نوبل کیست؟

آلفردبرناردنوبل در بیست ویکم اکتبر سال ۱۸۳۳ در شهراستکهلم سوئدچشم به جهان گشود .در ۸ سالگی به همراه خانواده اش عازم روسیه شد . نشانه های علاقه به علوم و به ویژه شیمی درهمان نخستین سالهای کودکی در وی پدیدار شد.آموخته هایش را به شکل خودآموز فراگرفت و هیچ گاه تحصیلات دانشگاهی را از سرنگذراند . در سال ۱۸۶۳ به سوئد بازگشت و درکارگاه پدر در هلنبورگ به عنوان شیمیدان مشغول به کار شد . او در تولید صنعت مواد منفجره نیتروگلیسیرین موفقیت بسیاری بدست آورد . در۱۸۶۴ انفجاری منجر به ویرانی کارخانه و مرگ چند نفر از جمله برادر جوانترش شد ، پس از آن که کارخانه هایی در آلمان و نروژ ساخته شدند نوبل در۱۸۶۷ اختراع نوعی از نیترو گلیسیرین به نام دینامیت را به ثبت رسانید .
در دینامیت او نیتروگلیسیرین جذب خاک دیاتومه جامد بی اثری شده بود از این رو کارکردن با آن ایمن تر بود . این اختراع به سرعت کار ساخت و ساز ها را در بسیاری از کشورها بهبودبخشید.نوبل در سال ۱۸۷۵ ژلاتین منفجرشونده قویتری را ارائه داد که در آن نیتروگلیسیرین با نیتروسلولز ژلاتینی شده بود . اختراع وی طرحهای بزرگ راه سازی مانند کانال کورینث و تونل گوتارد را امکان پذیرساخت . درسال۱۸۸۷ بالبیست ماده منفجره بی‌دود را برای امورنظامی معرفی کرد ، آلفرد نوبل مردی تنها غالباً بیمار فروتن کمرو و دوستدار انسان ها بود . او در دهم دسامبر سال ۱۸۹۶ پیش از تحقق ایده هایش درمنزل شخصی اش واقع در سن رمو ایتالیا چشم از جهان فرو بست .قسمتی از وصیتنامه نوبلتمام دارایی ام طبق آنچه درپی می آید تقسیم شود . این سرمایه به شکل اوراق بهادار معتبر توسط کارگزارانم از طریق تأسیس یک صندوق به عنوان جایزه سالانه به کسانی اعطا شود که طی سال گذشته خدمت بزرگی به جامعه انسانی انجام داده باشد.جایزه مزبور به پنج قسمت مساوی تقسیم شود و هر یک از آنها به یکی از موارد زیر اختصاص داده شود: ۱سهم برای کسی که مهمترین اختراع یا اکتشاف در زمینه علوم فیزیک انجام داده است . یک پنجم برای کسی که مهمترین یا مفیدترین اکتشاف رادرزمینه علم شیمی انجام داده ، یک سهم برای کسی که مهمترین کشف دررشته فیزیولوژی یا پزشکی انجام داده باشد ، یک پنجم برای کسی که برجسته ترین اثر ادبی را خلق کند ، ویک سهم باقیمانده به کسی تعلق گیرد که بیشترین یا بهترین اقدام را برای ایجاد صلح و برادری و فروکاستن آتش دشمنی بین ملت ها و برقراری دوستی انجام دهد.مشخصات جوایزجایزه نوبل شامل مدال افتخار-دیپلم شخصی و مبالغی وجه نقد است .
طبق بند چهارم اساسنامه بنیادنوبل بیش از سه نفر نمی توانند درجایزه سهیم باشند . جایزه تنها به کسانی که درقیدحیات هستند تعلق می گیرد ، مگرآنکه نامزدی شخص وفات یافته پیش از مرگش اعلام شده باشد ، مراسم در سالن کنسرت استهکلم برگزار می شود و اعلیحضرت پادشاه سوئد شخصاً دیپلم-مدال وسند تأییدکننده مبلغ جایزه را به دست برندگان می دهد.دیپلم افتخار فیزیک-شیمی توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئدودیپلم فیزیولوژی یا پزشکی توسط انسیتوی کارولینا تهیه می شود ، صحافی دیپلمها بر عهده صحافی hassler و falth است۰جلدها از چرم بسیارمرغوب بز است۰دیپلم فیزیک دارای جلد آبی رنگ و دیپلم شیمی و فیزیولوژی یا پزشکی دارای جلد قرمز است ، به علاوه خوشنویسان آرمی که از ترکیب حروف اول اسم شخص تشکیل می شود را برروی هر یک از دیپلمهای اختصاصی برندگان حکاکی می کنند ، دیپلمها درون جعبه ای از جنس مقوا که به منظورحفظ دیپلمها طراحی شده قرار می گیرند ، ابعاد دیپلم نیز ۲۳در۳۵ سانتی متر است.
طبق اساسنامه بنیاد نوبل که با حضور پادشاه وقت سوئد در تاریخ ۲۹ ژوئن۱۹۰۰ تنظیم شده است هیأت اهدا جوایز موظف به تقدیم حواله مبلغ جایزه-دیپلم-مدال و تقدیرنامه اختصاصی به برندگان می باشد مدال نوبل فیزیک – شیمی -فیزیولوژی یا پزشکی وادبیات توسط مجسمه ساز و کلیشه ساز مشهور سوئدی -اریک لیندبرگ-و مدال نوبل صلح توسط مجسمه ساز نروژی گوستاو ویگلند طراحی شده است ، در یک طرف مدال سوئدی تصویری از نوبل و طرف دیگر آن سالروز تولد و مرگ نوبل با حروف لاتین نگاشته شده است ، این مدال تا سال ۱۹۸۰ به وزن ۲۰۰ گرم قطر۶۶میلی متر واز طلای۱۸عیار تهیه می شداز آن زمان تا کنون مدال از ترکیبی از طلای ۱۸عیار و ۲۴ عیار تهیه می شود ، مبلغ جایزه در سال۱۹۰۰-۱۵۰۸۰۰کرون سوئیس بود که در سال ۱۹۲۳ به کمترین حدخود یعنی ۱۱۵۰۰۰ کرون سقوط کرد ، اما در سالهای اخیر این مبلغ به طور قابل توجهی افزایش پیداکرده است۱میلیون کرون در سال ۱۹۸۱ ، ۲میلیون درسال ۱۹۸۶ ، ۳ میلیون کرون در سال ۱۹۸۹ ، ۴ میلیون کرون در سال ۱۹۹۰ ، ۶ میلیون کرون در سال ۲۰۰۰ و از ۲۰۰۱ ده ملیون کرون درهررشته به برندگان اهدا می شود ."

حامد حاتمی
http://chemtown.blogfa.com