کار ویژه های روز جهانی پیامبر اعظم (ص) (روز قدس)

امام خمینی همچنین دو روز بعد (۱۸/۵/۵۸)، در پیام دیگری ابعاد این فراخوان جهانی را بیشتر تببین کردند و فرمودند : "... روز قدس فقط روز فلسطین نیست ، روز اسلام است ... من روز قدس را (روز اسلام) و "روز پیامبر اکرم (ص)" می دانم ... مسلمین نباید اجازه بدهند که کسانی دیگر در ممالکشان دخالت کنند ."
در آستانه گذشت سه دهه از برپایی یکی از میراثهای سرنوشت ساز و بی بدیل خمینی کبیر (ره) ، که بی شک برگرفته از ژرفای تفکر "سیاسی و دین مدار" و همچنین راهبرد آینده نگری آن رهبر فرزانه بود و در فضایی که زمزمه های تشکیک در آرمانهای بنیانگذار جمهوری اسلامی از هرسوی بگوش می رسد ، ضرورت بازشناخت اندیشه ها و سیاستهای جهانشمول امام خمینی (ره) بیش از پیش حس می شود که نگارنده این سطور با احساس تکلیف بر اساس آموزه مهم "تکلیف محوری بجای نتیجه گرایی" امام راحل و ادای دین به روح بزرگ ایشان، همزمان با برپایی روز جهانی قدس به آن می پردازد .
روز جهانی قدس اگرچه از "بعد تأسیسی"؛ چگونگی برگزاری و شعارها ، اعلام فراخوان همبستگی بین المللی با حقوق قانونی ملت فلسطین و تعیین سرنوشت آنها دربرابر پروسه اشغالگری و کشتار رژیم صهیونیستی است اما ، از "بعد تعمیمی" کارویژه ها و پیامدهای قابل تأملی در عرصه بین المللی داشته و دارد که نقطه مقابل سیاست های مداخله گرایانه ، سیطره‌جویانه و متکی بر خدعه و نیرنگ حاکمیت امپریالیستی بر جهان است و با گذشت حدود ۳۰ سال و در عرصه سیال بین الملل که راهبردها تاریخ مصرف مشخصی دارند نه تنها هیچ رنگی کهنگی برخود نگرفته است ، بلکه به مرور ابعاد و اهمیت آن بیشتر هویدا می شود .
در این راستا گفتمان امام (ره) نیز از همان ابتدای نامگذاری و سالگرد های این روز، بهترین منبع تحلیل و بررسی آنهاست .
امام خمینی (ره) در پیامی در تاریخ ۱۶/۵/۱۳۵۸ ، خطاب به همه آزاداندیشان : "جمیع مسلمانان جهان را دعوت کردند آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می تواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین باشد ، به عنوان روزقدس انتخاب و طی مراسمی همبستگی خود را با مردم فلسطین اعلام نمایند ."
امام خمینی همچنین دو روز بعد (۱۸/۵/۵۸)، در پیام دیگری ابعاد این فراخوان جهانی را بیشتر تببین کردند و فرمودند : "... روز قدس فقط روز فلسطین نیست ، روز اسلام است ... من روز قدس را (روز اسلام) و "روز پیامبر اکرم (ص)" می دانم ... مسلمین نباید اجازه بدهند که کسانی دیگر در ممالکشان دخالت کنند ." (۱)
از بعد تأسیسی ، امام با اذعان برآنکه "من در سالیان دراز ،خطر اسرائیل غاصب را گوشزد مسلمین نمودم" (۲) بارها در آستانه روزجهانی قدس جنایات رژیم اشغالگر قدس را برای همگان تعریف و یادآوری می کرد و عموم مسلمانان را از بی تفاوتی و ندانم کاری در این زمینه برحذر می داشت .
از سوی دیگر ، بنیانگذار انقلاب اسلامی بر نمودهای عملی مبارزه با صهیونیسم نیز توجه ویژه ای داشتند و با تأکید بر سخن معروف "ما میگوئیم اسرائیل باید از صفحه روزگارمحو شود" (۳) مبارزه همه جانبه با تروریسم اسرائیل و جنایات دولتی رژیم اشغالگر قدس را راهبرد عملی ریشه کنی این غده سرطانی" و کوتاه کردن دست غصب و ترور آن دانستند .
در این راستا ، امروز و پس از گذشت شش دهه از تأسیس رژیم اسرائیل و تلاشهای تسری جویانه این رژیم ، مفهوم غده سرطانی بیش از هر زمان دیگری مشخص شده است . امام با کنایه از این مفهوم ، خطر سیاستهای توسعه طلبانه اسرائیل که امروز در کنار سرکوبها و کشتار داخلی در فلسطین ، با تجاوز آشکار به لبنان و تهدید دیگر کشورهای اسلامی همانند غده سرطانی درحال گسترش در منطقه خاورمیانه و در میان کشورهای اسلامی است را بخوبی گوشزد نمود .
از دیگر کارویژه های مهم سیاست مداری امام خمینی (ره) در این بعد، "تبیین مظلومیت ملت فلسطین" درکنار دعوت از کشورهای اسلامی برای "حفظ یکپارچگی" و لزوم "تحکیم وحدت" در رویارویی با رژیم صهیونیستی است .
امام با تأکید بر آنکه همه بلاد اسلامی : "با ملت بپاخواسته مظلوم در اراضی اشغالی فلسطین هم صدا شده و از تظاهرات و قیام آنان در مقابل ستم های اسرائیل پشتیبانی عملی کنند" (۴) تبلور صدای مظلومیت مردم فلسطین را دادخواهی ، حق طلبی و عدالت خواهی محرومان و زندانیان در بند این رژیم غاصب می دانست و از همه مسلمانان می خواست تا با "وحدت رویه" ،انسانهایی را که از ابتدایی ترین حقوق انسانی خود محروم شده اند ، حمایت کنند .
اما آنچه بیش از بعد ابتدایی و تأسیسی نامگذاری و فراخوانی روز جهانی قدس در جهان قرن ۲۱ خودنمایی می کند، کارویژه های جهانشمول و بین المللی این اقدام اندیشمندانه امام راحل از نقطه نظر تعمیمی آن است که بی تردید الگوی کارآمدی از "سیاست خارجی اسلام" در عرصه کنونی است و در آن سیاست و دیانت چنان بهم آمیخته است که در هیچیک از زوایای یکجانبه و چند جانبه قابل انفکاک نیست و حاکی از بلند نظری و درایت این رهبر فرزانه در شناخت "دیپلماسی فعال اسلامی" است .
در اولین نگاه در تبیین بعد تعمیمی ، تئوری شناخت "حق و باطل" از سوی امام خمینی (ره) در روز جهانی قدس به جهانیان ارائه می شود . ایشان در این رابطه می فرمایند : "در روزقدس ملتها باید به حکومتهایی که خائن هستند هشدار دهند . روزقدس روزی است که ما خواهیم فهمید که چه اشخاصی و چه رژیمهایی با توطئه گران بین المللی موافقت دارند و با اسلام مخالفند." (۵)
بهترین و نزدیک ترین نمود این رهنمود امام تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی با حمایت آشکار امریکا و اسرائیل به مردم بی گناه لبنان است که با اندک تأملی نقش خائنین به مردم بی دفاع لبنان و دولتهای عربی که مخفیانه و آشکارا با اسرائیل در این جنگ نابرابر همکاری نزدیک داشتند ، مبرهن است .
در این راستا ، روز جهانی قدس ، روز جدایی پیروان حق و باطل و "مومنان و منافقان" و روز تمایز "قول و عمل" است . در این روز عملکرد دولتها بدست ملتها محک خواهد خورد ، که نتیجه آن چیزی جز این فرمایش گهربار امام علی (ع) نیست که: "کونوا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً" .
کارویژه جهانشول دیگر روز جهانی قدس ، مزین کردن آن بنام "روز رسول اکرم (ص)" از سوی امام (ره) است که بلافاصله بعد از آن اشاره می کنند؛ "مسلمین نباید اجازه بدهند که کسانی دیگر در ممالکشان دخالت کنند" . پیام روز رسول اکرم (ص) رویکرد واضحی است از "وحدت جهانی اسلام" که در آن مسلمین از هر رنگ و نژاد و پیرو هر مذهب و سنت ، مرزهای جغرافیایی را درمی نوردند و فراتر از بافتهای اجتماعی و سیاسی ، حول شعار جهانی "لااله الا الله – محمد رسوا الله" و "اسرائیل عدوالله" ، ذیل چتر نجات بخش توحیدی اسلام ، یکصدا و یکدل دربرابر صهیونیسم جهانی و مداخله گران یکپارچه و متحد می شوند . نتیجه غایی این نگرش بین المللی امام راحل "کمرنگ شدن شکافها" در جهان اسلام است که با مداخلات استعماری ایجاد شده اند و امام در پیام سال ۱۳۶۶ در آستانه روزقدس آنرا گوشزد نموده و فرمودند: "ما درصدد خشکاندن ریشه های فساد صهیونیسم ، سرمایه داری و کمونیسم در جهان هستیم ."
در تداوم این استراتژی ، بنیانگذار انقلاب اسلامی که بخوبی تحولات جهان را در اردوگاههای غرب و شرق آسیب شناسی می کرد و سرانجام آنها را پیش بینی می نمود ، راهکار برون رفت از وضعیت بی تفاوتی و انزوای کنونی کشورهای مسلمان را ارائه می دهد . ایشان پیام همگرایی ملتهای مسلمان در روزقدس را شاکله تحول سیاسی دولتها می دانند و اشاره می کنند: "ما تمام قوای خودمان را مجهز کنیم و مسلمین از آن انزوایی که آنها را کشانده بودند خارج شوند و با تمام قدرت و قوت در مقابل اجانب بیاستند." (۶)
خروج از فردگرایی و تعصبات قومی ناکارآمد و تجهیز پتانسیلهای اجتماعی بی تردید یکی از مهمترین کارویژه های سیاسی روزجهانی قدس است که منبعث از ماهیت "قوانین سیاسی اسلام" است .
آخرین و مهمترین پیامد برپایی روز قدس که بنیانگذار این روز جهانی ، تا آخرین زمان حیات همواره آنرا مورد تأکید قرار می دادنند ، "تشکیل حزب جهانی مستضعفین" است .
امام خمینی (ره) دراین باره اذعان می داشت: "روزقدس یک روز اسلامی است . ... امیدوارم که این امر مقدمه ای باشد از برای یک حزب مستضعفین برای تمام دنیا ... و همه مستضعفین با هم در این حزب شرکت کنند و مشکلاتی که سر راه مستضعفین است از میان بردارند ." (۷)
از این اهتمام و توجه امام راحل می توان به اهمیت بیداری اسلامی و حرکت های خودجوش ملتهای آزادیخواه در تسهیل حقوق حقه خود پی برد . این جنبش های مردمی در قالب کلیت حزب مستضعفین ، بستر گسترش تعاملات سیاسی اسلامی در برابر مستکبرین جهان لست .
براساس آنچه نگارنده در دوبعد فوق به آن اشاره داشت ، می توان نتیجه گرفت که غایت روزجهانی قدس فراتر از یک نقطه جغرافیایی است ، بلکه سنبل اندیشه و استراتژی ادای تکلیف بر اساس وظیفه "تکلیف محوری" و راهی است که فرجامش اتصال به مبداء وحی الهیست .
آنچه مبرهن است ، کارویژه ها و پیامدهای روبه رشد این اقدام خمینی کبیر(ره) با پیوستن جریانهای آزادیخواه مردمی در سراسر جهان ، هرساله و با برپایی روزجهانی قدس نگرانی بسیاری از مخاطبان مستکبر و منافق آن را در پی داشته و دارد . در این راستا مخالفت های هدفمند و روبه گسترش دولتمردان غربی و حتی برخی از کشورهای عربی با مراسم روزجهانی قدس مؤید این مطلب است و "خمینی زدایی" در قالب پروسه بی اعتبارکردن و از میان بردن خط و اندیشه امام راحل و زدودن راه او ، خصوصاً پس از ناکامیهای اخیر امریکا و متحدشان در خاورمیانه و با گسترش افکار و دیدگاههای انقلابی امام خمینی (ره) در بین ملتهای منطقه و ایجاد جنبشهای اسلامی خودجوش ، در دستور کار غرب و متحدانش قرارگرفته است .
این به حدی است که پارادایم "خاورمیانه اسلامی" بعد از شکست استراتژیهای امریکایی در خاورمیانه ، تحت آموزه های سیاسی – اقتصادی و فرهنگی "خمینییسم" در حال توسعه چشمگیری است ، که بازخوردی از دیدگاه امام راحل در این راستاست که می فرمودند : "مهم‌ترین و دردآورترین مساله‌ای که ملت‌های اسلامی و غیراسلامی و کشورهای تحت سلطه با آن مواجه است موضوع امریکا است... امریکا برای سیطره سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و نظامی خویش بر جهان زیرسلطه، از هیچ جنایتی خودداری نمی‌یابد. امریکا مردم مظلوم جهان را با تبلیغات وسیعش که بوسیله صهیونیسم بین‌الملل سازماندهی می‌گردد، استثمار می‌نماید. امریکا با ایادی مرموز و خیانتکارش چنان خون مردم بی‌پناه را می‌مکند که گویی در جهان هیچ‌کس، جز او و اقمارش حق حیات ندارند !" (۸)

پژوهشگر: مهدی علیخانی
کارشناس مسائل سیاسی
یادداشتها :
۱- دفتر ۱۹ ، ص ۱۳۰
۲- صحیفه نور، ج ۸ ، ص ۲۲۹
۳- صحیفه نور، ج ۱۷ ، ص ۱۴
۴- صحیفه نور، ج ۱۶ ، ص ۱۰۳
۵- دفتر ۱۹ ، ص ۷۳
۶- صحیفه نور ، ج۸ ، ص ۲۳۴
۷- فلسطین از دیدگاه امام خمینی(ره) ، ص ۱۳۷
۸- صحیفه نور، ج ۱۳، ص ۲۱۲

منبع : مرکز اسناد انقلاب اسلامی