سلامت عمره گزاران و حجی به یاد ماندنی

عمره گزاران بار دیگر خود را مهیای این سفر الهی می کنند. بی گمان برای بهره مند شدن بیشتر از این سفر معنوی، حفظ سلامت امری ضروری است.از آن جا که درصد بالایی از حجاج را سالمندان تشکیل می دهند و ممکن است این افراد به بیماری هایی نظیر دیابت، آسم، فشار خون، چربی خون بالا و ... مبتلا باشند و عوامل محیطی مانند گرمازدگی و ... نیز ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در طول سفر شود، بر این اساس توجه ویژه به اصول بهداشتی و مراقبت های مربوط به حفظ سلامت ضرورت پیدا می کند.
دکتر احمد آل یاسین پزشک کاروان های حج و زیارت به تفصیل توصیه ها و راهکارهایی را برای مقابله با بیماری ها و مشکلات در سفر حج ارائه می دهد.
● بیماران دیابتی
به این دسته از بیماران توصیه می شود از مصرف خوراکی های مضر مانند نوشابه و مواد قندی پرهیز کنند و مصرف غذاهای چرب را به حداقل برسانند.
این گروه از زائران فقط در صورت مشاهده علایم کاهش قند خون مثل ضعف شدید، تعریق و لرزش می توانند از مواد قندی مثل شربت قند استفاده کنند. افراد دیابتی برای جلوگیری از ضربه و جراحت باید از رفتن به محیط های شلوغ بپرهیزند و در صورت بروز زخم، سریع به پزشک مراجعه کنند.
استعمال نکردن دخانیات، مصرف منظم داروهای ضددیابت طبق دستور پزشک و استفاده از کفش مناسب و راحت از دیگر نکاتی است که مبتلایان به دیابت در سفر حج باید رعایت کنند. ضمن این که زائران مبتلا به دیابت باید از مسئولان پذیرایی کاروان ها بخواهند تا غذای رژیمی در اختیارشان قرار دهند.
● بیماران قلبی
این گروه از زائران باید از انجام فعالیت های سنگین، پیاده روی طولانی، رفتن به اماکن شلوغ و پر ازدحام، مصرف غذاهای پرنمک و چرب به شدت پرهیز کنند و داروهای خود را منظم و به موقع مصرف کنند.
زائرانی که به این بیماری مبتلا هستند بهتر است انرژی خود را برای انجام اعمال واجب ذخیره کنند. در صورت پیشرفته بودن بیماری های قلبی استفاده از ویلچر برای انجام مناسک حج ضروری است.
● فشار خون بالا
مبتلایان به فشار خون بالا با پرهیز از مصرف غذاهای چرب و شور، خودداری از هیجان، کنترل هفتگی فشار خون توسط پزشک و مصرف منظم داروهای ضدفشار خون می توانند تا حدی بیماری خود را کنترل کنند. این افراد باید بدانند که رعایت نکردن توصیه های لازم، ممکن است به بروز عوارض خطرناکی نظیر سکته قلبی و مغزی منجر شود.
● عرق سوز یا میلیاریاروبرا
زائران ممکن است بر اثر تعریق فراوان و استفاده از لباس های نامناسب و پلاستیکی دچار عرق سوز شدن بدن در نواحی زیربغل و کشاله ران شوند که برای جلوگیری از این مشکل رفت و آمد نکردن در ساعات اوج گرما، پوشیدن لباس های نخی با رنگ روشن، استحمام مکرر و ... توصیه می شود.
● مبتلایان به آسم
استفاده از ماسک، مصرف منظم داروهای تجویز شده، پرهیز از انجام فعالیت های سنگین و پیاده روی زیاد از نکاتی است که بیماران مبتلا به آسم باید به آن توجه زیادی داشته باشند.
در صورت تشدید آسم و علایمی مانند سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس و بروز سرماخوردگی زائران باید سریع به پزشک مراجعه کنند و از مصرف نوشیدنی ها و غذاهایی که محرک آسم است، بپرهیزند.
● بیماری شایع ایام حج
باتوجه به ازدحام جمعیت و حضور میلیون ها نفر در مکه و مدینه خطر انتقال بیماری های عفونی نظیر عفونت های تنفسی و روده ای، مننژیت و ... وجود دارد و کوچک ترین سهل انگاری و رعایت نکردن توصیه ها و نکات بهداشتی زائران را با خطرات جدی روبه رو می کند.
سرماخوردگی شایع ترین بیماری حجاج و عمده ترین علت مراجعه زائران به پزشک است و گاهی عوارض آن طولانی است و تا زمان بازگشت به وطن خود ادامه می یابد. سرماخوردگی با رعایت برخی از موارد مانند دوری از قرار گرفتن در معرض باد مستقیم کولر، استفاده از وسایل شخصی، نوشیدن آب فراوان و ... قابل پیش گیری است.
با بروز سرماخوردگی می توان با استراحت کافی، آشامیدن نوشیدنی های گرم، چای کم رنگ، خودداری از نوشیدن آب یخ و نوشابه های سرد و غذاهای سنگین و چرب و سرخ شده به بهبود وضعیت خود کمک کرد.
● یبوست
نظم برنامه اجابت مزاج که بهترین زمان آن صبح ها پس از خوردن صبحانه است، ممکن است در طول سفر تغییر پیدا کند. مصرف میوه، سبزی و مرکبات و پرهیز از مصرف موز نارس، چای پررنگ و نوشابه های گازدار و همچنین نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب و نوشیدنی های دیگر در روز برای پیش گیری از یبوست مناسب است.
در سبد میوه روزانه زائران موز وجود دارد و این میوه حاوی مقادیر زیادی پتاسیم است و بسیار مغذی است ولی مصرف آن برای مبتلایان به یبوست به هیچ عنوان توصیه نمی شود اگر به همراه یبوست، علایمی مثل تب یا درد شدید شکمی مشاهده شد باید به طور حتم به پزشک کاروان مراجعه شود.
● گرمازدگی
گرمای شدید عربستان به خصوص در زمان انجام مراسم حج که با تراکم جمعیت همراه است بیشتر زائران را به گرمازدگی شدید دچار می کند که اگر سریع درمان نشوند، این مسئله عواقب خطرناکی را در پی خواهد داشت.
ضعف، خستگی مفرط، سردرد، سرگیجه و ... از علایم گرمازدگی خفیف تا متوسط است که درمان آن شامل استراحت، انتقال بیمار به محیط خنک، مایع درمانی خوراکی مانند استفاده از محلول ORS و یا یک قاشق چای خوری نمک به اضافه ۸ قاشق چای خوری شکر در آب و هم چنین خنک کردن بدن با گذاشتن حوله مرطوب روی پیشانی و عضلات است.
علایم گرمازدگی شدید شامل تب شدید، گرفتگی عضلانی، تشنج، کما، غش و ... است و درمان آن علاوه بر انجام اقدامات مذکور، قرار دادن فرد گرمازده در وان آب سرد، استفاده از کیسه های یخ روی کشاله ران، زیر بغل، زانو، مچ دست و پا ضروری است و اگر بیمار به شوک دچار شده باشد، درمان سریع ویژه شوک باید توسط پزشک انجام پذیرد.
همراه داشتن یک قمقمه آب سرد، پرهیز از تردد و رفت و آمد در هوای گرم و زیر آفتاب داغ از ساعت ۱۰ صبح تا ۵ بعدازظهر، استفاده از چتر، کم کردن لباس ها به محض احساس بی حالی و افزایش حرارت بدن، خنک کردن بدن با آب، استفاده از باد بزن و نوشیدن آب خنک در این مواقع از خطرات گرمازدگی می کاهد.
● پوکی استخوان یا آرتروز
بسیاری از افراد دچار علایم آرتروز به خصوص در ناحیه زانو هستند که با پرهیز از تردد زیاد و طولانی مدت در خیابان و بازارها و استفاده از داروهای مسکن طبق دستور پزشک و ... می توانند تا حدی از شدت دردهای خود در این سفر بکاهند.در صورت شدید بودن درد، زائران می توانند از ویلچر استفاده کنند و در این صورت از ورود به محیط های شلوغ و پر ازدحام که احتمال ضربه وجود دارد باید پرهیز کنند و برای انجام مناسک حج باید از دیگران کمک بگیرند. هم چنین مبتلایان به پوکی استخوان هنگام استحمام باید از کفش های مناسب استفاده کنند و مراقب باشند دچار لغزیدگی نشوند تا استخوان آن ها آسیب نبیند.

منبع : روزنامه خراسان