یخ زدگی معابر و افزایش خطر برای مبتلایان به پوکی استخوان

این روزها که موجهای سرما یکی پس از دیگری در حال ورود و خروج از فضای کشور ما هستند؛ باید بیش از هر چیز مراقب سالخوردگان و بیماران بخصوص مبتلایان به بیماری پوکی استخوان باشیم زیرا یخ زدگی کوچه ها و خیابانها امکان لغزیدن و زمین خوردن و ایجاد آسیبهای جدی و جبران ناپذیر را فراهم می کند.
پوکی استخوان، بیماری است که باعث نازک و شکننده شدن استخوانها می شود.
طبق پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در سرتاسر دنیا در حال افزایش است. پوکی استخوان به «درد خاموش» معروف است؛ چون قدرت و استحکام استخوانها را تدریجی و خیلی آرام و بدون هیچ نشانه ای، از بین می برد.
همین امر باعث آسان ترک خوردن و دردهای شدید استخوانی می شود. هنگامی که استخوانها توسط این بیماری ضعیف و نازک می شوند، حرکات بسیار ساده، مانند خم شدن برای برداشتن خریدهای روزانه و یا عطسه های محکم و حتی راه رفتن باعث روند ترک و شکستگی هر چه بیشتر می شود.
مچهای دست، پا، ستون فقرات و لگن خاصره رایج ترین نقاط در بدن هستند که در معرض این بیماری قرار می گیرند. پوکی استخوان به عنوان یک بیماری در بین افراد مسن بسیار رایج است، ولی تخریب تدریجی استخوانها هم می تواند از سنین جوانی و در اثر غفلت آغاز شود، اگر چه در موارد بسیاری هنگامی متوجه غفلتهای پیش پا افتاده خویش می شویم که بسیار دیر شده است.
بعد از سن ۳۰ سالگی، آرام آرام استخوانها قدرت خود را از دست می دهند. در این سنین میزان تخریب بیشتر از ساخته شدن خواهد بود و در نتیجه بتدریج استخوانها نازکتر و ضعیفتر می شوند.
پوکی استخوان یک بیماری کاملاً بی سر و صدا و خاموش است زیرا تا زمان بروز شکستگی در استخوان، فرد بیمار هیچ گونه علامتی نخواهد داشت، اما باید به یاد داشت در صورت وجود پوکی استخوان حتی با کوچکترین ضربه نیز استخوانها دچار شکستگی خواهند شد.
میزان پوکی استخوان در زنان، ۴ برابر مردان ذکر شده است و شکستگی ناشی از آن در زنان، تقریباً دو برابر مردان شایع است و علت آن هم در نقش مهمی است که هورمون استروژن، در سلامت و استقامت استخوانها بازی می کند.
در زمان یائسگی، میزان هورمونهای استروژن و پروستروژن ناگهان کاهش می یابند و معمولاً در این زمان است که استخوانها خیلی سریعتر پوک و نازک می شوند و دردهای استخوانی خود را نشان می دهد.
از ۷۵ سالگی به بعد، پوکی استخوان در زنان و مردان به یک اندازه شایع است، ولی این بیماری، اغلب بیماری زنان شناخته می شود. تحقیق منتشر شده در نشریه سازمان بهداشت جهانی می گوید: حدود ۴۰ درصد زنان و ۱۰ درصد مردان در طول زندگی با خطر ابتلا به این بیماری مواجهند.
● پیشگیری از پوکی استخوان
بهترین روش برای جلوگیری از به وجود آمدن و پیشرفت پوکی استخوان، پرورش استخوانهایی با چگالی وزنی بالا در دوران طفولیت و نوجوانی و مستحکم نگهداشتن آنها در طول بزرگسالی است.آگاهی از روش های محافظت از استخوانها و تغییر عادتهای زندگی می تواند در جلوگیری از پوکی استخوان نقش مهمی را ایفا کند.
یک رژیم غذایی مناسب و متعادل، شامل کلسیم کافی، برای داشتن استخوانهایی محکم بسیار ضروری است. در واقع تمام سلولهای بدن شما برای عملکرد بهینه به وظایف خود محتاج به کلسیم هستند.
استخوانهای شما به منزله انبار و یا بانک کلسیم در بدنتان عمل می کنند که اگر کلسیم لازم را از غذای مصرفی بدست نیاورد، کلسیم مورد نیاز را از استخوانها قرض می گیرد.
در سنین جوانی، کلسیم موجود در غذا، به بالا بردن جرم استخوانهایتان کمک می کند، ولی وقتی که پا به سن می گذارید، بدن شما دیگر قادر به جذب بالای کلسیم نیست و به همین دلیل نیاز بدنتان به غذاهایی با میزان فراوان کلسیم، افزایش می یابد.فرآورده های لبنی مانند شیر، ماست، پنیر، کشک و قره قروت، کره، سرشیر، بستنی و دوغ از منابع بسیار خوب و مهم کلسیم اند.
سایر منابع حاوی کلسیم عبارتند از: سبزیجات برگ سبز، کلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال، انگور و توت فرنگی، موز، انجیر، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس، کشمش، بادام، پسته، گردو، کنجد، حبوبات و غذاهای دریایی مانند ماهی به ویژه ماهی تن، کیلکا و ساردین. در صورتی که نمی توانید مقدار لازم کلسیم را از فرآورده های غذایی طبیعی تهیه کنید، برای جلوگیری از این بیماری ناخوشایند سفارش می شود به مصرف ترکیبات مکمل موجود در بازار بپردازید.
ویتامین D برای سلامتی استخوان ها و جذب کلسیم لازم و ضروری است. بنابراین زمانی را در بیرون از خانه بگذرانید تا آفتاب بتواند پوست شما را برای ساختن ویتامین D تحریک کند.
همچنین به طور منظم ورزش کنید. داشتن ماهیچه های قوی نیز به شما در داشتن استخوانهایی نیرومند و متعادل کمک می کند. استخوان های اطفال با ورزش کردن محکم می شوند و رشد طبیعی خواهند داشت. البته افراد بالغ هم باید تحرک کافی داشته باشند.
استراحت و عدم تحرک باعث تحلیل بافت استخوانی می شود. بهترین، مفیدترین و بی خرج ترین ورزش برای انسانهای بالغ و به ویژه افراد مسن پیاده روی است. توجه داشته باشید که ورزشهای تحمل وزن، مثل پیاده روی نقش مهمی در رسوب کلسیم در استخوانها دارند.
ورزشهایی که فشار و تحمل استخوانی ندارند، کمتر از ورزشهای تحمل وزن در این مسأله اثر مثبت دارند. از مصرف مواد افزایش دهنده پوکی استخوان مانند الکل، سیگار، قهوه فراوان و... خودداری کنید.
جایگزینی هورمونهای زنانه در خانم های یائسه زیرنظر پزشک می تواند مانع پوکی استخوان زودرس شود.
اگر فردی به پوکی استخوان مبتلا باشد، پیشگیری از درگیر شدن بیشتر استخوانها و بروز شکستگی ها بسیار مهم است.
عواملی که در خانه شانس بروز شکستگی در فرد را افزایش می دهند باید تصحیح شوند. در حین برداشتن یا حمل اشیاء باید بسیار احتیاط نمود، زیرا می تواند به ایجاد صدمه به ستون فقرات منجر شود.
اگر در راه رفتن مشکل وجود دارد و فرد قادر به حفظ تعادل خود نیست، حتماً باید از ابزارهای کمکی خاص برای راه رفتن استفاده کند.

سحر محرابی پری

منبع : روزنامه قدس