پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


فن آوری جدید برای برداشتن استخوانهای سوزنی و باریک سفید ماهی


مقدمه
صنعت فرآوری ماهی دارای ماشین های طویلی برای برش لایه ای (فیله سازی) است كه استخوانهای پشتی و پوست ماهی را جدا می كند ولی تا چندی پیش عملیات دستی برای برداشت استخوانهای باریك در سفید ماهی مانند Cod ضروری بود.اكنون این استخوانها را می توان با عبور دادن آنها از یك دستگاه برش لایه ای وماشین جدا كننده ی استخوانهای باریك انجام داد و هر لایه می تواند با پرتوی ایكس(x-ray) غربال شود. مرتب نمودن اتوماتیك تضمین می كند كه فیله هایی كه در آن هنوز تیغ ماهی وجود دارد برای عملیات نهایی از خط تولید جدا شود. استخوانها به صورت كاملاً واضح و به رنگ قرمز در زیر پرتوی ایكس دیده می شوند و بازرس می تواند كاملاً آنها را دیده و به سرعت آنها را بیرون آورد . حداقل ۷۰ درصد از لایه ها هنگامی كه از ماشین بیرون می روند بدون استخوان هستند و۳۰ درصد باقی مانده ممكن است بقایایی از استخوان داشته باشند كه بایستی به صورت دستی جدا شوند.بسته به گونه ماهی در این موارد یك یا دو استخوان در فیله ماهی باقی می ماند . فن آوری جدید راهی است تا شاغلین این قسمت تولیدی كمی بیشتر از نصف باشند كه به مقدار زیادی هزینه پرداخت حقوق كسانی كه در سیستم دستی حضور دارند كاهش می یابد . درنتیجه كاركنان می توانند برای انجام وظیفه ای دیگر آزاد باشند همچنین كار فیزیكی در تولید نیز كاهش می یابد .
سود اقتصادی فراوانی در این روش وجود دارد زیرا فیله های گوشت مرغوب بیشتری بدست می آیند كه قابل استفاده در ارزشمندترین تولیدات هستند درحالیكه روش دستی برداشت استخوان باعث برداشت مقداری از گوشت پهلوئی ماهی نیز می شود روش فرآوری مكانیكی تضمین می كند كه فقط استخوانها برداشته شوند. با برداشت اتوماتیك ۴ تا۶ درصد بیشتر، فیله ی ماهی هائی مانند cod و salth درتولید باقی می ماند. دگرگونی بسته به خواص مواد خام است كه بستگی به عوامل مختلفی مانند زمان از ابتدای صید تا فرآوری دارد.
این فنآوری جدید با همكاری چندین سازمان مختلف تحقق یافت، شركت های تولید تجهیزات مانند Marel ایسلند و Carnitech دانمارك و صنایع فرآوری ماهی نروژ در این طرح شركت داشتند كه توسط انستیتو تحقیقات آبزیان و شیلات نروژ مدیریت و هماهنگ می شدند.
عملیات پروژه
این عملیات در بهار ۲۰۰۱ آغاز و در تابستان ۲۰۰۳ پایان یافت كه شامل دو قسمت مجزا از هم ۱) طراحی و اجرای ماشین استخوان گیر و ۲) طراحی و اجرای ماشین پرتوی ایكس بود. ماشین استخوان گیر توسط شركت Carnitech اجرا شد و مشكل اصلی آشكار كردن استخوانها برای برداشتن بود.این مشكل با استفاده از یك تسمه نقاله حل شد امروزه ماشین استخوان گیر دارای یك سیستم خود تغذیه است و یك تولید تجاری است . طراحی و ساخت دستگاه پرتوی ایكس ،یا همان "حسگر پرتوی ایكس" از مشكلات دیگر بود . این قسمت نیازمند تجهیزات پیچیده ای با سرعت و دقت لازم برای پیداكردن استخوانهای نازك در سرعت بالای تولید است .دستگاه بایستی تصاویری را كه نرم افزار تهیه كرده مشاهده كرده و به صورت اتوماتیك استخوانها را شناسایی كند. نرم افزار استفاده شده در دستگاه پرتوی ایكس با كار مشترك Fiskeriforskning و Norut information طراحی شد . از پرتوی ایكس برای آزمایش كردن استفاده می شد كه وسیله ی مناسبی برای واحد استخوان گیر است به طور نسبی دستگاه پرتوی ایكس وسیله ی مناسبتری از یك فرد بازرس برای یافتن استخوانهای ریز است. برای اطمینان ازاینكه این سیستم پاسخگوی نیازهای موجود باشد در شرایط صنعتی چندین ماه مورد آزمون قرار گرفت . این آزمون در مركز غذاهای دریایی نروژ در Stamsund انجام گرفت.خروجی این عملیات یك كالای تجاری بود كه شامل یك واحد استخوان ریزه گیر و یك دستگاه پرتوی ایكس بود . این فنآوری بسیار مقرون به صرفه تر از پاك كردن دستی فیله ها است . با این حال بیشینه سود اقتصادی دراین سیستم ایجاد فیله های گوشت مرغوب برای تولید بهترین محصولات دریایی است. اولین خط این صنعت در بهار ۲۰۰۴ به یك شركت فرآوری ماهی ایسلندی فروخته شد . هنگامی تجربه ی بیشتری در مورد استفاده ی این فنآوری بدست خواهد آمد كه تعداد بیشتری از سرمایه گذاران به این فنآوری روی آورند .
یك عملیات كاملاً سودمند:
این عملیات یك عملیات ویژه بود چرا كه سازندگان ماشین های تجاری انستیتو های تحقیقاتی مختلف و مصرف كننده های نهایی در این صنعت فرآوری نقش داشتند. مشاركت بخشهای مختلف تجاری و فنی باعث می شد ورودی هایی كه توسط انستیتو های تحقیقاتی به سیستم وارد می شد باعث توسعه فناوری و ارتقای كیفی واحدهای مختلف در مدت زمان كوتاهی می شد .عملیات اصلی كه كمتر از ۲ سال به طول انجامید با سرمایه گذاری ۵۰ درصدی Marel ایسلند و Carnitech دانمارك و همچنین همكاری ۲۵ درصدی صندوق تحقیقات صنایع شیلات و پرورش آبزی نروژ انجام شد . در مجموع ۳۲ میلیون كرون نروژ معادل ۴.۷۱۳.۰۰۰ دلار آمریكا در زمینه ی ارتقای سیستم خودكار برش فیله سرمایه گذاری شد .