی‌ریزی این ساختمان معتبر در سال 1296 هجری قمری آغاز شد. مجموعه‌ این بنای شكوهمند، شامل جلوخان و سردر و دهلیز و ساختمان دو طبقه حجره‌هاست. این ساختمان دارای چهار ایوان، گنبدی بزرگ، شبستان (چهل ستون)، هشت گلدسته، مناره‌ كاشی‌كاری و مخزن یك كتابخانه‌ معتبر است.
در ورودی اصلی مدرسه در حاشیه خیابان بهارستان قرار دارد. از ضلع شرقی نیز دری به مسجد و مدرسه باز می‌شود. در این دهلیز، شاه‌كاری از معماری و كاشی‌كاری معروف به هفت كاسه «تاق معلق» به یادگار مانده است.
بالای ایوان شمالی، یك ساعت بزرگ نصب شده است. در این مدرسه و مسجد، كتیبه‌های پرشماری روی كاشی نقش شده است. از مشخصات ممتاز تزئینات این بنا،‌ گذشته از تاق معلق، كاشی‌های محصور و خشتی رنگارنگ بناست كه دارای مناظری بسیار زیباست. از لحاظ هنر حجاری و سنگ‌تراشی نیز ستون‌های یكپارچه آن قابل توجه است. این مدرسه كه از بزرگ‌ترین مدرسه‌های تهران است، 62 متر طول و 61 متر عرض دارد. در صحن مدرسه، باغچه‌ای پر درخت و زیبا با آب‌نما ساخته شده است. این مدرسه دارای 60 حجره است و ارتفاع گنبدش به 37 متر می‌رسد.