شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

ناتو و عملکرد ان پس از ۱۱ سپتامبر


ناتو و عملکرد ان پس از ۱۱ سپتامبر
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی که به اختصار به آن ناتو می گویند در سالهای پس از جنگ جهانی دوم و در پی تهدید خطر شوروی سابق با هدف حفظ امنیت اعضاء به خصوص کشورهای اروپای غربی شکل گرفت پس از جنگ جهانی دوم تا پیش از سال ۱۹۹۱، در کنفرانس یالتا در فوریه ۱۹۴۵ پس از مذاکرات روزولت، استالین و چرچیل نقشه اروپا به صورت جدید کشیده شد و به شکل گیری نظام دو قطبی و تقسیم شدن جان بین دو ابرقدرت شوروی و آمریکا کشورها به عنوان آخرین راهکار ناچار بودند جذب یکی از دو قطب شوند. به طوری که وضع اروپا را در طول جنگ و پس از آن را به این صورت خلاصه می کنند:
۱) ابتدا منهدم شد
۲) تقسیم گردید
۳) سرانجام تا دندان مسلح گردید[۱]
سرانجام به دنبال تهدیداتی که از جانب شوروی متوجه کشورهای اروپایی بود و دستیابی مسکو به سلاح های اتمی، بمب های هیدروژنی، شکل گیری پیمان ورشو، ساخت موشکهای قاره پیما و بحران موشکی کوبا در بین سال های ۱۹۴۹، ۱۹۶۲ که همگی گویای وجود دشمنی خطرناک بود اروپاییان وارادار کرد که به پیمان ناتو بیش از پیش توجه کنند.
در ابتدا اروپاییان تلاش می کردند امنیت خویش را تضمین نمایند. پنج کشور انگلیس، فرانسه، بلژیک، هلند و لوکزامبورگ در مارس ۱۹۴۸ پیمان دفاعی بروکسل را امضا کردند. در پی مداخلات شوروی به اروپای شرقی و بی دفاع بودن اروپا در برابر ماشین نفوذی کمونیسم، لزوم حضور آمریکا برای برقراری امنیت در اروپا در پیکره یک پیمان دفاعی احساس می شد.
سرانجام در ۶ ژوئیه ۱۹۴۸ مذاکراتی برای امضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با حضور آمریکا، کانادا و پنج کشور بروکسل در واشنگتن آغاز و بالاخره در آوریل ۱۹۴۹ پیمان دفاعی ناتو امضاء شد.
این طور که تاکنون عنوان شده فلسفه وجودی این پیمان تا قبل از سال ۱۹۹۱ ایجاد کمربند امنیتی به دور دموکراسی های غربی و دیگری محاصره ابرقدرت کمونیسم و اقمارش بود که بعدها در چاچوب پیمان ورشو گرد آمدند[۲].
اما مسئله ای که اکنون با آن روبرو هستیم فلسفه وجودی ناتو بعد از فروپاشی شوروی است که در این مقاله سعی شده با توضیح مختصری از سازمان ناتو، اهداف و برنامه ها و چگونگی حیات دوباره ناتو بعد از ۱۹۹۱ به این مسئله پاسخ مناسب داده شود.
فرناز مقدم