دوشنبه, ۳۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 May, 2024
مجله ویستا


معنای «ما» در کار


معنای «ما» در کار
داشتن هدف مشترك، وجود تعامل و داشتن هویت ارزشی و فرهنگی مشترك از عواملی است كه برای تشكیل گروه لازم است.از قدیم گفته‌اند که یک دست صدا ندارد و همین‌طور شده که زبان فارسی مثل شکر ما شده سرشار از تمثیل و اشاره. اما در اینجا ما کاری به ادبیات فارسی نداریم، بلکه مهم همان اصل موضوع است که به نفی کار انفرادی و ترجیح دادن کار گروهی اشاره‌دارد.
چند سالی است که کار گروهی موضوع مورد اشاره آنهایی شده که مجبورند برای دستیابی به اهدافشان با افراد مختلفی به صورت همزمان کار کنند. اصل موضوع در این میان همان است که افراد مختلفی دور هم جمع شوند تا با هم برای موضوعی واحد کار کنند و گرنه دور هم جمع شدن به تنهایی که دردی را دوا نمی‌کند. اما به راستی کار گروهی چیست؟ در این گزارش به این موضوع پرداخته‌ایم تا بدانیم که اصلا گروه چیست، کار گروهی انجام دادن کدام است و ما چه طور کار گروهی انجام می‌دهیم؟
● چند نفر باشیم؟
گروه از دید جامعه‌شناسی به دو یا چند نفر كه به طور آزاد با هم در تعامل بوده و هنجارهای گروهی داشته و در پی كسب هدف‌های جمعی بوده و هویت مشتركی دارند گفته می‌شود. (رضائیان ، ۱۳۸۰)
پس داشتن هدف مشترك، وجود تعامل و داشتن هویت ارزشی و فرهنگی مشترك از عواملی است كه برای تشكیل گروه لازم است. باید در نظر گرفت كه در تمامی انــــواع گروه و اجتماعات همین كه افرادی در حد گروه تشكیل شود توصیف‌ها و قوانین و مقررات خاصی را به ذهن متبادر می‌كند و پدیده‌هایی حاصل می‌شود كه به قول دوركیم: «از سایر پدیده ها و اوصافی كه درعلوم دیگر وجود دارد متفاوت است».
تشکیل گروه و حضور در گروه برای فعالیت‌های اجتماعی نتایج جالبی هم به دنبال دارد. ایجاد گروه عامل سازندگی است و بروز استعدادهای مختلف را در میان افراد گروه موجب می‌شود و افرادی كه دارای زمینه‌های نهفته‌ای بوده‌اند به اقدامات جدیدی دست می‌زنند كه قبل از آن و در خارج از گروه تصور آن امكان پذیر نیست. این فقط یکی از ویژگی‌های کار گروهی کردن است.
● اینجا خانواده است
به نظر شما کار گروهی را کجا و چطور می‌توان یاد گرفت؟ برای این مورد می‌توان به این موضوع اشاره کرد که طبق نظر روانشناسان و متخصصان امر بهترین و اولین محل برای یاد‌گیری کار گروهی خانواده است. دکتر پرویز دوامی استاد دانشگاه صنعتی شریف با توجه به زمینه کاری خود و در‌باره این موضوع می‌گوید: «كار گروهی به اعتقاد من از خانواده شروع می‌شود. اصولاً امروزه ماهیت فناوری چندگانه است.
فناوری، امروز به حدی پیچیده شده كه دیگر یک نفر نمی‌تواند آن را به تنهایی خلق کند و نیازمند كار گروهی است. اگر فرهنگ كار گروهی وجود نداشته‌باشد، به هیچ وجه نمی‌توانیم به فناوری‌های پیشرفته دست یابیم. فرهنگ كار گروهی از خانواده شروع می‌شود. برای توسعه فرهنگ كار گروهی در سطوح بالاتر باید به انجمن‌های تخصصی و علمی كه پل ارتباطی بین صنعت و دانشگاه هستند بها دهیم. توسعه فرهنگ كار گروهی را انجمن‌ها در سطوح بالاتر از خانواده می‌توانند به خوبی محقق كنند.»
● ورزش یعنی کار گروهی
بیشترین نمود کار گروهی را می‌توان در فعالیت‌های ورزشی دید. اعضای تیم‌های ورزشی در کنار هم برای دستیابی به هدفی مشخص که همان کسب عنوان قهرمانی است تلاش می‌کنند. در یک تیم ورزشی کاپیتان تیم می‌تواند چشم انداز آینده را برای هم تیمی‌های خود ترسیم کند و به آنها یاد آور شود که به عنوان مثال در آخر فصل می‌توانند بهترین تیم شهر، استان و یا حتی کشور شوند. با این اوصاف اعضا تیم به دنبال یک هدف مشخص هستند. آنها می‌خواهند برنده باشند و برای این کار حریف خود را شناسایی می‌کنند و سعی در بر طرف کردن معایبشان خواهند داشت.
وقتی که وظایف تعریف شد، هر بازیکنی سعی می‌کند تا کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد، چراکه سهل‌انگاری او می‌تواند شکست تیم را به دنبال داشته‌باشد. این اتفاق به تازگی پس از مسابقه فوتبال میان تیم‌های امید ایران و استرالیا اتفاق افتاد که حمید درخشان کاپیتان سابق تیم ملی فوتبال ایران گفت: «نبود انسجام تیمی و كارگروهی بازیكنان تیم امید ایران عامل شكست مقابل استرالیا بود. متاسفانه تكیه كردن به کار‌های فردی از سوی بازیکنان موجب شكست تیم فوتبال امید شد.» درخشان در ادامه صحبت‌های خود گفت:«بر خلاف بازی دور رفت درایران، تیم فوتبال امید استرالیا به لحاظ اجرای كار گروهی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشت و همین عامل هم منجر به پیروزی آنها شد. متاسفانه توجه نكردن به تقویت كارهای گروهی ضعفی است كه همیشه ما از آن غافل بودیم و دل به خلاقیت بازیكنان ایرانی و توانایی‌های آنان در انجام كارهای انفرادی بسته‌ایم.»
● انرژی با هم بودن
طبق یافته‌های علوم روان‌شناسی کار گروهی سرشار از انرژی است. منبع این انرژی عظیمی كه در گروه به وجود می‌آید چیزی نیست جز روح ناشی از تعاملات و واكنش‌های رو به تصاعدی كه بر اثر وحدت نظر و اشتراك در یك هدف واحد به طور مرتب افزایش پیدا می‌کند و نتایجی به بار می‌آورد كه افراد در تنهایی هرگز قادر به دستیابی به آنها نیستند.
علم روان‌شناسی و رفتار سازمانی امروزه از این خصوصیت و ویژگی بهره‌برداری زیادی می‌كند. روان‌شناسی مثبت‌نگر كه برای بالا بردن توانایی افراد برای ایجاد یك زندگی پرانرژی و كم استرس سعی زیادی کرده است در زمینه موضوعات مربوط به هم نیروزایی نیز تحقیقات بیشماری را انجام داده است.
استفاده از یافته‌های این تحقیقات نشان می‌دهد كه نه تنها وجود گروه باعث سینرژی(انرژی مضاعف) می‌شود بلكه تركیب صحیح آنچه كه در اطراف ماست نظیر طبیعت، زمـان و تفكر در نسبت‌های متناسب می‌تواند ایجاد سینرژی‌های جدید کند.
دنیای پر استرس امروز و فشارهای مختلفی كه برای اخذ هر گونه تصمیمی به طور مرتب افراد را تحت فشار قرار می‌دهد اگر با روش‌های علمی و مناسب با آنها برخورد نشود می‌تواند موجب انواع بیماری‌های روحی و حتی جسمی شود به همین دلیل است كه هنر زیستن و درست زندگی كردن نیاز به باهم‌بودن و مشاركتی فكر‌كردن و عمل‌كردن را اجتناب ناپذیر کرده است. هرچه که هست حالا به طور مختصر می‌دانیم که کار گروهی چیست و چه مزایایی دارد.
منبع : روزنامه تهران امروز