جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

چرا فرهنگ غرب در جامعه تاثیر می گذارد؟


چرا فرهنگ غرب در جامعه تاثیر می گذارد؟
تأثیر فرهنگ در جوامع یک طرفه نیست، یعنی فقط غربی ها بتوانند فرهنگ ما را تحت تأثیر قرار دهند، ولی ما نتوانیم و شواهدی در دست است که انقلاب اسلامی ایران به رغم رویارویی با توطئه های پی در پی در مقابل چشمان بهت زده تحلیل گران، تأثیر شگفت آور خود را در جهان داشته است. حیات مجدد کلیساها، افزایش بی سابقه مبلّغان مذهبی ، استقبال وسیع مردم از آثار صوتی و تصویری و مکتوب دینی، افزایش مخالفت های مردمی با پرده دری های اخلاقی ، بخشی از نشانه های تأثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی ایران در غرب می باشد.(۱)
این مسئله حتی از طرف مخالفان اسلام و انقلاب ایران مانند هانیتگتون (نظریه پرداز جنگ تمدن ها) مورد اعتراف قرار گرفته است. رشد روز افزون اسلام در غرب دلیل دیگر بر تأثیر انقلاب اسلامی و تبلیغات ما می باشد.
شبکه تلویزیونی سی ان ان آمریکا با بیان این مطلب که دین اسلام با سرعتی فراتر از ادیان دیگر در حال گسترش است . اعلام نمود :"رشد اسلام در جوامعی که اکثریت آنان را مسیحیان تشکیل می دهند، باعث شده تا صاحب نظران آن جوامع از نوعی رنسانس اسلامی سخن به میان آورند".(۲)
نویسنده غربی در مقاله خود می نویسد : "اسلام به بمب ساعتی تبدیل شده است".(۳) برای مطالعه بیش تر در این باره به کتاب عصر امام خمینی از آقای صاحبی را پیشنهاد می کنیم.
غرب به دلیل اثرگذاری انقلاب اسلامی ، بودجه های هنگفتی را برای رویارویی با انقلاب و تهاجم فرهنگی در سطح گسترده در نظر گرفته است و این طور وانمود می شود که آن ها موفق ترند، در حالی که اگر هوشیارانه عمل کنیم، با توجه به برتری اسلام و معارف بلند و بی نظیر قرآن و پشتوانه عقلی و فطری مسلمانان و وعدهٔ تخلف ناپذیر الهی، پیروزی از آن ما خواهد بود.
واقعیت آن است که غرب به دلیل عواملی توانسته بر جوامع دیگر به ویژه ملت های مشرق و جهان سوم چیرگی یابد و به یاری تسلط خویش ، فرهنگ خود را نیز در آن جوامع نفوذ داده و گسترش دهد.
هانتینگتون معتقداست : "پیروزی غرب بر جهان ناشی از برتری اندیشه ها ، ارزش ها یا دین نبود، بلکه معلول برتری غرب در استفاده از خشونت سازمان یافته بود".(۴)
وی می افزاید: "عواملی که باعث گسترش فوق العاده و منحصر به فرد سلطه غرب شد، از این قرار بود:
۱ ) ساختار اجتماعی و روابط طبقاتی موجود در غرب
۲ ) رشد شهرها و گسترش تجارت
۳ ) پراکندگی نسبی قدرت در جوامع غربی
۴ ) ایجاد نظام اداری کشوری
۵ ) رشد فن آوری
۶ ) اختراع عوامل حمل و نقل دریایی
۷ ) بسط ظرفیت های نظامی برای تصرف سرزمین ها".(۵)
امکانات گستردهٔ دشمن و تأسیس سایت های متعدد و استفاده از ماهواره و ابزارهای تبلیغاتی ، نیز جذابیت ظاهری برنامه های فرهنگی آنان و انگشت نهادن بر نیازهای غریزی انسان ها ، همچنین مقید نبودن به حدود و مرزهای اخلاقی و توسل جستن به شیوه های ناجوانمردانه و مزوّرانه ، نیز شایعه و دروغ پردازی و تخریب شخصیت بزرگان باعث شده فرهنگ غرب، خود را بیش تر مطرح کند . البته نباید ضعف و سستی مسلمانان و تفرقه موجود میان کشورهای اسلامی را نادیده گرفت.
● چند جهت تأثیر گذاری تبلیغات غربی‏ها بیشتر بوده است:
۱) غربی‏ها برای تهاجم فرهنگی و تبلیغاتی اسباب و ابزارهای فراوانی را در اختیار دارند که اصلاً قابل مقایسه با امکانات ما نیست. نمونه‏اش پایگاه‏های متعدد اینترنتی، دستگاه‏های مدرن ارتباط جمعی مانند ماهواره، شبکه‏های تلویزیونی، خبرگزاری‏های متعدد و غیره می‏باشد.
۲) غربی‏ها برای تأثیر تبلیغات خود از هر شیوه‏ای استفاده می‏کنند و به مسائل اخلاقی خود را مقید نمی‏دانند، از این رو از حیله و ترفند و تظاهر و مظلوم نمایی و تحریف حقایق به راحتی بهره می‏جویند، در حالی که بر اساس نظام اخلاقی اسلام ما نمی‏توانیم این شیوه‏ها را به کار بگیریم.
۳) این واقعیت را نیز نباید نادیده بگیریم که به دلیل سابقه و پیشینه تهاجم، کشورهای استعمارگر، از راه کارهای مدرن و عناصر حرفه‏ای برخوردارند که در جذب مخاطبان بسیار مؤثر است، ولی ما به دلیل عدم سابقه طولانی، نیاز به آزمون و خطا داریم و چه بسا از شیوه‏های جذاب استفاده نکرده‏ایم.
۴) آنها با دست گذاشتن روی یک سری نیازهای فطری و غریزی انسان مانند غریزه جنسی و حس آزادی، در کار تبلیغاتی خود بسیار بهره می‏گیرند و طبیعی است که این مسائل علاوه بر این که نیاز انسانی است، حتی گاهی از نیازهای اولیه است که هر انسانی در صدد پاسخ گویی و ارضا آن نیازها است. در این راه غربیان با تکنیک‏ها و تبلیغات گسترده‏ای که دارند و با توجه به آزاد بودن ارتباطات رسانه‏ای بهره بسیار می‏برند.
۵) این نکته را نباید نادیده گرفت که کار تهاجم، از دفاع آسان‏تر است. و همیشه تخریب راحت‏تر از سازندگی است
منبع : پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی