گیاه‌شناسی زعفران

زعفران با نام علمی (.Crocus Sativus L) از خانواده زنبقیان (Iridaceae) گیاهی علفی، چند ساله، بدون ساقه و پیازدار است. پیاز زعفران از نوع توپر و تقریبا كروی شكل با قطر ۳ تا ۵ سانتی متر و پوششی قهوه ای رنگ می باشد كه در زیر خاك قرار می گیرد. هر پیاز ۶تا ۹ برگ باریك، نظیر برگ علفهای چمنی تولید می نماید. ریشه های زعفران ازنوع افشان هستند كه از قــاعده پیازها و از روی دایــره محیطی آن می رویند. گل زعفران اولین اندامی است كه در اوایل پاییز ظاهر می شود.
در سال اول كشت، به علت ضعف پیازها و عدم استقرار كامل آنها در خاك و كشت عمقی، جوانه های گل توان كافی برای رویش ندارند و حتی برگها در سال اول دیرتر از معمول ظاهر می شوند. پوشش گل از سه كاسبرگ و سه گلبرگ همرنگ بنفش تشكیل می شود، به طوریكه تشخیص كاسبرگها از گلبرگها مشكل می باشد. تعداد پرچمها سه و طول میله پرچم دو برابر بساك است.
بساك زعفران زرد رنگ می باشد. مادگی در مركز گل قرار گرفته و دارای یك تخمدان است و از قسمت تخمدان خامه باریكی خارج می گردد. خامه طویل و كشیده بوده به رنگ زردكمرنگ است كه به یك كلاله شفاف قرمز نارنجی سه شاخه ای به طول۳-۲ سانتی متر ختم می شود. سه كلاله همراه با خامه پس از خشك كردن، زعفران تجارتی را تشكیل می دهند.
● اندامهای مختلف گیاه زعفران
تكثیر زعفران از طریق ایجاد پیازچه های جدید كه از پیاز مادر تولیــد می شود صورت می گیرد. پیاز زعفران در ماههای تابستان به صورت غیرفعال و راكد در زمین باقی می ماند و رشد دوباره خود را در حدود پایان تابستان شروع می نماید. بر طبق گزارشات موجود چندین واریته از C.Sativus شناخته شده و در كشورهای مختلف كشت می گردد.

منبع : پایگاه جهانی زعفران