نگاهی به مباحث حقوقی بی بی سی فارسی، سیاستگزاریها و فیلترینگ

بی بی سی همواره می گوید حقیقت و بی طرفی مهمترین عوامل برای ما هستند. سیاست، دولت ها، رژیم ها... اینها برای ما مهم نیست، بلکه تنها موضوع اخبار برای ما مهم است. مطلب زیر پس از معرفی مختصر بخش جهانی بی بی سی، رادیو و وب سایت فارسی، به بررسی سیاستگذاری ها و جنبه های حقوقی و حریم خصوصی افراد، مقررات انعكاس نظرات خوانندگان، حقوق مولف و همچنین مقررات انضباطی در وب سایت خبری آن پرداخته و در نهایت به مساله فیلتر شدن وب سایت فارسی بی بی سی در ایران و مسایل حقوقی مرتبط با فیلترینگ اشاره دارد.
● مقدمه:
بی‌بی‌سی (BBC) کلمه‌ای برگرفته شده از مخفف واژه انگلیسی British Broadcasting Corporation می‌‌باشد. بی بی سی، به عنوان یک سازمان خبری که در اصل به زبان انگلیسی و در داخل بریتانیا فعالیت می کند، در واقع مجموعه بزرگی است که هدف رسمی آن، "غنی ساختن زندگی مردم با برنامه ها و خدمات عالی در راستای اطلاع رسانی، آموزش و سرگرم ساختن آنها" تعریف شده است.
بی بی سی رسانه های مختلفی شامل رادیو، اینترنت و تلویزیون دارد. یکی از بخش های به نسبت کوچکتر بی بی سی، سرویس جهانی است که به بیش از ۴۰ زبان برنامه رادیویی تولید می کند و وب سایت خبری دارد. رادیو و وب سایت فارسی، یکی از آنهاست.
● بخش جهانی رادیو بی بی سی
بخش جهانی رادیو بی بی سی به عنوان یک رسانه جهانی در سرتاسر دنیا بیش ۱۵۰ میلیون شنونده دارد و ماهانه بیش از ۷۵ میلیون بار به سایت های اینترنتی آن مراجعه می شود.
محبوبیت بخش جهانی بی بی سی بیشتر به دلیل گزارش های همه جانبه از رخدادها و پرداختن به کنه مسایل جهانی است که به همین دلیل جوایز بین المللی زیادی نیز به دست آورده است. برنامه های رادیو بی بی سی به ۴۳ زبان پخش می شود و همه این برنامه ها از طریق اینترنت با امکان پخش صدا قابل دسترسی است.
خبرهای بین المللی در مرکز کار بخش جهانی بی بی سی قرار دارد. علاوه بر برنامه سازان خبره که در ۴۳ بخش در بخش جهانی بی بی سی فعالند، ۲۵۰ خبرنگار نیز به طور شبانه روزی مهمترین تحولات بین المللی تاتیر گذار در زندگی مردم را به این ۴۳ زبان، به دنیا ارائه می کنند.
تنوع برنامه ها یکی دیگر از عوامل موفقیت بخش جهانی بی بی سی است. برنامه سازان بی بی سی به همه ۴۳ زبان، علاوه بر خبرها و تحولات روزانه، آمیزه با نشاطی از موسیقی و هنر و برنامه های مستند علمی، نمایشنامه و مطالب ورزشی را به شنوندگان ارائه می دهند.
برنامه های بی بی سی را می توان در سراسر جهان روی امواج کوتاه، متوسط و در بعضی کشورها روی موج "اف ام" شنید. این برنامه ها را دربعضی از کشورها می توان توسط شبکه های ماهواره ای و دیجیتال و اینترنت نیز دریافت کرد.
کوتاه ترین راه برای دسترسی به اطلاعات در باره برنامه های بی بی سی سایت چند زبانی آن در این آدرس است: bbcworldservice.com بی بی سی جهت ارائه اخبار دقیق و منصفانه دارای موازین مشخص ویرایشی است.
● رادیو فارسی بی بی سی
بخش فارسی بی بی سی در ۲۹ دسامبر سال ۱۹۴۰ میلادی (دی ۱۳۱۹) کار خود را با یک ساعت برنامه در هفته آغاز کرد. از همان ابتدا صدای فارسی بی بی سی در میان فارسی زبانان شنوندگان بسیار یافت. امروز بخش فارسی بی بی سی هر هفته بیش از ۹۰ ساعت برنامه به زبان فارسی دارد که در صدر آن اخبار و گزارش های خبری درباره تحولات جهان، ایران و منطقه است. بخش فارسی بی بی سی نه تنها در کشورهای فارسی زبان یعنی ایران، افغانستان و تاجیکستان بلکه در سایر جمهوریهای آسیای میانه و قفقاز و در کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپای غربی نیز شنوندگان فراوان دارد.
برنامه های بخش فارسی رادیوی بی بی سی علاوه بر برنامه های خبری بامدادی، نیمروزی، مجله آسیای میانه و جام جهان نما، شامل برنامه های تفریحی "روز هفتم" و "موسیقی افغانی" است که پخش آنها از مدتها پیش آغاز شده است. اخیرا برنامه تفریحی دیگری نیز زیر عنوان برنامه تفریحی تاجیکی آغاز شده است که آمیزه ای است از تازه های جهان هنر اروپا و آسیای میانه.
برنامه های بخش فارسی بی بی سی علاوه بر امواج متوسط و کوتاه، هر روز از موج "اف ام در کابل و مزار شریف نیز پخش می شود.
● سایت فارسی بی بی سی
سایت فارسی بی بی سی (bbcpersian.com) در ماه مه ۲۰۰۱ راه اندازی شد. این سایت در ۹ صفحه جداگانه شامل صفحه نخست (خبرهای جهان، ایران و منطقه)، صفحه ایران، افغانستان، تاجیکستان، جهان، فرهنگ و هنر، دانش و فن، اقتصاد و بازرگانی، نگاه ژرف، جدیدترین اخبار، تصاویر، گزارشها و تحلیلها را در این زمینه ها به کاربران ارائه می دهد. افزون بر این، صفحه آموزش زبان انگلیسی، برای علاقمندان به آموزش زبان از طریق اخبار راه اندازی شده و صفحه صدای شما نیز تریبونی برای اظهار نظرهای کاربران درباره مسائل گوناگون است.
همچنین برنامه های فارسی رادیو بی بی سی (از جمله بامدادی، نیمروزی، شامگاهی، آسیای میانه و روز هفتم) نیز به صورت زنده بر روی سایت فارسی قابل دریافت است. سایت فارسی بی بی سی که نخستین سایت خبری فارسی زبان از نوع خود است توانسته پرطرفدار ترین سایت اینترنتی در بخش زبانهای خارجی بی بی سی باشد. میزان مراجعه به آن از سایتهای بی بی سی به زبانهای عربی، اسپانیولی، پرتغالی و چینی که بیش از زبان فارسی در جهان رواج دارند بمراتب بیشتر است.
بخش خبری انگلیسی بی بی سی در تهران یک خبرنگار دارد، ولی بخش فارسی دفتری در ایران ندارد.
از اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۵ بود که وبلاگ بی بی سی با هدف ارتباط صمیمانه تر تهیه کنندگان و خبرنگاران فارسی زبان بی بی سی با مخاطبان خود راه اندازی شد. مطالبی که عمدتا نگاهی از داخل و بیرون به بی بی سی دارد و بعضا به تجربه های خبرنگاران آن می پردازد. مطلب زیر از مواردی است که در وبلاگ بی بی سی آمده است.
● آموزش خبرنگاران در بی بی سی
آنچه در رسانه ای مثل بی بی سی مهم است، مسئله آموزش در حین خدمت است. گاهی چندان جدی تلقی نمی شود مثل آموزش سالانه مقابله با آتش ویا دوره های جالبی مثل: آموزش وضعیت اسرائیل و فلسطین با فیلم و متن و سوال و جواب. برای خبرنگارانی که جزء تیم ویدئو هستند دوره هایی نرم افزاری نیز گذاشته می شود.مانند: تدوین اپل ، فاینال کات پرو
بسیاری از دوره های آموزشی بی بی سی، جنبه های دیگری از کار در این رسانه را هدف قرار می دهند. یکی از چیزهایی که بی بی سی را پویا و حرفه ای نگاه داشته دوره های آموزشی است.
جالب است کسانی که در این بخش آموزش بی بی سی کار می کنند خود قبلا بعنوان تولیدکننده رادیو یا آن لاین یا مسئول فنی کار کرده اند و هر چند وقت یک بار با افراد دیگر عوض می شوند و به این ترتیب از دور ماندنشان از شرایط واقعی کار اجتناب می شود. ضمن اینکه علم و تجربه شان را به روز می کنند.
سیاستگذاری های بی بی سی
۱) طبق سیاست های بی بی سی، نژاد و قومیت افراد، عاملی در استخدام آنها به شمار نمی آید. به عنوان مثال کارکنان بخش فارسی و پشتوی بی بی سی هم ، از همه مناطق می آیند، از ایران، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و همچنین سایر کشورها. به ویژه کسانی که در قسمت مربوط به ایران کار می کنند از همه قسمت های آن کشور هستند. در استخدام افراد تنها تجربه و توانایی های آنان در نظر گرفته می شود.
۲) اخبار، گزارشها و پوشش خبری بی بی سی در راستای حمایت از اقدامات یا هدف های خاص و به ویژه به طرفداری از دولت ها نیست.
۳) بی بی سی خبری خارج از یافته های خبرنگاران خود را گزارش نمی کند، مگر آنکه توسط دو منبع مستقل تایید شده باشد.
۴) پوشش خبری بی بی سی بر اساس این عامل است که آیا یک رویداد، ارزش خبری دارد و آیا اطلاعات مربوطه از آن واقعه دقیق است یا نه؟ و سعی بر این است که به اخبار منحصر پایتخت پرداخته نشود و بر اساس اهمیت خبری، گزارش آن تهیه می شود.
۵) کار در بی بی سی، تاثیر گذاری روی افکار عمومی نیست. فقط اخبار و اطلاعات را به کسانی که علاقمند به شنیدن یا خواندن آن اخبار هستند عرضه می شود. بی بی سی تاکید دارد تلاش بر این است که بی طرف و منصفانه خبر تهیه شود و در پی متقاعد کردن هیچکس در مورد هیچ موضوعی نخواهیم بود.
۶) راز موفقیت بی بی سی، گرایش سازش ناپذیر به ارزش های جهانی، یعنی حقیقت، بی طرفی و دقت در ارائه خبر است. بی بی سی به طور کلی خود را ملزم به استفاده از منابع لازم برای گردآوری اخبار صحیح با کیفیت عالی می داند. با وجود دفاتر و گزارشگرانی که بی بی سی در سرتاسر جهان دارد، تهیه گزارش ها از پشت میز صورت نمی گیرد، بلکه گزارش ها از محل وقوع حوادث تهیه و ارسال می شوند.
● بی طرفی در بی بی سی
▪ بی بی سی در تعریف بی طرفی برای سازمان خود آورده است:
ـ رعایت کامل بی طرفی اساس کار بی بی سی است.
ـ بی طرفی ارزشی بنیادی است و هیچ حوزه برنامه ریزی از رعایت آن مستثنی نیست. همه برنامه ها و سرویس های بی بی سی باید برای حقیقت، از خود سعه صدر، دید باز، عدالت، انصاف و احترام نشان دهند.
ـ بی بی سی به تهیه برنامه هایی با تنوع فراوان که طیف کامل منافع، باورها و دیدگاه های مخاطبان را منعکس کند، متعهد است.
ـ بی بی سی در همه برنامه ها و خدماتش، نسبت به مخاطبان داخلی و بین المللی بی طرفی کامل را رعایت می کند.
ـ در نیل به "بی طرفی کامل" هستیم. منظور از "کامل" رعایت بی طرفی کافی یا مناسب با ماهیت موضوع و نوع برنامه است.
در توافق ضمیمه منشور بی بی سی تصریح شده است که این شرکت باید با مسایل جنجالی چه در برنامه های خبری و چه در سایر برنامه های مربوط به مسایل سیاست عمومی یا بحث سیاسی یا صنعتی با بی طرفی و دقت کامل برخورد کند.
● شبکه ای تلویزیونی بی بی سی به زبان فارسی
بی بی سی سابقه طولانی در پخش برنامه رادیویی به زبان فارسی دارد یعنی مدت ۶۵ سال، شمار شنوندگان این برنامه قابل توجه است و تقاضا برای رسانه ای جدید وجود دارد ولی واقعیت این است که اگر قرار باشد این رسانه تأثیر زیاد داشته باشد لازم است تلویزیون نیز در کنار آن قرار گیرد.
در اکتبر سال ۲۰۰۶ (مهر ۱۳۸۵) اعلام شد که تلویزیون بی بی سی به زبان فارسی در اوائل سال ۲۰۰۸ (زمستان ۱۳۸۷)کار خود را آغاز می کند. طرح راه اندازی این شبکه تلویزیونی را مدیران ارشد بی بی سی پایه گذاری کرده و به تأیید هیئت امنا و وزارت خارجه بریتانیا رسانده اند.
در شروع کار، این تلویزیون روزانه هشت ساعت برنامه خواهد داشت که عصرها به وقت ایران خواهد بود و محتوای برنامه ها با برنامه پخش عربی اندکی تفاوت خواهد داشت.
برنامه های تلویزیون فارسی بی بی سی شامل اخبار، تحلیل، گفتگو و مناظره و برنامه های مستند و فرهنگی و در مواردی برنامه های تلویزیونی به زبان انگلیسی با زیرنویس فارسی پخش می شود.
منبع تأمین کننده بودجه سرویس جهانی، دولت بریتانیا خواهد بود و البته این باید به تاییدشان برسد. تلویزیون فارسی بی بی سی در سیاستهای خبری خود کاملاً مستقل از دولت بریتانیا عمل خواهد کرد. نایجل چپمن مدیر سرویس جهانی بی بی سی تاکید می کند: " اینکه آنها این بودجه را تأمین می کنند به این معنی نیست که از استقلال سرویس جهانی کاسته شود، همان طور که رادیوی بخش فارسی و نیز سایت اینترنتی بخش فارسی استقلال خود را دارد، همان استقلالی که سایر بخش های سرویس جهانی بی بی سی از آن برخوردارند." بودجه سالیانه اختصاص یافته برای اجرای این موضوع، پانزده میلیون پوند برای راه اندازی و اداره این شبکه تلویزیونی است.● حریم خصوصی افراد و بررسی جنبه های حقوقی
در وب سایت بی بی سی صفحه ای با عنوان Privacy Policy به موارد حقوقی حریم خصوصی افراد و شرایط استفاده از این سایت اشاره شده است. در صفحه حریم خصوصی شما تاكید شده است اگر در وبسایت ما ثبت نام کنید، روند نام نویسی ما ایجاب می کند که شما نشانی پست الکترونیکی خود را در اختیار ما بگذارید، اما ما تنها برای تایید دستیابی شما به مباحث و سایر امور مربوط به خدمات اداری از آن استفاده خواهیم کرد. با این وجود، بعضی اوقات، ما با تعداد معدودی از کسانی که برای ما مطلب فرستاده اند تماس می گیریم تا در مورد تمایل آنها به شرکت در برنامه های تلویزیون یا رادیو جویا شویم. بی بی سی از قانون حفاظت از اطلاعات مصوب سال ١٩٩٨ تابعیت می کند. در ادامه به سایر جنبه های حقوقی بی بی سی می پردازیم:
۱) گاهی اوقات ازشما اطلاعات شخصی تان شامل اسم و پست الکترونیک پرسیده خواهد شد تا خدمتی را در اختیارتان قرار دهیم. که غالبا در این موارد خواهد بود: خبرنامه ها، همکاری ها، ایمیل خبرکن Alert Email، محیط های چت، بردها و عضویت در BBCi . با وارد کردن این اطلاعات به بی بی سی اجازه می دهید تا خدماتش را در اختیار شما قرار دهد. وقتی شما اطلاعات تان را در اختیار ما قرار می دهید ما بر اساس سیاست گذاری مان عمل خواهیم کرد. (اطلاعات شما محرمانه می ماند و شما هم قوانین ما را پذیرفته اید.)
۲) اطلاعات و صفحات مورد بازدید شما کوکی هایی را در کامپیوترتان ایجاد می کند که بعدا نیز می توانید به صورت آفلاین آنها را مورد بازدید قرار دهید و معنایش آن است که این صفحه پیش از این از طریق رایانه شما بازدید شده است. این ما را در ارایه خدمات مان به شما یاری می کند. به عنوان مثال اگر شما یکبار به صفحه آموزش ما مراجعه کرده باشید، لینک مربوط به آن در وب سایت ما برای دومین بار مراجعه شما، برجسته می شود و به شما مشاهده قبلی آنرا یادآوری می کند.
۳) هنگامی که شما وارد سایت بی بی سی می شوید به صوت خودکار و از طریق کوکی هایی (Cookies) که از طریق رایانه شما توزیع می شود، ما را در جریان آمدو شد بازدیدکنندگان مان قرار می دهد که از چه مسیری آمده اند و به کدام صفحه می روند.
۴) هنگامی که شما برای همکاری، عضویت و سایر موارد در بی بی سی، هر نوع اطلاعات شخصی تان را ارسال می کنید این وظیفه قانونی ماست که آنها را بررسی نماییم. ما باید صحت اطلاعات را به دست آوریم و اگر برای شما مشکلی نیست به ما اعلام کنید که اطلاعات شما را می توانیم در اختیار شخص دیگری قرار دهیم.
عموما اطلاعات شما در بی بی سی صرفا در دسترس تهیه کنندگان آن برنامه قرار دارد. بدون جلب رضایت تان، هرگز اطلاعات شما به شخص بیرون از بی بی سی ارایه نمی شود مگر اینکه قانون به ما اجازه بدهد و ما را مجبور نماید.
همچنین اگر مطلب نامناسب یا اهانت آمیزی را به بی بی سی ارسال کنید، به صورت جدی به آن رسیدگی می کنیم و می توانیم از هر اطلاعاتی که در دسترس ماست برای متوقف کردن و برخورد با شما استفاده کنیم. این موارد حتی می تواند به شخص ثالث هم مربوط شود مانند کارکنان یک اداره، دانشگاه و هر جایی که سرویس ایمیل را در اختیارتان قرار داده است.
برای عضویت در سایت BBCi اطلاعات شخصی شما تا مدت زمان طولانی نزد ما خواهد بود . اما این مورد (نگهداری اطلاعات) برای خدمات دیگری همچون دعوت به همکاری وجود ندارد و صرف یک محدوده خاص زمانی از آن نگهداری می شود.
ما کاملا ضمانت خواهیم کرد که اطلاعات شخصی، بر اساس قانون حفاظت داده ها سال ۱۹۹۸ نگهداری خواهد شد.
اگر شما در سایت بی بی سی شماره تماس تان را بنویسید، بی بی سی اجازه دارد با شما در مورد آن موضوع خاص و موارد مشابه تماس بگیرد. ما با شما در موارد تبلیغی کارهایمان مانندپخش برنامه ای جدید و... تماس نخواهیم گرفت مگر اینکه از ما خواسته باشید.
۵) این حق شما خواهد بود که از بی بی سی اطلاعات خود را که نزد ماست درخواست کنید و به دقت آنرا تصحیح نمایید. (درخواست اطلاعات ۱۰ پوند هزینه دارد.)
۶) اگر سن شما ۱۶ سال و یا کمتر از آن است قبل از ارسال اطلاعات شخصی تان به وب سایت بی بی سی، والدین تان را از این موضوع مطلع کنید و تحت نظر آنها اقدام به این کار نمایید. به ما اجازه داده نشده است تا کاربرانی که اجازه و رضایت والدین خود را ندارند، اطلاعات شخصی شان را جمع آوری کنیم. البته در صفحه "صدای شما" از همه گروه های سنی دعوت می کند که مطالب این وبسایت را بخوانند و از آن استفاده کنند، اما، به منظور حفاظت از کودکان، افراد کمتر از ١٦ سال به عضویت پذیرفته نخواهند شد. آنها می توانند نظریات خود را برای ما ارسال دارند و مجریان "صدای شما" این نظریات را پیش از انتشار بر روی وبسایت خواهند خواند.
سایر موارد که بی بی سی بر آن تاکید دارد به شرح زیر است:
۷) بعضا اخبار و گزارش هایی در رادیو منتشر می شود که در وب سایت بی بی سی منتشر نمی شود. بی بی سی می گوید عدم انتشار آنها تنها به آن دلیل بوده که اطلاعات موجود دقیق نیست یا اینکه چاپ آن غیرمسئولانه است مثلا به آبروی کسی لطمه می زند.
۸) کارکنان بخش فارسی هم مثل هزاران تن از دیگر کارکنان بی بی سی، در کار اطلاع رسانی خبری تابع اصولی هستند که در یک کتاب مرجع دویست صفحه ای به عنوان "راهنمای خط مشی خبری بی بی سی" بیان شده است. در این کتاب آمده است: "بی بی سی مستقل از منافع دولت و احزاب کار می کند. مخاطبان اطمینان داشته باشند که تصمیم های ما تحت تاثیر فشارهای سیاسی یا تجاری قرار نمی گیرد و برای حفظ منافع شخصی هم نیست."
۹) حق نشر مطالب سایت بی بی سی: در وب سایت بی بی سی تاکید شده است: همه حقوق مربوط به وب سایت بی بی سی، از جمله حق نشر مطالب وب سایت، تحت مالکیت و کنترل بی بی سی است. کاربران می توانند محتویات صفحات این وب سایت را تنها برای استفاده شخصی و غیر تجاری در رایانه خود پیاده کنند. هیج کاربری حق کپی برداری، انتشار، پیاده سازی، ذخیره سازی (به هر صورت)، پخش یا نشان دادن محتویات برای عموم، تخلیص یا تغییر محتویات این سایت را به هر صورت ممکن، بدون اجازه قبلی و کتبی بی بی سی ندارد.
● مقررات انعكاس نظرات خوانندگان و شنوندگان بی بی سی
در وب سایت بی بی سی مقرراتی برای انعكاس نظرات خوانندگان و شنوندگان بی بی سی درج شده است. در این دستورالعمل ابتدا با تاكید بر اینكه " در نوشته خود، رعایت ادب، حسن سلیقه و تناسب با موضوع را بکنید. " آورده شده است: لطفاً:
- از اظهار نظرهای افترا آمیز خودداری کنید. اظهار نظر افترا آمیز، اظهار نظری است که به اعتبار اشخاص حقیقی و حقوقی لطمه وارد کند. اگر از چنین اظهار نظری استفاده شود، شما مسئول خسارات و هزینه های مربوطه خواهید بود.
- از تلاش برای تاثیر گذاشتن بر نظر دادگاه خودداری کنید. بدان معنا که نباید مطالبی بفرستید که در جریان دادگاههای جاری یا آتی ایجاد پیشداوری کند.
- افراد را به ارتکاب جرم تحریک نکنید. که ترغیب تنفر نژادی از آن جمله است.
- از شکستن منع وضع شده توسط دادگاه خودداری کنید. مثلا نام بردن از بعضی افراد یا حدس و گمان درباره محل اقامت آنها در صورتی که دادگاه افشای این موارد را منع کرده باشد.
- از فرستادن مطالبی که کپی کرده اید خودداری کنید. مطالبی را که از دیگران کپی کرده اید و صاحب حقوق مولف آنها نیستید، نفرستید.
- از فرستادن مطالب: غیرقانونی، آزارنده، افترا آمیز، توهین آمیز، تهدیدآمیز، مضر، نامودبانه، ضدمذهبی و مطالب با جهتگیری جنسی یا برخورنده از نظر نژادی خودداری کنید.
- از فرستادن مطالب متعدد برای یک موضوع بحث خودداری کنید تا ما بتوانیم نظرات شمار بیشتری از مخاطلبان را منتشر کنیم. شرکت کنندگان باید تعداد مطالبی را که درباره هر بحث می فرستند در حد مسئولانه ای نگاه دارند. فرستادن مطالب متعدد توسط یک یا چند نفر ممکن است دیگر علاقمندان را از نظر دادن منصرف کند.
● ازتعلیق عضویت تا احضار به دادگاه
هرچند که بعید است زیرپا گذاشتن یکی از مقررات زیر شما را به دادگاه بکشاند، با این حال این مقررات برای ایمنی خود شما و دیگران و پرهیز از آزردن افراد، مهم است. زیر پا گذاشتن این مقررات ممکن است موجب تعلیق عضویت شما شود.
- دشنام ندهید. افرادی از سنین مختلف "صدای شما" را می خوانند یا برای آن مطلب می نویسند. لطفا از به کار بردن الفاظ زشت و ناسزا که ممکن است دیگران را بیازارد خودداری کنید.
- از فرستادن پیامهای مزاحمت آمیز و ارسال سیل آسای پیامها خودداری کنید. یک پیام را دوبار نفرستید و از ارسال پیامهای مشابه خودداری کنید.
- افشای اطلاعات شخصی خودتان یا هر شخص دیگری پذیرفتنی نیست (به عنوان مثال: نشانی منزل یا محل کار یا محل تحصیل، شماره تلفن، آدرس پست الکترونیکی) این برای ایمنی خود شما و افراد دیگری است که از این خدمات استفاده می کنند.
- مطالب نامربوط ننویسید. صدای شما درباره موضوعات خاص روز است. نوشته های نامربوط ارزش بحث را پائین می آورند و بنابر این ممکن است حذف شوند.
- از تبلیغات بازرگانی، تبلیغ محصولات و خدمات و ارائه نشانی اینترنتی (یوآرال) خودداری کنید. اگر وبسایت ارزشمندی را سراغ دارید؛ لطقاً صدای شما را از طریق لینک "تماس با ما" باخبر کنید.
- تنها به زبان فارسی مطلب بفرستید. پیام هایی که به زبانی غیر از فارسی باشند حذف خواهند شد.
- جعل هویت ممنوع است. خود را به جای دیگری (از جمله اعضا) جا زدن پذیرفته نیست.
- از نام کاربری نامناسب استفاده نکنید (مبتذل، برخورنده و غیره)
- سوء استفاده از سیستم شکایات ممنوع است. لطفاً از سیستم شکایات سوء استفاده نکنید. این سیستم ایجاد شده که به خوانندگان فرصت بدهد در مورد نوشته هایی که محتوای خلاف مقررات "صدای شما" دارند، به ما اطلاع دهند. لطفاً از این سیستم برای اطلاع رسانی در مورد پیام های تکراری، خطاهای نوشتاری و غیره استفاده نکنید. عضویت کسانی که مکرراً از سیستم شکایات سوء استفاده کنند لغو خواهد شد.
● حقوق مولف و قانون
حقوق مولف در مورد پیام ها، مقالات و تصاویری که ارسال می کنید در انحصار شماست. اما (با ارسال این موارد) شما همچنین موافقت کرده اید که حقوق و جواز دائم، بدون دستمزد، غیرانحصاری و قابل انتقال برای استفاده، باز تولید، تعدیل، انتشار، ترجمه، ایجاد آثار اقنباسی از راه پخش، اجرا، ارائه، و استفاده از کلیه حقوق مولف و حقوق تبلیغات را در مورد این آثار در سراسر جهان ویا ادغام آنها در آثار دیگر از طریق هر وسیله ارتباطی که در حال حاضر شناخته شده یا در آینده ایجاد خواهد شد در تمام مدتی که حقوق موجود در چنین محتوایی وجود دارد، در مطابقت با محدودیت های حریم خصوصی موجود در سیاست های بی بی سی در مورد رعایت حریم خصوصی، به بی بی سی واگذار می کنید.
اگر نمی خواهید این حقوق را به بی بی سی واگذار کنید، پیشنهاد می کنیم از ارسال مطالب خود به این وبسایت خودداری کنید.
با ارسال مطالب خود به این وبسایت، شما همچنین گواهی می کنید که این مطالب:
ـ کار شما هستند و اینکه شما اجازه ارائه آنها را به بی بی سی، برای استفاده در همه موارد ذکر شده در بالا، داده اید.
ـ افتراآمیز نیستند
ـ از هیچ قانونی تخلف نمی کنند
شما همچنین قبول می کنید که متعهد به بازپرداخت کلیه مخارج حقوقی، خسارات و سایر هزینه هایی که در نتیجه تخلف شما از موارد بالا برای بی بی سی پیش آید باشید.
شما همچنین موافقت می کنید که از همه حقوق معنوی موجود در مطالب خود به منظور تسلیم آن و انتشار آن در وبسایت بی بی سی و سایر استفاده هایی که در بالا آمده چشم پوشی کنید.
شما حق ارسال هیچگونه محتوای افترا آمیز یا غیرقانونی از هر نوع که باشد را ندارید. این شامل نوشتار، طرح، ویدیو، و یا صدا نیز می شود. ارسال یک پیام به منظور ارتکاب یا حمایت از عملی غیر قانونی نیز اکیداً ممنوع است.
شما اجازه استفاده بدون ذکر ماخذ یا تجاوز به حقوق شخص سوم را که شامل حق تالیف، علامت بازرگانی، رموز بازرگانی، حریم خصوصی، حریم شخصی، یا حقوق مالکیت می شود، ندارید.
اگر تناقضی بین این شرایط و مقررات و یا شرایط تعیین شده درارتباط با محتوای مشخصی در جایی دیگر از این وبسایت آمده وجود دارد، شرایط اخیر حاکم خواهند بود.● مقررات انضباطی
در صورتی که شما مقررات صفحه را رعایت نکنید، در اکثر موارد روش های زیر اجرا خواهد شد. لطفاً توجه داشته باشید که بی بی سی به صلاحدید و برای خود حق باطل کردن آنی عضویت ها را محفوظ می دارد ( به عنوان مثال، درصورتی که مواردی مانند اعمال مجرمانه یا آزار شخصی کارمندان صورت گیرد:
ـ افراد متخلف برای اولین قانون شکنی اخطار رسمی دریافت خواهند کرد.
ـ بعد از دومین و سومین مورد، هر بار عضویت آنها به مدت شش ساعت مسدود خواهد شد.
ـ چهارمین مورد تکرار خطا موجب لغو عضویت برای همیشه می شود.
در هر یک از این موارد، یک اخطار و یا آگهی لغو عضویت، حاوی شرح ماهیت تخلف، به آدرس پست الکترونیکی که در اطلاعات مربوط به شخص آمده، فرستاده خواهد شد. بازگشت به وبسایت و ثبت عضویت دیگری در دوره ای که عضویت اولی مسدود شده، جرم دیگری محسوب می شود و موجب لغو دائمی عضویت خواهد شد.
بی بی سی حق حذف هر گونه نوشته ای را در هر زمان و به هر دلیلی برای خود محفوظ داشته، هیچگونه وظیفه ای در قبال انتشار کارهای ارسال شده ندارد.
● مسدود شدن سایت بی بی سی در ایران
کمیته تعیین مصادیق فیلترینگ در ایران، دسترسی به پایگاه خبری بخش فارسی بی بی سی در شبکه اینترنت را برای کاربران داخل ایران را در دی ماه سال ۱۳۸۴ مسدود کرد. مسدود شدن سایت اینترنتی بخش فارسی بی بی سی، درست همزمان با شتاب گرفتن حوادثی که به نوعی به پرونده فعالیت های هسته ای ایران مربوط می شوند، صورت گرفته بود.
هرچند مشخص نیست این کمیته در چه تاریخی رأی به مسدود شدن سایت فارسی بی بی سی برای کاربران مقیم ایران داده، ولی بر اساس ایمیلهای ارسالی به بی بی سی، نخستین موارد محروم کردن خوانندگان از دسترسی به این وب سایت در ایران در دوشنبه شانزدهم ژانویه (۲۶ دی) مشاهده شده است.
همچنین به نظر می رسد مسدود سازی این سایت ابتدا از شهرستانهای کوچکتر ایران شروع شده و بعد شعاع جغرافیایی فیلترینگ در سراسر کشور گسترش یافته، به طوری که از چهارشنبه هیجدهم ژانویه (۲۸ دی) برخی از خوانندگان در تهران اظهار کرده اند که نمی توانند به وب سایت فارسی بی بی سی مراجعه کنند.
سایت فارسی بی بی سی که در آن ایام تعداد مراجعات به آن به نزدیک سی میلیون در ماه رسیده بود، در میان سایتهای اینترنتی بی بی سی به زبانهای خارجی از همه پرخواننده تر است اما در پی مسدود شدن این سایت در داخل ایران، شمار خوانندگان آن در این کشور کاهش یافت.
در این میان، اگرچه با مسدود شدن سایت فارسی بی بی سی، دسترسی به این سایت در ایران با دشواری ممکن شد و به همین دلیل نیز تا حدی از شمار مخاطبان این سایت کاسته شد، اما مسئولان بی بی سی تاکید کرده اند که در روش سایت فارسی تغییری ایجاد نخواهد شد.
● اعتراض ها نسبت به انسداد سایت فارسی بی بی سی
نایجل چپمن رئیس سرویس جهانی بی بی سی در مصاحبه ای با بخش فارسی بی بی سی از نامه ای خبر داده بود که به وزارت ارشاد ایران نوشته و طی آن از مقامهای ایرانی خواسته است در تصمیم خود در مورد مسدود کردن سایت فارسی بی بی سی بازنگری کنند تا مردم ایران به این سایت دسترسی نامحدود و آزادانه داشته باشند.
او در این نامه به مقامات ایرانی نوشته که اگر از موضوعی ناخرسندند و نسبت به محتوای سایت فارسی بی بی سی ایرادی وارد می دانند و فکر می کنند محتوای آن منصفانه یا متوازن نیست یا دیدگاه آنان را پوشش نمی دهد، با او در این مورد گفتگو کنند و او کاملاً خوشحال خواهد شد که در این مورد با آنان صحبت کند.
از طرفی سازمان گزارشگران بدون مرز اقدام ایران را در مسدود کردن دسترسی کاربران اینترنت در ایران به سایت فارسی بی بی سی را محکوم کرده بود. این سازمان مدافع آزادی بیان در بیانیه ای اعلام کرده است که "محروم کردن ایرانیان از یک منبع خبری مستقل و پربیننده" را محکوم می کند. سازمان گزارشگران بدون مرز افزوده است که به "سیاست سانسور و مسدود سازی سایتهای اینترنت در ایران که در ماه های گذشته شدت بیشتری یافته است، معترض است."
● فیلترینگ سایت ها
مطابق آنچه در "مقررات و ضوابط شبکه‌ های اطلاع رسانی رایانه‌ای" ایران آمده، کلیه ایجاد کنندگان نقطه تماس بین ‌المللی از جمله شرکت مخابرات موظفند تا "سیستم &#۰۳۹;پالایش&#۰۳۹; Filtering مناسب به منظور ممانعت از دسترسی به پایگاه‌ های ممنوع اخلاقی و سیاسی و حذف ورودی‌ های غیر مطلوب را فراهم کنند".
فیلترینگ اما مختص به ایران نیست و بسیاری از کشورها در حوزه هایی خاص آن را بکار می بندند. در حالی که کشورهای غربی از آن اغلب در زمینه مقابله با "سو استفاده جنسی از کودکان" استفاده می کنند، به گفته فعالان حقوق بشر، کشورهایی نظیر چین، عربستان، کوبا و ایران با اعمال فیلترینگ "سعی در خاموش کردن صدای مخالفان" خود دارند.
▪ قانون نزاکت ارتباطات و سانسور افزار
در آغاز دوران رشد چشمگیر اینترنت و افزایش تصاعدی محتوی در آن، والدین آمریکایی تحت تاثیر چند مورد منتشر شده در رسانه های بزرگ، از دسترسی فرزندانشان به اینترنت به هراس افتادند و فشاری را آغاز کردند که منجر به تصویب "قانون نزاکت ارتباطات" Communications Decency Act
در کنگره آمریکا شد. این قانون، مسدود ساختن محتویات "غیر اخلاقی" را مجاز دانسته است.
بدنبال تصویب این قانون، شرکت های سازنده نرم افزارهای امنیتی برای رایانه ها و شبکه ها، برنامه هایی را عرضه کردند که یا در مبدا خدمات اینترنتی یعنی شرکت های "رسا" ISP و یا بصورت مجزا توسط شرکت ها یا کاربران عادی بر روی رایانه ها نصب می شوند.
بسیاری از شرکت های تولیدکننده برنامه های امنیتی تمایل ندارند برنامه هایشان را تحت عنوان "سانسور افزار" Censorware معرفی کنند. با توجه به جنبه منفی این عنوان، آنها عناوینی چون فیلترینگ را ترجیح می دهند.
▪ رفع مشکل فیلترینگ
کارشناسان اینترنت در ایران همواره از عملکرد "ناهماهنگ" و "سلیقه ای" در امر فیلترینگ اینترنت انتقاد کرده اند. آنها همچنین بارها از فیلتر "خودسرانه" و "پیشگیرانه" سایت های اینترنتی توسط شرکت های "رسا" شکایت کرده اند.
سانسور افزارها بصورت برنامه ریزی شده یا هوشمندانه تصمیم می گیرند که چه محتوایی را در دسترس یک رایانه یا شبکه بخصوص قرار دهند. آزمایش های گوناگون نشان داده است که این برنامه ها بسیاری از اوقات دچار خطا شده و کلمات مشابه را به درستی تشخیص نمی دهند. برای نمونه در ایران کلمه "سکس" بعنوان کلید واژه ممنوعه به این برنامه ها داده شده ولی این برنامه ها "دانشگاه اسکس" یا "دانشگاه میدلسکس" را نیز ممنوعه به حساب می آورند.
سانسور افزارها هرچند ظاهرا دیوارهایی نفوذ ناپذیر به نظر می آیند اما چندان هم مقاوم نیستند. کاربران "حرفه ای" اینترنت از همان ابتدای بکارگیری برنامه های فیلترینگ، راه های عبور یا به زعم خود "مقابله" با آنها را یافته و به سایت های دلخواه خود دست می یابند.
با پیشرفت فن آوری سانسور افزارها، عبور ازآنها مشکل تر شده اما به نظر نمی رسد "غیر ممکن" شده باشد. در سال ۱۳۸۴ "سازمان گزارشگران بدون مرز" که مدافع حقوق روزنامه نگاران در دنیا است برای آن دسته از کاربران مایوس اینترنت که خواهان عبور از سد فیلترینگ هستند، "راهنمای عملی انتخاب شیوه گذر از فیلتر" را تهیه و در وب سایت خود قرار داده است.
این سازمان بارها از ایران انتقاد کرده است که روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان را بدلیل انتشار مطالبشان در اینترنت دستگیر یا تهدید کرده است.
پیشتر نیز دولت ایالات متحده آمریکا از طریق سایت "صدای آمریکا"، متناوبا سایت هایی را در دسترس کاربران ایرانی اینترنت قرار داده تا بتوانند از سد فیلترینگ عبور کنند و سایت های دلخواه خود را آزادانه ببینند ولی وب سایت فارسی بی بی سی با ارسال خبرنامه الکترونیک به پست الکترونیک اقدام به عضو پذیری نموده و مطالب روزانه خود را به کاربرانش ارسال می کند. البته راه های دیگری همچون RSS نیز وجود دارد که آن ها نیز در تله فیلترینگ می افتند.
شیرین عبادی، وکیل مدافع، فعال حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل، در سخنرانی افتتاحیه اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در تونس در زمینه رفع مشکل فیلترینگ پیشنهاد کرد: "کمیته ای تحت نظارت سازمان ملل متحد و با شرکت نمایندگانی از اتحادیه جهانی مخابرات، کمیساریای عالی حقوق بشر، یونسکو، برنامه توسعه انسانی سازمان ملل، اتحادیه جهانی ارتباطات و یک یا چند نماینده از طرف
"ان جی او" ها تشکیل شود تا بر امر فیلترینگ سایت ها و رفع دیگر مشکلات نظارت کند و مانع از این شود که دولت ها منافع ملت خود را فدای مصالح سیاسی کنند.
● نتیجه گیری
پخش برنامه های بی بی سی برای کشورهای دیگر، در زمان جنگ جهانی دوم، که شرایط آن متفاوت از امروز بود، آغاز شد. همانطور که شرایط جهانی نسبت به آن زمان عوض شده، سرویس جهانی بی بی سی هم نسبت به آن روزگار، تغییر کرده است. برخلاف زمان جنگ و مسائل مرگ و زندگی که آن هنگام مطرح بود، هدف امروز بی بی سی چیزی بجز "اطلاع رسانی، آموزش و سرگرمی" نیست.
وب سایت بی بی سی فارسی به عنوان رسانه ای مکمل در کنار رادیو بی بی سی فارسی قرار دارد. این سایت تقریبا روزی یک میلیون نفر بازدید کننده دارد. این سایت از سال ۱۳۸۴ از سوی دولت ایران مسدود شد و درخواست و مکاتبات مدیران بی بی سی با مقامات کشور برای بازگشایی آن اثری نداشت. از طرفی مدیر بی بی سی نیز در زمینه اقدام قانونی برای رفع فیلترینگ بی بی سی فارسی نیز، تمایلی به پیگیری حقوقی آن از خود نشان نداد. شاید هم راه اندازی شبکه ماهواره ای تلویزیونی فارسی زبان را اثرگذارتر از اینترنت تشخیص دادند.
این نکته نباید فراموش شود که جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات و تلاش برای اعمال کنترل بر کلیه سایت ها و منابع خبری از سوی حاکمیت، اگرچه می تواند مانع انتشار اخبار و مطالبی نادلخواه و نامطلوب قلمداد شود، اما در عین حال این خطر را برای دولت به همراه خواهد داشت که میزان بی اعتمادی به دولت و رسانه های رسمی موجود را افزایش دهد. چنین موقعیتی، به معنای فراهم شدن زمینه های مساعد برای رواج شایعات و اخبار شفاهی و غیر مستندی شود که عملا جلوگیری از رواج و یا جبران هزینه های ناشی از آن، به ویژه به دلیل ناشناس بودن منابع تولید و پخش اخبار و اطلاعات، برای حاکمیت بسیار دشوارتر خواهد بود.
مسدود کردن سایت های اینترنتی اطلاع رسانی تجربه تازه ای نیست و در سال های اخیر، بارها از سوی کشورهای گوناگون آزموده شده، اما به نظر می رسد با رشد و پیشرفت فن اوری های ارتباطی، جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات، روز به روز دشوارتر خواهد شد.
فیلترینگ سایت بی بی سی فارسی، در افکار عمومی، این باور را تقویت کرد که چنین اقداماتی نشانه هایی از بحرانی است که با سرعتی فزاینده به ایران نزدیک می شود. از طرفی در مقابل هر فیلتری که برای مسدود کردن یک سایت اینترنتی نصب می شود، چند فیلترشکن نیز وجود دارد که می تواند تاثیر فیلتر را خنثی کند. و این تجربه بسیاری از کاربران وب سایت فارسی بی بی سی است. همچنین با وجود قویترین برنامه فیلترینگ باز هم میشود آن را دور زد به دلیل اینکه اینترنت یک ساختار عنکبوتی مانند دارد یعنی هر کدام از تار ها را مسدود کنند، باز از یک تار دیگر میتوان با کامپیوتر مورد نظر ارتباط برقرار کرد.
بنابراین برای مقابله با فیلترینگ سایت ها که علاوه بر تحمیل هزینه های سخت افزاری و نرم افزاری به صورت "ناهماهنگ" و "سلیقه ای"در هر کشوری اعمال می شود و از آنجایی که اینترنت یک شبکه جهانی است پس لازم است بحث فیلترینگ در سطح جهانی به صورت قانونمند و نظاممند مطرح شود و در کشورهایی که در مسیر جهانی شدن راه خود را می پیمایند از حقوق دسترسی آزاد به اطلاعات بتوانند بهره مند شوند.
از طرفی دیگر بی بی سی نحوه انعكاس خبر، همكاری، عضویت، حقوق مولف، حریم خصوصی افراد و مقررات انضباطی را به طور شفاف اعلام كرده است كه در نوع خود جامع و مانع است.

حسین امامی
۱- http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/institutional/aboutus.shtml
http://www.bbc.co.uk/blogs/persian- ۲
۳- http://www.bbctraining.com
۴- http://www.apple.com
۵- http://www.apple.com/finalcutpro
۶- منبع: اعلامیه هیات گردانندگان بی بی سی ـ ترجمه علی ایثاری کسمایی- http://mahmoodspace.blogfa.com/post-۱۷۶.aspx
۷-http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/iran/story/۲۰۰۶/۱۰/۰۶۱۰۱۰_la-nh-chapman.shtml
۸- همان منبع
۹-
http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/iran/story/۲۰۰۶/۱۰/۰۶۱۰۱۰_mf_tv.shtml
۱۰- http://www.bbc.co.uk/privacy
۱۱- the Data Protection Act ۱۹۹۸
۱۲- http://www.bbc.co.uk/guidelines/editorialguidelines
۱۳- http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/institutional/copyright.shtml
۱۴- http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/iran/story/۲۰۰۶/۰۱/۰۶۰۱۲۷_mf_he_chapman.shtml
۱۵- http://www.rsf.org/article.php۳?id_article=۱۶۲۹۷
نوامبر ۲۰۰۵ -
۱۶- http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/news/story/۲۰۰۵/۱۱/۰۵۱۱۱۶_fb_ebadi_wsis.shtml
سایر منابع
وب سایت فارسی بی بی سی www.bbc.co.uk/persian
وب سایت انگلیسی بی بی سی www.bbcworldservice.com
http://www.bbc.co.uk/blogs/persian
http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/iran/story/۲۰۰۶/۰۱/۰۶۰۱۲۴_mf_bbc_block.shtml http://www.bbc.net.uk/persian/institutional/js_rules.shtml
http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/interactivity/guest/story/۲۰۰۵/۱۲/۰۵۱۲۱۳_andres.shtml http://۲۱۲.۵۸.۲۲۴.۸۹/persian/iran/story/۲۰۰۶/۰۱/۰۶۰۱۲۵_si-bbcpersian.shtml
http://www.bbc.co.uk/privacy/
http://www.bbc.co.uk/terms/