چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا

رایانه‌‌هایی که ذهن شما را می‌خوانند


رایانه‌‌هایی که ذهن شما را می‌خوانند
محققان راه جدید امیدواركننده‌یی را برای كنترل رایانه، به وسیله‌ی فكر كردن، ایجاد كرده‌اند. دست چپ خود را بلند كنید. آیا می‌دانید كه مغز شما نیم دقیقه پیش از انجام این حركت، آماده بوده است. حتا باز هم وهم‌ناكتر، پیش از آن كه آگاهانه تصمیم بگیرید كه كدام دست خود را حركت دهید، مغزتان آن موضوع را می‌داند.
پژوهش‌گران یك موسسه‌ی طراحی و فن‌آوری نرم‌افزار در برلین(FIRST)، به همراه عصب شناسان كلینیك دانشگاه بنجامین فرانكلین، بر روی پدیده‌ی یاد شده مطالعه می‌كنند.آنان بر این باورند كه با انجام بررسی‌های لازم در این زمینه، راه جدیدی را برای كنترل رایانه به وسیله‌ی فكر، به دست آورند.
در حقیقت داوطلبان شركت(FIRST) درحال حاضر بازی‌هایی مانند تنیس ویدیویی و مسابقه‌‌های گوناگونی را بدون لمس صفحه كلید و اهرم فرمان(joystick) ، انجام می‌دهند.
در عوض، آنان به دستگاه نوار مغز متصل بوده و به سادگی با فكر كردن در مورد كاری كه می‌خواهند انجام شود، قادر خواهند بود اجسام را در اطراف صفحه نمایش رایانه به حركت در آورند. باید گفته شود كه فعالیت پژوهشگران از دو جنبه، در زمینه‌ی فصل مشترك رایانه- مغز، انقلاب ایجاد كرده است. نخست آن‌كه داوطلبان بیش از استفاده از سیستم، آموزش بسیاری نیاز ندارند و گفتنی آن‌كه كار كردن با بیشتر میانجی‌های رایانه- مغز نیازمند ۲۰۰ ساعت آموزش است. افزون بر آن سطح مشترك، پیش‌رونده نبوده و از راه الكترود، به پوست بدن می‌چسبد.
اگرچه یك ابزار BCI مفید، باید قادر به پی‌بردن به هدف مغز، تنها از خواندن یك موج مغزی باشد، اما برای كاربرد همزمان، میانگین صدها موج خوانده شده، كاریست غیر ممكن. در خواندن یك موج، مشكل اساسی وجود دارد و صداهای تولید شده توسط مغز و دستگاه نوار مغز كار، خواندن امواج را دشوار می‌كنند.
هنگامی‌كه میانگین امواج مغز اندازه‌گیری می‌شوند، آثار مزاحم صداهای دیگر خود را نشان نمی‌دهند.
گروه محققان شركت FIRST بررسی‌های خود را بر روی تنها یك نشان ادامه داده و به دنبال راهی برای فیلتر كردن آن هستند. آنان بر روی برنامه‌یی كار می‌كنند كه درست مانند بدن انسان عمل كرده و بسیاری از محرك‌ها را بی پاسخ گذاشته و تنها اطلاعاتی را عبور می‌دهد كه مورد نیاز ماست و برای حفظ حیات ما ضروری است. در صورتی كه سیستم یادشده وجود نداشت ما در زیر سنگینی بار بیش از حد احساس‌ها غرق شده بودیم.
از آن جایی كه به نظر می‌رسد آینده‌ی درخشانی در انتظار برنامه‌ی یادشده باشد، پژوهش‌گران باید پیش از ورود به بازار جهانی، به دنبال راهی برای پشت سر نهادن چندین مشكل اساسی در آن باشند.
به عنوان مثال دستگاه نوار مغز فقط برای موارد پزشكی فروخته می‌شود و هیچ‌گاه در فروشگاه رایانه، این وسیله را ندیده‌ایم. افزون بر این، وجود یك فرد متخصص برای نصب الكترودها بر روی بدن الزامی‌ست و زمان تقریبی برای به كار گرفتن ۱۲۸ الكترود بر روی سر، ۴۵ دقیقه خواهد بود و در نهایت بزرگ‌ترین مشكل، ژل مخصوص هدایت كننده است كه به ندرت در دسترس افراد معمولی، قرار می‌گیرد.
دكتر مولر در این باره گفته است كه باید در پی دستگاه نوار مغزی باشیم كه نیازمند به ژل نبوده وبدون آن كار خود را انجام دهد. به عنوان مثال، شما الكترودها را بر روی كلاه خود نصب كنید.
اما در این صورت مشكل نرم‌افزاری وجود خواهدداشت. نشان‌های (Signals) ضبط شده از مغز سطحی بوده و بدون ژل ولتاژ كمی خواهند داشت. دراین صورت داشتن دستگاه تقویت كننده‌ی صدا، ضروری خواهد بود. گام بعدی در انجام برنامه‌ی بالا، پشت سرنهادن این مشكل است.
اگر دستگاه نوار مغز ارزان و كارا ساخته شود، كاربرد بسیار خواهد داشت. یكی از كاربردهای آن برای افراد ناتوان جسمی خواهد بود و در تولید بازی‌ و فیلم، انقلابی به دنبال خواهد داشت. در صنعت خودروسازی نیز، شركت‌ها می‌توانند خودروهایی تولید كنند كه از فكر راننده برای ترمز كردن و یا گاز دادن استفاده كند. به خصوص در تصادف‌ها كه زمان تعیین كننده‌ی مرگ یا زندگی، تنها و تنها نیم دقیقه است.

گروه خبری رنگین کمان
منبع : شبکه خبری ورلد نیوز