مشارکت زنان از نگاه رهبری

با وجود این که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، اما آنچنان که باید نقششان جدی گرفته نشده است و هر کدام از دولت‌هایی که به قدرت رسیده‌اند، نگاهی درجه دوم به این بخش عظیم و فعال از جامعه داشته‌اند؛ به گونه‌ای که علی‌رغم وعده وعیدهای گوناگون برای جلب آرای این بخش از جامعه، تنها به زن در مقام فرعی بها داده شده است؛ اما نگاهی دوباره به زندگی الگوی زنان عالم، حضرت فاطمه زهرا(س)، عکس این را نشان می‌دهد، چرا که ایشان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی فعال بودند و این نقش را در زمان کسانی که خود، الگوهای بی نظیری برای بشر بوده‌اند، یعنی پیامبر رحمت و مولای متقیان انجام می‌داده‌اند.
رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانی‌های خود می‌فرمایند: خود الگوی فاطمه زهرا(سلام الله علیها) که چه در دوران کودکی، چه بعد از هجرت پیغمبر به مدینه در داخل مدینه، در همه قضایای عمومی آن روز پدرش که مرکز همه حوادث سیاسی و اجتماعی بود، حضور داشت نشان‌دهنده نقش زن در نظام اسلامی است.
زنان برجسته دیگری هم در صدر اسلام بودند با معرفت، با خرد، با علم، حاضر در میدان‌ها حتی حاضر در میدان‌های جنگ، حتی تعدادی که نیروی بدنی داشتند، حاضر در میدان دلاوری در جنگ، شمشیرزنی و سربازی؛ البته این را اسلام برای بانوان واجب نکرده و از دوش آنها برداشته است، چون با طبیعت جسمی و نیز با عواطف آنها سازگار نیست. (روزنامه جمهوری اسلامی) اینها همه نشان‌دهنده نقش سیاسی اجتماعی زنان در عرصه‌های مختلف است، اما زنان انتظار دارند به نقش آنها هم مثل رای‌شان اهمیت داده شود و به آنها به عنوان ابزاری برای رای دادن و احیانا گرم کردن تنور ستادهای انتخاباتی و شعارهای تبلیغاتی کاندیداها استفاده نشود.
از دیگر نکات قابل تامل در بحث زنان می‌توان به استقلال رای زنان اشاره کرد. به گونه‌ای که زنان، نه مثل آنچه در جامعه‌شناسی سیاسی گفته شده که رای‌شان رای مردانشان است، بلکه آنها خود استقلال رای دارند.
رهبر فرزانه انقلاب دراین ارتباط می‌فرمایند: در اسلام بیعت زن، مالکیت زن، حضور زن در این عرصه‌های اساسی سیاسی و اجتماعی تثبیت شده است: «اذا جائک المومنات یبایعنک علی ان لا یشرکن بالله» زن‌ها می‌آمدند با پیغمبر بیعت می‌کردند، پیغمبر اسلام نفرمود که مردها بیایند بیعت کنند، به تبع آنها، هر چه آنها رای دادند، هر چه آنها پذیرفتند، زن‌ها هم مجبور باشند قبول کنند، گفتند زن‌ها هم بیعت می‌کنند، آنها هم در قبول این حکومت، در قبول این نظم اجتماعی و سیاسی شرکت می‌کنند. غربی‌ها هزار و سیصد سال در این زمینه از اسلام عقب هستند و این ادعاها را می‌کنند! در زمینه مالکیت هم همین جور و زمینه‌های دیگری که مربوط به مسائل اجتماعی و سیاسی است.
امروزه به جرات می‌توان ادعا کرد که موضوع زن، دستمایه‌ای در دست سوداگران همه ارزش‌های انسانی شده است و این باید از میان برود و کسی می‌تواند این کار را انجام دهد که صادقانه و با مدیریت و استفاده صحیح از ظرفیت زنان موفق به این کار شود.
رهبر معظم انقلاب در این ارتباط می‌گویند: مثل همه موضوعات دیگر، موضوع زن هم دستمایه‌ای شده است در دست سوداگران همه ارزش‌های انسانی. در دنیا و در رسانه‌های جمعی عالم، در طول سال‌های متمادی، آن کسانی که نه برای زن، نه برای جنس انسان، نه برای کرامت‌های انسانی، جز در محاسبه با پول ارزشی قائل نیستند که متاسفانه در تمدن کنونی غرب، نقش مهمی را در همه عرصه‌ها ایفا می‌کنند مساله زن را هم برای خودشان در میدان‌های مختلف به صورت یک سرمایه، به صورت یک وسیله سوداگری درآوردند. روی آن بحث می‌کنند، فرهنگ‌سازی می‌کنند، تبلیغ می‌کنند، ذهن‌های مرد و زن همه دنیا را در سر دو راهی یک وسوسه و گمراهی بزرگ قرار می‌دهند.
در چنین شرایطی جا دارد زن مسلمان با تامل در مفاهیم اسلامی و ارزشگذاری‌های اسلامی و با دقت در خطوطی که در نظام اسلامی برای پیشرفت زنان و مردان پیش‌بینی شده است، هویت خود را بازیابی کند؛ قامت رسای استدلال را در مقابل سفسطه‌ها و وسوسه‌های عوامل صهیونیسم و سرمایه‌گذاری و زراندوزی به نمایش در بیاورد. اسلام در مقابل جاهلیتی که به زن ظلم می‌کرد، ایستادگی کرد. هم در میدان معنویت و فکر و ارزش‌های انسانی، هم در میدان حضور سیاسی، هم از همه بالاتر در عرصه خانواده. زن و مرد، ناگزیر، اجتماع کوچکی به نام خانواده دارند که اگر در جامعه‌ای، ارزشگذاری درست صورت نگیرد، خانواده اولین نقطه‌ای است که در آن به زن ستم می‌شود. در هر سه عرصه، اسلام ارزشگذاری کرده است.
همچنین در زمینه مسائل معنوی، زنان جزو پیشگامان حرکت معنوی انسان به سوی پیشرفت‌ها هستند.
اگر در طول انقلاب، عواطف زنان، حضور زنان در میدان‌های مختلف، در راهپیمایی‌ها و انتخابات‌ها نمی‌بود یقینا این حرکت عظیم مردمی نمی‌توانست ادامه یابددر قرآن وقتی می‌خواهد برای انسان‌های مومن مثال بزند، می‌فرماید: «و ضرب اللّه مثلا للذین امنوا امراه فرعون»؛ از یک زن مثال می‌زند. آنجا که بحث ایمان و اسلام و صبر و صدق و مجاهدت در راه به دست آوردن ارزش‌های انسانی و اسلامی و معنوی است، می‌فرماید: «انّ المسلمین والمسلمات و المؤمنین و المؤمنات و القانتین و القانتات و الصادقین و الصادقات و الصابرین و الصابرات.» در این آیه ۱۰ عنوان برای ارزش‌های معنوی ذکر می‌شود؛ اسلام، ایمان، قنوت، صدق، صبر، خشوع و دیگر چیزها. زن و مرد در این میدان دوش به دوش حرکت می‌کنند و پیش می‌روند.
اسلا‌م در این آیات، این بت مردگرایی که در جاهلیت‌ها همیشه به وسیله مردان و حتی به وسیله زنان پرستیده می‌شد، این بت را می‌شکند. در میدان مسائل سیاسی و اجتماعی، بیعت زن را یک امر لازم و زنده معرفی می‌کند.
شما ملاحظه کنید که در دنیای غرب و همین کشورهای اروپایی که این همه مدعی دفاع از حقوق زنان هستند که تقریبا همه‌اش هم دروغ است تا دهه‌های اول این قرنی که تمام شد، زنان نه فقط حق رای نداشتند، نه فقط حق گفتن و انتخاب کردن نداشتند، حق مالکیت هم نداشتند؛ یعنی زن، مالک اموال موروثی خودش هم نبود؛ اموال او در اختیار شوهر بود! در اسلام، بیعت زن، مالکیت زن و حضور زن در این عرصه‌های اساسی سیاسی و اجتماعی تثبیت شده است.
انتظار زنان از رئیس‌جمهورشان این است که زمینه حضور گسترده و فعال زنان در عرصه‌های اجتماعی را فراهم کند؛ چرا که با همین نگاه بود که وقتی نهضت اسلامی به مرحله انقلاب اسلامی رسید، زنان با همان برداشت طبیعی که از اسلام در جامعه زنانه بود جلو افتادند که امام فرمودند، درست هم فرمودند: اگر زنان در این نهضت همکاری نمی‌کردند، انقلاب هم پیروز نمی‌شد. یه یقین اگر زن‌ها در داخل خیابان‌ها و در راهپیمایی‌های عظیم حضور پیدا نمی‌کردند آن حضور عظیم و باشکوه زنان در دوران انقلاب انقلاب پیروز نمی‌شد.
اگر مادران شهدا و همسران شهدا بی صبری نشان می‌دادند، شوق جهاد در راه خدا و شهادت در دل مردها می‌خشکید، این جور نمی‌جوشید و این جور به جامعه طراوت نمی‌داد. در میدان جنگ هم زنان، نقش‌های درجه اول را ایفا کردند. اگر در طول انقلاب، وفاداری زنان، عواطف زنان و حضور زنان در میدان‌های مختلف، در راهپیمایی‌ها، در انتخابات‌ها نمی‌بود، یقینا این حرکت عظیم مردمی نمی‌توانست این جور شکل پیدا کند و ادامه یابد. این نظر نظام اسلامی است.
از دیگر انتظارات بحق زنان این است که هویت والای زن اسلامی را زنده کند. به تعبیر رهبر معظم انقلاب: زن ایرانی در ایران اسلامی باید کوشش‌اش این باشد که هویت والای زن اسلامی را آنچنان زنده کند که چشم دنیا را به خود جلب کند.
این امروز وظیفه‌ای است بر دوش زنان مسلمان، بخصوص زنان جوان و دختران دانش‌آموز و دانشجو. هویت اسلامی این است که زن در عین این که هویت و خصوصیت زنانه خود را حفظ می‌کند که طبیعت و فطرت است و برای هر جنسی، خصوصیات آن جنس ارزش است یعنی آن احساسات رقیق را، عواطف جوشان را، آن مهر و محبت را، آن رقّت را، آن صفا و درخشندگی زنانه را برای خود حفظ می‌کند، در عین حال، هم باید در میدان ارزش‌های معنوی مثل علم، مثل عبادت، مثل تقرب به خدا، مثل معرفت الهی و سیر وادی‌های عرفان پیشروی کند، هم در عرصه مسائل اجتماعی و سیاسی و ایستادگی و صبر و مقاومت و حضور سیاسی و خواست سیاسی و درک و هوش سیاسی، شناخت کشور خود، شناخت آینده خود، شناخت هدف‌های ملی و بزرگ و اهداف اسلامی مربوط به کشورهای اسلامی و ملت‌های اسلامی، شناخت توطئه‌های دشمن، شناخت دشمن، شناخت روش‌های دشمن باید روز به روز پیشرفت کند؛ و هم در زمینه ایجاد عدل و انصاف و محیط آرامش و سکونت در داخل خانواده باید پیشرفت کند.
اگر قوانینی لازم است، اگر تصحیح و اصلاحی در مسائلی که به اینجا منتهی می‌شود، لازم است، زنان، زنان باسواد، زنان آگاه، زنان بامعرفت، در همه این میدان‌ها باید پیشروی کنند. الگوی زن را نشان بدهند، بگویند زن مسلمان آن زنی است که هم دین خود را، حجاب خود را، زنانگی خود را، ظرافت‌ها و رقت‌ها و لطافت‌های خود را حفظ می‌کند؛ هم از حق خود دفاع می‌کند؛ هم در میدان معنویت و علم و تحقیق و تقرب به خدا پیشروی می‌کند و شخصیت‌های برجسته‌ای را نشان می‌دهد؛ و هم در میدان سیاسی حضور دارد. این الگویی برای زنان است.

سیدجواد میرخلیلی

منبع : روزنامه جام‌جم