استخوان بندی دوزیستان

دوزیستان دارای جمجمه ای پهن و عریض اند. جمجمه آنها شامل استخوان های زوج پیش آرواره ای ، بینی ، پیشانی ، آهیانه ای و صدفی است. بخش عمده سطح بالایی سر فاقد پوشش استخوانی است. این مطلب به ویژه در مورد دوزیستان بی دم صادق است. بخشهایی از جمجمه غضروفی همچنان نیز استخوانی باقی مانده است. در ناحیه پس سری فقط قطعات پس سری خارجی استخوانی شده اند و هر یك از آنها دارای زائده ای مفصلی ( كوندیل ) است كه به اولین مهره متصل می شود. استخوان های قاعده ای _پروانه ای و بال پروانه ای همچنان غضروفی باقی مانده است.
در دوزیستان كام فرعی وجود ندارد ، در نتیجه منافذ داخل بینی در جلو سقف دهان ، به دهان باز می شوند. بخش زیرین كاسه سر به وسیله استخوانی پوستی به نام نزدیك پروانه ای پوشیده شده است. این استخوان در دوزیستان بی دست و پا خیلی پهن است. در طرفین این استخوان حفره های خالی بزرگی وجود دارد. در دوزیستان قطعه فوق شب پره ای ، كه در ماهیها به صورت بخش قدامی غضروف جهارگوشی_كامی ظاهر می شود ، هرگز استخوانی نیست و حتی استخوان چهارگوش هم در دوزیستان دم دار به طور ناقص استخوانی شده است. استخوان چهارگوش غیر متحرك و به ناحیه شنوایی چسبیده است.
اگرچه در آرواره پائینی انواع باستانی تعداد زیادی استخوان وجود داشته است ، اما در انواع معاصر به طور قابل ملاحظه ای از تعداد آنها كاسته شده است. سر غضروف مكل در دوزیستان دم دار به استخوان مفصلی تبدیل شده ، اما در دوزیستان بی دم همچنان غضروفی باقی مانده است. استخوان دندانی و همچنین اسپیلینال خلفی و استخوان گوشه ای نیز ممكن است وجود داشته باشد.
دندانها ممكن است روی استخوان پیش آرواره ای ، آرواره ای ، كامی ، ومر و در بعضی دیگر ممكن است فقط آرواره پائینی فاقد دندان باشد.
تعداد آرواره در دوزیستان از ۱۰ تا حدود ۲۰۰ عدد تغیر می كند ، به علاوه در مهره های دوزیستان نسبت به ماهیها تفاوت های بیشتری به چشم می خورد. جمجمه به مهره گردنی متصل است و در عقب آن مهره های تنه ای قرار دارند. كمربند لگنی همه دوزیستان بجز انواعی كه دست و پا ندارند به وسیله مهره خاجی به ستون مهره ها چسبیده است. تعداد مهره های دمی متفاوت است.


زیست شناسی مهره داران : روبرت توماس ار
مترجم : محمد ابراهیم نژاد

منبع : پرشین بلاگ