راهکارهای آمریکا در عراق

در انتخاب هر راهی برای پایان دادن به گرفتاری ایالات متحده درعراق، خطر آن وجود دارد كه تلاشهای بوش برای انتقال دموكراسی ، به هرج ومرج بینجامد و یك مأمن سرشار از نفت را دراختیار ترویست ها قرار دهد. حتی امیدوارترین پیشگویان نیز پیش بینی می كنند كه یك دموكراسی شكننده سعی در غلبه بر شورشیان خشن وتنش تفرقه افكنانه داخلی دارد.«كریستوفر پربل» كارشناس امنیت ملی وعضو محافظه كار هیأت علمی انستیتوی «كاتو» می گوید: « گزینه مناسبی وجود ندارد. من معتقدم كه عقب نشینی ، انتخاب بد از میان بدترین هاست».طرفداران استراتژی های دیگر، از جمله آنهایی كه فكر می كنند كه بوش در مسیر درستی حركت می كند نیز اقرار می كنند كه در گزینه آنان نیز خطراتی وجود دارد.«آنتونی كوردزمن» از طرفداران روش بوش، معتقد است كه وی تلفات انسانی و مالی را دست كم می گیرد. او می گوید:«ما در آینده ، هزاران قربانی دیگر و هر ماه ۴ تا ۸ میلیارد دلار هزینه خواهیم داشت. این امر سال ها طول می كشد». طرفداران گزینه های نظامی در مباحثات داخل دولت، در كنگره و در محافل متفكران، چهار گزینه را پیش رو قرار می دهند كه عبارتند از: عقب نشینی فوری، عقب نشینی تدریجی، افزایش نیروهای نظامی و باقی ماندن در مسیر انتخابی بوش . در ذیل نظرات برخی از مخالفان و موافقان هر یك از این گزینه ها ارائه می شود.
عقب نشینی فوری: حامیان خروج فوری می گویند: این سریع ترین راه برای پایان دادن به كشتار آمریكاییها و اجتناب از گرفتاری در باتلاقی نظیر ویتنام است. همچنین احتمال دارداین امر، عراقی ها را وادار به دست گرفتن سرنوشت خود كند و پایانی بر این ادعا باشد كه ایالات متحده در عراق به دنبال اهداف امپریالیستی است.
«پربل» در سایت «كاتو» نوشت: «ایالات متحده با عقب نشینی نظامی از عراق، به جهانیان به ویژه اعراب ومسلمانان - اعلام خواهد كرد كه طرحی برای در دست گرفتن نفت خاورمیانه یا به عبارت دیگر، تحمیل خواسته های خود به مردم منطقه ندارد. این عمل همچنین به طور جدی، ادعاهای آزاردهنده تروریست ها را خنثی خواهد كرد».
سناتور سابق «جورج مك گاورن» نامزد ریاست جمهوری در سال ۱۹۷۲ از حزب دموكرات كه طرفدار خروج سربازان آمریكایی از ویتنام بود، می گوید: بحث در مورد عراق، تكرار همان بگو مگوهای گذشته است.
«جیم مك گاورن» از حزب جمهوریخواه (كه ارتباطی با سناتور جورج مك گارون ندارد ) در مقاله ای می نویسد: «درخواست حفظ وضع موجود، تقاضای تكرار منطق به كار گرفته شده برای ماندن آمریكا در ویتنام است. ما معتقدیم در صورت پایان این عمل غیرعاقلانه، ملت به مقدار زیادی از شرایط بهتری برخوردار خواهند شد».
مخالفین عقب نشینی فوری می گویند كه خروج سربازان آمریكا، عراق را به ورطه هرج و مرج خواهد كشاند و پیامدهای خطرناك طولانی مدت خواهد داشت.
كوردزمن كارشناس مركز مطالعات بین المللی و استراتژیك و از اعضای محافظه كاران می گوید: «جنگ داخلی كثیفی به راه خواهد افتاد و به یقین به یك دیكتاتوری دیگر خواهدانجامید».
این گروه همچنین مدعی است كه خلأ قدرت در عراق همچنین سبب تشویق همسایگان عراق به ویژه ایران وتركیه برای مداخله در عراق خواهد شد. ایران با شیعیان عراق روابط نزدیكی دارد و تركیه مایل است هر حركت استقلال طلبانه كردهای عراق را كه سبب تحریك كردهای تركیه می شود، سركوب كند.
جمعی دیگر نیز با وحشت ، از تولد یك دولت ترور، همانند افغانستان زمان طالبان و «اسامه بن لادن» خبر می دهند.
پربل می گوید: «من عقب نشینی را ضروری می دانم، اما نه به این دلیل كه آن را داروی این درد به حساب می آورم نه، این طور نیست. نمی گویم خطری وجود ندارد، بلكه معتقدم كه خطر آن كمتر است.
عقب نشینی تدریجی: در طرح های خروج تدریجی عموماً جدول زمانی مشخص و پایان معینی برای جابجایی سربازان آمریكایی در نظر گرفته نشده است. هدف از عقب نشینی، بهره برداری سیاسی و در عین حال، به حداقل رساندن خطرات ناشی از ترك سریع آنجاست. مدافعان این روش بر این عقیده هستند كه اعلام قصد ترك، شورشیان را تضعیف خواهد كرد و فشار بر عراقی ها را برای برعهده گرفتن مسؤولیت امور خود، افزایش خواهد داد. ضمن آنكه به آمریكاییان نیز اطمینان خواهد بخشید كه پایانی در راه است.
«نیل آبر كروسبی» نماینده مجلس از حزب جمهوریخواه كه به یك گروه از قانونگذاران متشكل از دو حزب پیوست كه خواستار آغاز عقب نشینی در اكتبر ۲۰۰۶ هستند، می گوید:«با حفظ سربازان در عراق به مدت نامعلوم، در واقع، از آنها می خواهیم كه مسائل سیاسی و اجتماعی را حل كنند مسائلی كه بایدتوسط خود عراقی ها حل شود. این امر برای سربازان، خانواده های آنان و كشور مطلوب نیست».
تعیین تاریخ، به قصد دادن فرصت كافی به نیروهای امنیتی عراقی است تا خود را برای شرایط عدم مداخله آماده كنند. آبركروسبی می گوید: «باید دانست كه اگر آنها تا آن موقع نتوانند از عهده این كار برآیند،ما برای مدت زمانی بسیار بسیار طولانی در گل گیر كرده ایم».
دیگران عقاید گوناگونی دارند. «مایكل اوهانلون» از اعضای متمایل به چپ وكارشناس امنیت ملی در انستیتوی «بروكلین» پیشنهادكرده است كه تعداد سربازان آمریكایی كاهش یابد و در طول ۱۸ تا ۲۴ ماه آینده به كمتر از ۴۰ هزار سرباز برسد.
«استیون كلمونز» كارشناس سیاسی خارجی در «نیو آمریكا فاندیشن» كه مركزی میانه رو برای تحقیقات سیاستگذاری است، می گوید: بوش می تواند قصد خود را در خروج ، بدون اعلام جدول زمانی، به عنوان فشار برای درگیر كردن كشورهای اروپایی و همسایگان مسلمان عراق در تلاش برای بازسازی آن كشور ، اعلام كند.بوش با اعلام هر تاریخی برای خروج نیروها، قاطعانه مخالفت می كند.
بوش در یك سخنرانی تلویزیونی در ۲۸ ژوئن خاطرنشان كرد: «اعلام یك جدول زمانی غیرواقعی، یك پیام نادرست برای عراقی ها خواهد بود، زیرا آنها باید بدانند كه آمریكا قبل از آنكه كار خود را تمام كند، از آن كشور خارج نخواهد شد. برای سربازان نیز پیامی نادرست خواهد بود، زیرا سربازان نیز باید بدانند كه ما در مورد كامل كردن مأموریت خود جدی هستیم و برای دشمنان هم پیام نادرستی خواهد بود، چون دشمنان ما هم باید بدانند كه كاری جز آنكه منتظر خروج ما بمانند، نخواهند داشت.
كوردزمن با دفاعی سرسختانه می پرسد كه آیا یك جدول زمانی انگیزه بیشتری را در نیروهای امنیت ایجاد خواهد كرد و می گوید:«آنها هم اكنون نیز بیش از اندازه تحت فشار قرار دارند».
افزایش نیروی نظامی:
از نظر سیاسی، گسترش نیروی نظامی در عراق یك ترفند جدی است اما فكر تازه ای نیست. هفته ها قبل از جنگ، ژنرال «اریك شینسكی» به كمیته ای در كنگره گفت كه برای برقراری صلح در عراق، به «چندصدهزار» سرباز نیاز داریم.
اظهارات وی، خشم وزیر دفاع «دونالدرامسفلد» را برانگیخت، به گونه ای كه به طور علنی، او را سرزنش كرد. اما برخی از اعضای كنگره بر این عقیده هستند كه حق باشینسكی بوده است. به نظر آنها، برای تقویت عراق، اقدامات كامل لازم است.
سناتور «جان مك كین» از ایالت «آریزونا» می گوید: «من همیشه معتقد بوده ام كه ما به سربازان بیشتری نیاز داریم. من فكر می كنم دلیل اصلی مشكلات زیاد ما همین است.»
طرفداران افزایش نیروی نظامی می گویند: فرماندهان در عراق برای متوقف كردن نفوذ مجاهدین از خارج كشور وحفظ امنیت مناطقی كه به تناوب از شورشیان پاكسازی می شود، به سربازان بیشتری نیاز دارند.
سناتور «جوزف لیبرمن» ماه گذشته در سنا گفت: «من همچنان نگران آن هستم كه آیا شمار سربازان ما در این لحظات كافیست؟... آنها شهری را می گیرند اما در آنجا به اندازه كافی نیروی انسانی یا نیروهای هم پیمان ما و یا نیروهای امنیتی عراقی وجود ندارد تا حفاظت آنجا را بر عهده بگیرد. سربازان آنجا را ترك می كنند، سپس شورشیان و تروریست ها باز می گردند.
اما اعزام سربازان بیشتر، گزینه ای واقع بینانه نیست، زیرا نیروی نظامی هم اكنون نیز تضعیف شده است. نزدیك به نیمی از سربازان گارد ملی و یگانهای ذخیره ما در عراق هستند. برخی از سربازان برای دور سوم است كه در مأموریت به سر می برند. جذب نیروهای تازه داوطلب نیز به زمان زیادی احتیاج دارد.
«زبیگنیو برژینسكی» مشاور سابق امنیت ملی آمریكا می گوید: دولت احتمالاً برای حفظ امنیت عراق، مجبور می شود سربازان را دوباره به خدمت احضار كند تا تعداد لازم را كه وی به ۵۰۰هزار سرباز تخمین می زند، در اختیار داشته باشد. ولی بوش و رامسفلد با این عقیده موافق نیستند.
سناتور «جك رید» و سناتور «چاك هگل» برای انعطاف پذیری بیشتر پنتاگون، قانون افزایش شمار سربازان را از طریق نیروهای داوطلب به تصویب رساندند. ارتش با جذب ۳۰هزار سرباز جدید، در مجموع ۵۳۲هزار و ۸۰۰سرباز و یگان نیروی دریایی با جذب ۵۰۰۰ سرباز جدید نیروی دریایی، در مجموع ۱۸۳هزار سرباز خواهند داشت.
بوش می گوید: افزایش نیروی نظامی، یك پیام نادرست را به نیروهای امنیتی عراق ونیز شورشیان ارسال خواهد داشت.
بوش می گوید: «فرستادن آمریكائیان بیشتر، استراتژی ما را مبنی بر تشویق عراقی ها برای در دست گرفتن هدایت جنگ، سست خواهد كرد و این تصور را به وجود می آورد كه ما قصد داریم برای همیشه در آنجا بمانیم.»
برخی نیز اعتقاد دارند افزایش تعداد سربازان، تغییری در شرایط به وجود نمی آورد، زیرا شكست دادن شورشیان بیش از آنكه نظامی باشد، یك مسأله سیاسی است.
باقی ماندن در وضعیت كنونی:
بوش و حامیان او به نشانه های پیشرفت در عراق، به عنوان شاهدی بر صحت روش خود، اشاره دارند.
انتخابات عراق در ژانویه با شركت ۸میلیون رأی دهنده عراقی، یعنی چیزی بیش از آنچه تصور می رفت، به موفقیت رسید.
نخست وزیر عراق «ابراهیم جعفری» ابراز اطمینان می كند كه تا ۱۵آگوست، یعنی تاریخ تعیین شده، قانون اساسی جدید آماده خواهد بود و راه برای تصویب آن در اكتبر، هموار خواهد شد. وی می گوید: انتخابات ملی جدید در دسامبر برگزار خواهد شد.
شورشیان و تروریست ها با وجود تلاش بسیار خود در ایجاد یك جنگ داخلی میان رقبای سنی و شیعه، در این امر شكست خوردند. سنی ها در روند سیاسی كشور نقش عمده تری را ایفا می كنند و امید آن می رود كه علیه شورشیان اقدام كنند.
فرماندهان نظامی آمریكا می گویند كه در بعد امنیتی، ۱۶۹هزار نیروی امنیتی عراقی را آموزش خواهند داد (آنها از اعلام تعداد این نیروها كه حاضر به جنگ در كشور خود هستند، خودداری می كنند. در عین حال، آمارهای غیررسمی، شمار آنها را تنها ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر نشان می دهد كور دزمن كه از برنامه بوش حمایت می كند، اذعان دارد كه نیروهای عراقی «مشكلات اساسی از نظر فرماندهی، فرار از خدمت و كارآمدی نیروها» دارند.)
مقامات رسمی اظهار می دارند كه كمبودها همه عبارتند از زمان و صبر . ژنرال «جورج كیسی» فرمانده كل در عراق، ماه گذشته به یكی از اعضای سنا گفت: «وضعیت عراق هر روز بهتر می شود. من اكنون بیش از پیش اطمینان پیدا كرده ام كه مأموریت ما هم واقع بینانه و هم قابل دستیابی است.»
بسیاری از منتقدین دموكرات بوش، پیشنهادهایی ارائه می دهندكه با روشهای چند وجهی رئیس جمهور كمی متفاوت است. بسیاری، تقاضای كمك بیشتر بین المللی را دارند، اما كشورهای دیگر علاقه ای به گسیل سرباز به عراق از خود نشان نمی دهند.
سناتور «جوزف بایدن» می گوید: بوش باید در جست وجوی استقرار ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ عضو نیروی ناتو در طول مرزهای سوریه و عراق باشد و كشورهای دیگر را وادار به تربیت نیروهای امنیتی عراق در خارج از عراق كند.
ممكن است جزئیات تاكتیكی با نظرات بوش متفاوت باشد، اما استراتژی در اساس، عبارت از همان جنگ با شورشیان، آموزش عراقی ها برای در دست داشتن كشور خود و كمك به عراقی ها برای توسعه نهادهای دموكراتیك است.
در حالی كه بوش می تواند به علائم پیشرفت اشاره داشته باشد، منتقدان وی نیز می توانند شواهد زیادی مبنی بر آنكه عراق در مسیر غلطی حركت می كند، ارائه دهند، این كه نیروهای افراطی همچنان از خارج وارد كشور می شوند، قدرت شورشیان به همان اندازه پیشین است و تلفات همچنان ادامه داشته و بیشتر خواهد شد. اقتصاد عراق در وضعیت ناهنجاری قرار دارد. میزان بیكاری جوانان در مناطق سنی نشین، ۴۰درصد برآورد شده است. درآمد سالانه از ۱۳۷دلار در سال ،۲۰۰۳ به ۷۷دلار در سال گذشته كاهش یافته، جریان برق هرازگاهی برقرار می شود و تنها ۳۷درصد از خانواده های عراقی به شبكه فاضلاب متصل هستند، در صورتی كه میزان آن در دهه،۱۹۷۰ ۷۵درصد بود.
در حالی كه نظرات به چگونگی پیشبرد امور عراق معطوف شده است، اما بر روی یك موضوع توافق گسترده ای وجود دارد، كه پیروزی شورشیان، انتقاد شدیدی را متوجه اعتبار آمریكایی ها و تقویت روحیه مسلمانان افراطی خواهد كرد. به نظر می رسد هیچ كس انتظار تولد یك دموكراسی به سبك آمریكایی را به این زودی ها ندارد.
سناتور رید از «رود آیلند» می گوید: «ما نمی توانیم بپذیریم كه چیزی از دست بدهیم، اما در عین حال، نمی دانیم چه چیز به دست خواهیم آورد. آن چیز، بسیار كوچك خواهد بود.»
منبع: سایت اینترنتی bellaciao
ترجمه: فاطمه موثق نژاد

منبع : روزنامه ایران