اختلاف جنس در رخداد سکته قلبی بین بیماران با و بدون عوامل خطر متداول (مطالعه قلب بیمارستان مدرس)

● سابقه و هدف:
بررسی‌ها نشان می دهند که جنسیت در بروز بیماری های قلبی عروقی، نقش بسزایی دارد. به طوری که در بعضی مطالعات، پروفایل عوامل خطر در مردان، در مقایسه با زنان، متفاوت است؛ در حالی که برخی از محققان، اختلاف معنی داری در شیوع عوامل خطر بین مردان و زنان گزارش نکرده اند. این تحقیق به منظور تعیین پروفایل عوامل خطر متداول و شاخص های خونی – متابولیکی و تعیین خطر نسبی عوامل خطر در زنان نسبت به مردان بیمار مبتلا به سکته قلبی انجام شد.
● مواد و روش‌ها:
در این مطالعه مقطعی، اطلاعات مربوط به ۵۹۴ بیمار مبتلا به سکته قلبی (۷۰.۲ درصد مرد و ۲۹.۸ درصد زن) از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۵ مورد تجزیه و تحلیل قرار قرار گرفت. بیماران بر اساس شاخص های خونی و عوامل خطر انتخابی در دو جنس، مورد تحلیل قرار گرفتند و نسبت مردان و خطر نسبی سکته قلبی تعیین شد.
● یافته‌ها:
میانگین سن، هموگلوبین، هماتوکریت، متوسط هموگلوبین گلبولی، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی، کلسترول تام و قند خون ناشتا بین زنان و مردان، اختلاف معنی داری داشت (p<۰.۰۵). میانگین هموگلوبین و هماتوکریت در مردان بیمار مبتلا به هیپرلیپیدمی و دارای تاریخچه خانوادگی سکته قلبی با میانگین این دو شاخص خونی در مردانِ فاقد این دو عامل خطر، اختلاف معنی داری داشت. خطر نسبی هیپرلیپیدمی، دیابت و فشار خون در تمام گروه های سنی برای زنان، بیش از مردان بود. خطر نسبی برای زنانِ دارای سه عامل خطرِ توام هیپرلیپیدمی، دیابت و پرفشاری خون ۶.۱۶ برابر مردان دارای این سه عامل خطر بود. شیوع هیپرلیپیدمی، دیابت و پرفشاری خون در زنان، بیش از مردان بود (p<۰.۰۰۱)، در حالی که شیوع تاریخچه خانوادگی در دو جنس، اختلاف معنی داری نداشت.
● نتیجه‌گیری:
نتایج این مطالعه، بیشتر بودن خطرات نسبی هیپرلیپیدمی، دیابت و پرفشاری خون را در رخداد سکته قلبی برای زنان در تمام گروه های سنی در مقایسه با مردان تایید می کند. بجز متوسط حجم گلبولی، سایر شاخص های خونی در مردان، بیش از زنان مبتلا به سکته قلبی بود، در حالی که شاخص های متابولیک در زنان، بیش از مردان بود.

محمدرضا محمودی
مسعود کیمیاگر
علیرضا ابدی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی