باید و نبایدهای ششگانه تغذیه ای

● نبایدها:
۱) عجله کاره شیطونه، به خصوص در خوردن غذا
۲) صحبت زیاد، بهتر است اگر حرفی برای گفتن دارید آنرا به بعد از خوردن غذا موکول کنید. البته بهتر است جواب همسرتان را که از شما سوالی می پرسد، و یا موضوعی خوشایند را که امروز برایش اتفاق افتاده بشنوید اما هرقدر مسائل مهم و تنش زا را سر سفره مطرح نکنید، غذا بیشتر بهتان می چسبد، سعی کنید این لحظات را به خاطراتی خوش بدل کنید.
۳) تلویزیون، تماشاکردن برنامه های جذاب تلوزیون را فراموش کنید، منظور آن است که در هنگام صرف غذا آنرا خاموش کنید. ذهن شما در هنگام غذا خوردن باید روی مزه غذاها متمرکز باشد. نگران نباشید چیزی را از دست نمی دهید.
۴) کتاب خواندن، کار با کامپیوترو …، بعضی ها غذا خوردن را نوعی وقت تلف کردن می دانند به همین دلیل ترجیح می دهند کارهای عقب مانده شان مانند روزنامه خواندن، چک کردن ایمیل ها یا خواندن کتاب و یا حل جدول را با غذا خوردنشان همراه کنند. به این ترتیب، عذاب وجدان از اینکه وقت گرانبهایشان را به کار تکراری و بی ثمر مثل غذا خوردن نگذرانده اند، به حداقل می رسد. غافل از اینکه ما صبح تا شب می دویم تا یک لقمه نان دربیاوریم و آنرا با لذت تمام بخوریم نه اینکه کتاب بخوانیم و لقمه های غذا را نجویده و به زور آب به معده مان بفرستیم.
۵) موسیقی، در گوش کردن موسیقی اگر چند نکته را رعایت کنیم، بد نیست. اول اینکه صدای موزیک تا حد ممکن کم بوده و منجر به تحریک نشود. موزیک تند و ریتمیک نیز توصیه نمی شود. نکته آخر اینکه موسیقی نباید به گونه ای باشد که حواس شما را پرت کند. یادتان باشد غذا باید با تمرکز کامل میل شود.
۶) ریزه خوری، اگر کودک شما در هنگام کار ماشین لباس شویی درب آنرا باز کند تا مثلا لباس عروسکش را که جا مانده داخل آن بیاندازد شما چکار خواهید کرد؟ آیا می دانید ریزه خوری نیز همین بلا را بر سر دستگاه گوارش شما که مشغول ادامه روند هضم و جذب غذاست می آورد؟
● بایدها:
۱) سفره آرایی، چیدمان زیبا تاثیر بسیار زیادی روی اشتها دارد و ازطرفی کسانی که غذا را با اشتها می خورند معمولا در هضم آن دچار کمترین مشکل می شوند و این یعنی یک غذا خوردن موفق.
۲) استفاده از رنگ های متنوع در غذا، خیلی ها که البته اغلب چاق هستند و یا از چاق شدن واهمه دارند، ترجیح می دهند غذایی بد شکل و بی رنگ را تناول کنند. آنها به خیال خود با این روش اشتهای شان را کور می کنند . غافل از اینکه با این کار همیشه حسرت خوردن و لذت بردن را در ناخودآگاه خود قوی و درنده باقی می گذارند. بنابراین، توصیه می کنیم همیشه و در هر شرایطی بشقابی زیبا را برای خود مهیا کنید.
۳) دعای سفره، این مراسم پسندیده از یادگارهای خوب بزرگان و نیاکان ماست. امروزه از نظر علمی ثابت شده این دعا هر چند ساده و کوتاه، می تواند بر روی آرایش مولکولی مواد غذایی تاثیر گذاشته و آنها را خوشمزه و مفیدتر سازد.
۴) جویدن، خیلی ها سوال می کنند یک لقمه را چند بار باید بجوییم. بدیهی است این سوال را نمی توان با یک عدد مشخص جواب داد چون آش را شاید با ۳ بار جویدن و نان سنگک را حداقل با ۲۰ بار جویدن می توان آماده بلع کرد. پس بهتر است بگوییم یک لقمه آنقدر باید جویده شود که موقع بلع شما متوجه بلعیدن آن نشوید درست مانند بزاق دهانتان که هر لحظه می بلعید بدون اینکه متوجه آن باشید.
۵) آب، خیلی ها به این دلیل با غذا آب می خورند که در بلع سریع غذا به آنها کمک کند. که البته کار درست، خوب جویدن است و نه فرو کردن غذا. اما به آنهایی که به خاطر تشنگی با غذا آب می خورند باید بگوییم خوردن آب در صورت نیاز اشکالی ندارد اما بهتر است آب یخ نباشد.
۶) نشستن پشت میز، سفره های سنتی ما چندان برای غذا خوردن مناسب نیستند چون شما را مجبور می کند چهارزانو نشسته یا روی سفره خم شوید که در هردو صورت برای ستون فقرات و زانوهای شما مضر است. میزهای کوچک مدل آسیای جنوب شرقی از همه مناسی تر اند. چون هم از خم شدن شما جلوگیری می کنند هم نیاز به آویزان نگه داشت پاهای خسته شما پس از یک روز کاری نیست.

هفته نامه سلامت اسفند ۸۷
دکتر مهرداد اخوان بهبهانی