گالری گوش و حلق و بینی

رشته بیماری‌های گوش و حلق و بینی، طی دهه گذشته، پیشرفت‌های سریع و حیرت‌آوری داشته است، به طوری که با ظهور میکروسکوپ‌های جراحی، روش‌های جراحی‌های ریز (میکروسرجری) تسهیل شده است...
عصر جدید این رشته با جراحی سینوس آندوسکوپیک کاربردی، جراحی قاعده مغز یا جراحی‌های مربوط به صوت (Phonological) آغاز شده است. این پیشرفت‌های جراحی همراه با بررسی‌های دقیق‌تر تشخیصی در حیطه شنوایی - دهلیزی (Audio vestibular) و برتری‌های رشته رادیولوژی در این زمینه، روبه جلو در حرکت هستند.
● پیشرفت‌های تشخیصی
تصویر‌برداری از حنجره: روز به روز لزوم مستندات تصویری مربوط به راه‌های هوایی فوقانی اهمیت خود را باز می‌یابند. این ضبط مستندات در موارد زیر مهم هستند:
۱) بررسی تاریخچه طبیعی بیماری
۲) نگاهی به تاثیر درمان روی بیماری
۳) حمایت از مقاصد پزشکی - حقوقی. روش‌های جدید عکس‌برداری، با دوربین تک لنزی، تک قابی ۳۵ میلی‌متری همراه با تلسکوپ‌های فایبرگلاس هاپکینز که نور مداومی برای دیدن فراهم می‌کنند، انجام می‌شوند.
▪ تصویر‌برداری از گوش: میکروسکوپ‌های دوچشمی با گرفتن عکس‌های بالینی برای بررسی‌ عملکرد پرده صماخ و ساختمان‌های داخلی گوش میانی، کار را آسان‌تر کرده‌اند.
● روش‌های نمودار کردن طناب‌های صوتی
▪ استروبوسکوپی: این روش (Stroboscopy)، توالی آهسته حرکت طناب‌های صوتی را نمایان می‌کند، به‌طوری که استروبوسکوپ‌های پیشرفته و امروزی، به یکی از اجزای اصلی موجود در کلینیک صوت تبدیل شده‌اند. اغلب از منبع نور گزنون در این وسیله استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزایای استروبوسکوپ، نشان دادن حرکات مخاطی، به خوبی حرکات پایه طناب‌های صوتی است.
▪ لارنگوسکوپ فیبراپتیک: این وسیله که اغلب در بیماران سرپایی استفاده می‌شود، نمایی مناسب با بزرگنمایی بالا از حنجره ارایه می‌دهد. با این وسیله، حرکات طناب‌های صوتی ضبط می‌شوند و نیازی به بیهوشی عمومی در بیمار نیست.
● روش‌های تصویربرداری
▪ سی‌تی‌اسکن با استفاده از ماده حاجب:
این وسیله برای به تصویر کشیدن بیماری عقده‌های متاستاتیک و اسکن با رزونانس بالای استخوان تمپورال به کار می‌رود. ماده حاجب گادولینیوم برای بررسی ضایعات استخوان تمپورال مانند نوروم‌ها، پاراگانگلیوم‌ها، کارسینوماها و ضایعات التهابی بسیار کارآمد است.
▪ تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI):
این روش برای بررسی ضایعات پشت حلزون گوش، یک روش انتخابی است. ماده حاجب گادولینیوم به افتراق میان انواع تومورهای سینوس‌ها کمک می‌کند، زیرا توده‌های بافت نرم در MRI بهتر دیده می‌شوند. کارایی MRI به سرعت در حال افزایش است و به زودی جایگزین کاتترآنژیوگرافی رایج می‌شود.
تجهیزات جدیدتر در MRI مانند Fast Spin-echo، به خوبی آناتومی طبیعی گوش و حلق و بینی را نشان می‌دهد.
● از جراحی چه خبر؟
تاکنون روش‌های پیشرفته حیرت‌آوری در شیوه‌های جراحی تیمپانوپلاستی، ماستوییدکتومی و استاپدکتومی ابداع شده است، به طوری که همراه با این جراحی‌ها، وسایل کاشتنی متعددی برای بازگرداندن شنوایی بیماران جایگذاری می‌شود. یک دسته از این وسایل، کاشتنی‌های فلزی هستند که مهم‌ترین مشکل آنها، هزینه بالایشان محسوب می‌شود. بنابراین کاهش هزینه آن، نور امیدی در دل بیشتر بیماران روشن می‌کند که بتوانند شنوایی خود را باز یابند.
● کاربرد لیزر در گوش و حلق و بینی
با ورود لیزر به حیطه جراحی‌های گوش و حلق و بینی (ENT)، به تدریج بینش واقعی و متعادل شده‌ای به موارد کاربرد و محدودیت‌های آن ایجاد شده است. مهم‌ترین مزیت لیزر در برش‌های دقیق، ایجاد هموستاز و کاهش فیبروز و اسکار بعد از جراحی است. در واقع با لیزر، دورنمای جدیدی در مدیریت بهتر مشکلات حاد تراشه و مری ایجاد شده است. لیزر دی‌اکسیدکربن به طور گسترده در بیشتر ضایعات ENT استفاده می‌شود. اندازه نقطه مورد کاربرد، قطری کمتر از یک میلی‌متر دارد که میزان آسیب به نواحی اطراف را کم می‌کند. بیشترین موارد کاربرد لیزر در ENT شامل موارد زیر می‌شود: ۱) لکوپلاکی دهانی، ۲) سرطان‌های زگیل‌مانند دهان و ۳) کارسینوم‌های دهانی. از دیگر شرایطی که می‌توان از لیزر بهره برد، می‌توان به همانژیوم‌های دهانی و حلقی، آدنوم‌های چند شکلی (Pleomorphic)، تونسیلکتومی و Uvulo-palato-pharyngoplasty اشاره کرد.
● جراحی سینوس اندوسکوپیک کاربردی
یکی از مهیج‌ترین پیشرفت‌های پزشکی در حیطه ENT، این نوع جراحی است که با ظهور میکروسکوپ جراحی در رشته گوش و حلق و بینی ابداع شده است. آندوسکوپی بینی، به بررسی دقیق بیماری‌ها و ناهنجاری‌های تشریحی کمک می‌کند و برای طیف گسترده‌ای از جراحی‌ها مانند برداشت پولیپ‌های بینی، برداشت استخوان فرونتواتمویید، کم کردن فشار از روی حفره چشم، دسترسی به هیپوفیز و ترمیم آترزی کوآنال استفاده می‌شود.
در طول دهه گذشته، جراحی سینوس اندوسکوپیک کاربردی یا FESS با دقت بالایی به کم کردن صدمات، کمک شایانی نموده و نتایج دلگرم کننده‌ای برای بازگرداندن عملکرد طبیعی بینی به بار آورده است. بیشترین موارد کاربرد این روش در بیمارانی است که پاتولوژی مشخصی در انسداد مجموعه استئومئاتال دارند. این بیماری ممکن است در سینوس‌های ماگزیلاری، اتموئید، فرونتال یا اسفنوئید یا هر جایی در پشت سینوس‌ها باشد. بیشترین موارد استفاده از FESS در درمان موارد زیر است: پولیپ‌های بینی، سینوزیت مزمن، خارج کردن جسم خارجی به هم فشرده شده، داکریوسیستورینوستومی، بستن محل نشت مایع مغزی- نخاعی، نورکتومی ویدین (Vidian neurectomy)، گرفتن نمونه از توده‌های بینی و دیگر موارد.
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این آندوسکوپ‌ها، درجه‌های چرخش متفاوت (۳۰ و ۷۰ درجه) آن است که مکان‌های متعدد مجموعه و آناتومی بینی را به تصویر می‌کشد

دکتر شادی کلاهدوزان

منبع : هفته نامه سپید