چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا
سیرت های اخلاقی
فهرست های دوره باستان در میان آثار تئوفراستوس از كتابی نام می برند با عنوان «سیرت های اخلاقی» كه در زمینه اخلاق توصیفی است. علم اخلاق توصیفی به دست ارسطو بنیانگذاری شد و در مدرسه مشائی (پیروان ارسطو) رواج كامل یافت. این نوشته، با عنوان «سیرت ها» (خصلت ها/ طبایع) به دست ما رسیده، و كازابونوس، یونانی شناس دوره رنسانس، آن را كتاب «كوچك طلایی» نامیده است. «سیرت ها» حاوی توصیف سی نمونه از خصوصیت های روحی یا همان سیرت های اخلاقی است. برخی از این خصوصیت ها عبارتند از: ریاكار، چاپلوس، پرگو، بی فرهنگ، خوش خدمت، وقیح، ناراضی، خسیس، چشم دریده، موقع نشناس، غیرتمند، سفیه، لاف زن، بی ادب، بدگمان، مزاحم، خودبین، بی رگ، پرمدعا، خودپسند، بی غیرت، بدگو و سودجو. توصیف بی پیرایه تئوفراستوس از این خصلت ها، حكایتگر شناخت عمیق او از طبیعت انسانی است. در واقع، بزرگترین گیاه شناس دوره باستان رفتارهای آدمیان را نیز با همان چشم تیزبین پژوهشگر طبیعت می نگرد.
البته باید گفت مصنف «سیرت ها» در تشریح این خصوصیت ها كه نوعاً بد و ناپسند هستند، بیشتر به صورت مردی بذله گو و طنزنویس نمایان است تا یك معلم سختگیر اخلاق. حتی باید گفت كه وجه مشترك همه تصاویری كه در نوشته او می یابیم، همین طنزآمیز بودن آنها است. البته نشانه علاقه تئوفراستوس به طنز، تنها «سیرت ها» نیست. نوشته ای از او در توصیف رنج های زندگی زناشویی نیز كه از طریق هیرونوموس، مورخ قرن اول میلادی، به دست ما رسیده، شاهد دیگری بر دلبستگی او بدین شیوه است. (مثلاً ملامت هایی كه مرد گاه و بی گاه از همسر خود می شنود: «فلان زن همیشه جامه های فاخر می پوشد، بهمان زن در همه جا مورد احترام است، ولی من باید در میان سر و همسر همیشه نقش گدا را بازی كنم. چرا به زن همسایه نگاه كردی؟ با دخترك خادمه چه می گفتی؟ به بازار رفتی برای من چه آوردی؟» و مانند اینها.) كتاب «سیرت ها» مقلدان فراوان یافته است كه مشهورترین آنها اثری با همین نام از لابرویر نویسنده فرانسوی (۱۶۹۶ ـ ۱۶۴۵) است.
تئوفراستوس همچنین اثری شامل سه كتاب درباره خداشناسیِ استدلالی، با عنوان «درباره خدایان»، دارد. نوشته ای نیز با عنوان «درباره دینداری» تصنیف كرده و در ضمن آن عقاید شخصی خود را درباره ایمان و رسوم دینی تشریح كرده و برای تایید آنها به واقعیات تاریخی و مردم شناختی توسل جسته است. وی در این كتاب رسم ایثارِ قربانی به خدایان را به تفصیل مورد بحث قرار داده و با قربانی كردن جانوران قاطعانه مخالفت كرده است و همین مخالفت او، یكی از پیشگامان گیاه خواری، یعنی فُرفوریوسِ نوافلاطونی را، بر آن داشته است كه بخش های مفصلی از این كتاب را جزء نوشته خود با عنوان «پرهیز از غذای حیوانی» بیاورد. حدود ده رساله در زمینه اخلاق نیز به تئوفراستوس نسبت داده اند كه به نوشته او در باب زناشویی و به سخن دقیق تر، در نكوهش زناشویی (كه لااقل فیلسوفان را از آن برحذر می داشت)، پیشتر اشاره كردیم. از تئوفراستوس متاسفانه چیزی به فارسی ترجمه نشده است و به همین جهت در یادداشت بعدی، بخش هایی از كتاب سیرت های اخلاقی او را به نقل از كتاب «متفكران یونانی» تئودور گُمپرتس، ترجمه محمدحسن لطفی، برای علاقه مندان می آوریم.
مسعود زنجانی
منبع : روزنامه شرق
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
مجلس شورای اسلامی ایران مجلس شورای نگهبان دولت احمد وحیدی قوه قضائیه دولت سیزدهم رئیس جمهور رهبر انقلاب حسن روحانی حجاب
قوه قضاییه مشهد تهران هواشناسی سیل شهرداری تهران پلیس قتل فضای مجازی بارش باران سازمان هواشناسی دستگیری
مالیات قیمت دلار قیمت خودرو خودرو چین قیمت طلا بانک مرکزی بازار خودرو دلار سایپا مسکن بورس
نمایشگاه کتاب کتاب تلویزیون فردوسی سریال هالیوود شاهنامه نمایشگاه کتاب تهران دفاع مقدس سینمای ایران مهران مدیری سینما
دانشگاه تهران شورای عالی انقلاب فرهنگی فضا تحقیقات و فناوری
فلسطین اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه آمریکا جنگ غزه روسیه حماس اوکراین ترکیه نوار غزه طوفان الاقصی
فوتبال استقلال پرسپولیس باشگاه استقلال رئال مادرید لیگ برتر لیگ برتر ایران فولاد خوزستان جواد نکونام مهدی طارمی فولاد لیگ برتر فوتبال ایران
هوش مصنوعی گوگل عیسی زارع پور هواپیما ناسا تبلیغات تلفن همراه موبایل دوربین ایرانسل اپل
چای وزارت بهداشت خواب سرطان زوال عقل دیابت کاهش وزن آلزایمر سرماخوردگی تجهیزات پزشکی بارداری نمک