پیش به سوی ائتلاف ملی اصلاح طلبان خارج از قدرت

دموکراسی چون بسیاری دیگر از مفاهیم، تعریفی پیچیده دارد. بنابراین، تعریف هرکس از دموکراسی می تواند نوع نگرش او را آشکار سازد; "لیپست "در مورد دموکراسی معتقد است: "تعریف مفهوم پیچیده ای چون دموکراسی ناگزیر مبنایی فرهنگی دارد; بدیهی است که نگرش یک طرفدار اتحادیه کارگری در اروپای مرکزی با نگرش یک دهقان اهل جنوب صحرای آفریقا، که درآمدی بخور و نمیر دارد، فرق می کند. این تعاریف به تاریخ هم وابسته اند; مثلا، شهروندان کشورهایی که پس از ۱۹۴۵ از دل استعمار برآمده اند تصور و شناختی از دموکراسی دارند که با تصور و شناخت شهروندان کشورهای قدیمی فرق می کند و تعریف هر شخص از دموکراسی از عوامل متعدد دیگری نیز تاثیر می پذیرد".
دموکراسی از واژه یونانی دموس (یعنی خلق، مردم) و کراتوس (یعنی حاکمیت، قدرت) مشتق است. دموکراسی یکی از انواع حاکمیت بوده و وجه مشخص آن اعلام رسمی اصل تبعیت از اکثریت و به رسمیت شناختن آزادی و حقوق مساوی افراد و شهروندان است
دموکراسی از زمانی که پریکلس، آن را "حکومت مردم" تعریف کرد، تا امروز که در مجامع مختلف نظریه پردازی، تحکیم و گسترش آن کار اساسی و تخصصی دولت معرفی می شود، تحولات زیادی داشته است.
بنابراین دموکراسی را نمی توان جدا از شرایط اقتصادی و اجتماعی زندگی بررسی کرد، باید وضع واقعی و عملی جامعه را در نظر داشت. در واقع هر دموکراسی به مثابه شکلی از سازمان سیاسی اجتماع، در تحلیل آخرین به شیوه تولید معینی خدمت می کند و توسط آن تعیین می شود.
در واقع دموکراسی یعنی حکومت قانون و اجتناب از استبداد، اما حکومت قانون بدون نهادهای قضاوت مردم دموکراسی نیست. به طور مثال با وجودآنکه هیتلر با رای دموکراتیک اکثریت به قدرت رسید، اما از لحظه ای که مهمترین نهاد قضاوت مردم در آلمان، یعنی رایشتاگ را بست، به دموکراسی آلمان پایان داد.
البته میان انواع دموکراسی، تفاوت های اساسی وجود دارد. به طور نمونه می توان به دموکراسی نمایندگی چندحزبی، دموکراسی نمایندگی یک حزبی و دموکراسی مشارکتی، اشاره کرد.
دموکراسی نمایندگی به این معناست که تصمیمات مربوط به جامعه، نه توسط اعضای آن، بلکه توسط افراد خاصی که مردم انتخاب کرده اند; گرفته می شود. شکل های گوناگون دموکراسی نمایندگی در بسیاری از سازمان ها هم وجود دارد.
نظام های دموکراسی نمایندگی چندحزبی در هر یک یا همه این سطوح، هنگامی که رای دهندگان بتوانند از میان چندحزب در فرآیند سیاسی یکی را انتخاب کنند، یافت می شود. ملت هایی که شیوه دموکراسی چندحزبی را برگزیده اند و در آن توده جمعیت بزرگسال از حق رای در سطوح مختلف برخوردار است.
در دموکراسی مشارکتی یا دموکراسی مستقیم، تصمیمات به طور جمعی توسط افراد گرفته می شد. این نخستین نوع دموکراسی بود که در یونان باستان یافت می شد. اقلیت کوچکی از جامعه که شهروند نامیده می شدند، برای بررسی سیاست ها و گرفتن تصمیمات مهم به طور منظم گرد هم می آمدند. دموکراسی مشارکتی در جوامع امروزی، که توده مردم از حقوق سیاسی بهره مندند و برای همه امکان مشارکت فعالانه نیست، بسیار محدود است. برخی جنبه های دموکراسی مشارکتی هنوز هم کاربرد دارند و سازمان های زیادی در این گونه جوامع از این شیوه استفاده می کنند. برگزاری رفراندوم ها در سطح ملی برای مسائل مورد اختلاف، نمونه ای از دموکراسی مشارکتی است.
اما دموکراسی باید بر پایه حکومت اکثریت و حفظ حقوق فردی و اقلیت ها استوار باشد. تمامی دموکراسی ها، ضمن احترام به خواست اکثریت، مدافع سرسخت حقوق اساسی افراد و همچنین گروه های اقلیت باید باشند.
● سازمان های سیاسی
برای محافظت و حمایت از حقوق و آزادی های فردی، یک ملت مردم سالار باید به کمک یک دیگر حکومت مورد نظرشان را بسازند که راه اصلی دست یابی به آن، وجود احزاب سیاسی است.
احزاب سیاسی، سازمان هایی داوطلب برای ایجاد پیوند بین مردم و حکومت هستند. احزاب، نامزدهایی را در نظر می گیرند و برای انتخاب شدن آنها به سمت های دولتی مبارزه می کنند و مردم را برای انتخاب رهبران حکومتی آماده می سازند. بدین ترتیب احزاب سیاسی راهی را برای شهروندان باز می کنند تا بتوانند مقامات حزب منتخب را به خاطر عملکردشان در حکومت، مورد سوال قرار دهند. اعتقاد احزاب سیاسی مردم سالار به اصول مردم سالاری باعث می شود که آنان به دولت انتخابی، حتی اگر از حزب خودشان نباشد احترام بگذارند و آن را به رسمیت بشناسند.
مصالحه و صبر، از ارزش های تمام احزاب سیاسی مردم سالار- چه جنبش های کوچک و چه ائتلاف های بزرگ مردمی - به شمار می رود. احزاب می دانند که تنها از طریق اجتماعات بزرگ و همکاری با احزاب سیاسی و سازمان های دیگر می توانند رهبری و دید مشترکی را که منجر به حمایت مردمی می شود، به دست آورند.
● جبهه های سیاسی
گاه احزاب سیاسی، برای پیشبرد امور اصلاحی جامعه، همراهانی را می یابند و براساس اصول مشترکی کنار هم قرار می گیرند. در این حالت، جبهه ای متشکل از احزاب مختلف پدید می آید که این احزاب ضمن حفظ اصول و اساسنامه خود، در اصول و اهدافی با دیگر تشکل ها همراه می شوند.
اصولا یکی از کارکردهای اصلی جبهه های سیاسی، نتیجه بخش تر شدن اهداف مشترک میان احزاب مختلف است.
● تولد یک جبهه برای تحکیم دموکراسی در ایران
جبهه تحکیم دموکراسی در تاریخ ۱۸ دی ماه ۱۳۸۳ متولد شد. جبهه ای که متشکل از ۱۴ حزب خارج از قدرت بود و برای جلوگیری از تمامیت خواهی و انحصارطلبی در فضای سیاسی کشور پدید آمد.
دفاع از اصلا حات و تقویت دموکراسی در کشور از جمله اساسی ترین اصول این جبهه بود که در روز اعلام موجودیتش مطرح شد.
مصطفی کواکبیان، دبیر کل یکی از احزاب موسس جبهه تحکیم دموکراسی در نشست اعلا م موجودیت این جبهه با تاکید بر اینکه تشکیل این جبهه بیانگر این نیست که در نظام جمهوری اسلامی، دموکراسی وجود ندارد، توضیح داد: تشکیل این جبهه به این معناست که در کشور ما علی رغم وجود مردم سالاری به برخی از اصول آن، خدشه وارد شده و ما تلاش داریم این خدشه ها را تا حدودی که می توانیم از بین ببریم.
مصطفی کواکبیان در اولین نشست جبهه تحکیم دموکراسی در سخنان خود به نحوی مانیفست این جبهه را اعلا م کرد. او با بیان اینکه جبهه تحکیم دموکراسی ویژگی هایی دارد، خارج از قدرت بودن، تداوم اصلاحات واقعی، مخالفت با انحصارطلبی احزاب چپ و راست و مقطعی نبودن را چهار ویژگی جبهه تحکیم دموکراسی دانست و خارج بودن احزاب درون این جبهه از قدرت را به عنوان اولین ویژگی آن برشمرد و افزود: هیچ یک از احزاب درون این جبهه پاسخگوی وضع موجود نیستند، چرا که تا کنون نقشی در قدرت نداشته اند. کسانی باید پاسخگوی وضع موجود باشند که در طول ۲۵ سال گذشته عملکردهایشان این وضع را به وجود آورده، لذا وضع موجود با همه نکات مثبت و منفی اش حاصل عملکرد آنهاست.
کواکبیان تداوم اصلاحات را یکی از ویژگی های جبهه تحکیم دموکراسی عنوان کرد و گفت: ما خود را خارج از اصلاحات و اصلاح طلبان نمی دانیم، اما نه به مفهوم جریانی که صرفا باید در قبال هشت سال گذشته پاسخگو باشد، بلکه به عقیده ما اصلاحات اصل اساسی است که باید از انقلاب شروع می شد و تا کنون ادامه پیدا می کرد.
وی با بیان اینکه این جبهه، اصلاحات را به معنای پروسه ای بودن دنبال می کند، خاطرنشان کرد: ما معتقدیم اصلاح طلبی یک پروسه درازمدت مستمر است.
وی با تاکید بر اینکه "ما به معنای واقعی کلمه با انحصارطلبی و تمامیت خواهی احزاب چپ و راست مخالفیم"، ابراز عقیده کرد: ضربه ای که در طول دوران دولتهای گذشته به کشور وارد شد، بعضا به این دلیل بود که یکی، دو حزب خاص تنها در عرصه حضور داشتند و فعالیت می کردند و به احزاب و جریان های دیگر میدان نمی دادند.
کواکبیان در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی با تاکید بر اینکه نام جبهه تحکیم دموکراسی را از هیچ گروه یا سازمان خاصی عاریت نگرفتیم، افزود: نام این جبهه بر اساس یافته های درونی خودمان شکل گرفت و هیچ ربطی به هیچ سازمان و گروه خاصی ندارد. این جبهه و احزاب درون آن هویت مشخصی دارند.
این عضو موسس جبهه تحکیم دموکراسی با بیان این که هیچ یک از احزاب درون این جبهه سابقه پررنگ فعالیت سیاسی در درون دو طیف چپ و راست نداشته اند، گفت: همه احزاب درون این جبهه بعضا با اعتدال پیش رفته اند لذا هر حزبی که امروز اصول مانیفست این جبهه را بپذیرد، برای پیوستن به ما، با هیچ منعی روبه رو نخواهد بود.
در این نشست، حجت الاسلام قیومی نماینده دبیرکل حزب وفاق ایران به تبیین مانیفست جبهه تحکیم دموکراسی با این مضامین پرداخت:
۱) پایبندی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۲) باور به مردم سالاری، آزادی، حقوق بشر و عدالت در پرتو ارزش های دینی
۳) تلاش برای تقویت جامعه مدنی به ویژه احزاب و تشکل های سیاسی
۴) اعتقاد به لزوم گردش نخبگان و تحقق اصل شایسته سالاری با اولویت حکومت نسل جوان
۵) پی گیری جنبش اصلاح طلبانه ملت ایران در همه عرصه ها و تمامی سطوح حکومت
۶) کمک برای تحقق توسعه همه جانبه و پایدار و پیشرفت و آبادانی کشور و دستیابی به ایرانی مترقی
۷) تاکید بر حاکمیت قانون در همه زمینه ها و مقابله با انحصارطلبی و تمامیت خواهی جناح های حاکم و جلوگیری از بروز استبداد و خوکامگی در لایه های حاکمیت
۸) پافشاری بر اصول خردورزی، واقع بینی و عقلانیت، عدالت، اقتدار و عزت و تامین منافع ملی ایران در سیاست خارجی و روابط بین الملل از طریق تنش زدایی و تعامل منطقی با جامعه جهانی.
● اولین همایش جبهه تحکیم دموکراسی
به دلیل اینکه جبهه تحکیم دموکراسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نهم اعلا م موجودیت کرد، کاندیدای اختصاصی نیز از سوی این جبهه برای این انتخابات معرفی شد. اگر چه مصطفی کواکبیان از فیلتر شورای نگهبان عبور نکرد تا احزاب خارج از قدرت بتوانند در انتخابات ریاست جمهوری نهم کاندیدایی داشته باشند.
اولین همایش جبهه تحکیم دموکراسی نیز با سخنرانی مصطفی کواکبیان نامزد این جبهه در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و جمعی از دبیران کل احزاب عضو این جبهه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ۱۵ اسفند ۸۳ برگزار شد.
در این همایش، دکتر مصطفی کواکبیان، نامزد این جبهه در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری طی سخنانی، رئوس برنامه هایش را اعلام کرد.
مصطفی کواکبیان به چند نکته اشاره کرد. او گفت: شکی نیست تولد گفتمان جدید در ادبیات سیاسی کشور و ایجاد جبهه تازه با مشکلات عدیده مواجه خواهد شد. کارشکنی و تحقیر این جبهه از سوی برخی از وابستگان به صاحبان قدرت و احزاب حاکم درون قدرت که ۲۶ سال است در مراکز مختلف جا خوش کرده اند، یکی از این مشکلات است. لذا ما نباید از عده ای که فقط خودشان را صاحبخانه می دانند و به دیگران به چشم غریبه نگاه می کنند، انتظار داشته باشیم ما را به راحتی تحمل کنند البته در این نکته هم تفاوتی بین تمامیت خواهان راست و انحصارطلبان چپ یا به اصطلاح میان محافظه کاران و اصلاح طلبان حکومتی وجود ندارد، لذا ما تلاش خواهیم کرد که علی رغم همه بی محبتی ها و کم مهری ها راه خودمان را ادامه بدهیم و در همین جا از همه نخبگان خارج از قدرت متواضعانه خواهش می کنم به ما کمک کنند و پس از فضل و عنایت خداوند و توکل به ذات اقدس الهی، تمام امیدمان به آحاد مردم به ویژه اکثریت نخبگان خارج از قدرت است، به همین خاطر قاطعانه اعلام می کنم با لطف الهی نخبگان خاموش خارج از قدرت را به صحنه خواهم آورد و فریاد واقعی آنان را پژواک خواهم داد. انتظار مساعدت و همکاری همین عزیزان را دارم، زیرا همه می دانند که وصل نبودن به هیچ یک از رانت های قدرت با هزینه های تبلیغاتی سرسام آور برای احزاب خارج از قدرت و امثال حقیر به عنوان یک معلم دانشگاهی، چقدر طاقت فرساست.
● گام‌های جدید در فضای سیاسی کشور
بدین ترتیب جبهه تحکیم دموکراسی برای بهره گیری از همه نخبگان خارج از قدرت پا به میدان انتخابات ریاست جمهوری نهم گذاشت و در این راستا در تاریخ ۱۲ فروردین ۸۴ رسما ستاد انتخاباتی جبهه تحکیم دموکراسی افتتاح شد.
سفرهای استانی نامزد جبهه تحکیم دموکراسی آغاز شد. سفرهایی که به واقع و نه در حرف، هوای تازه ای در فضای سیاسی کشور پدید آورد. اما، رد صلا حیت، اجازه نداد، گام های جدید جبهه تحکیم دموکراسی توسط نامزد انتخاباتی این جبهه تا به پایان برداشته شود.
رد صلا حیت اکثر نامزدهای غیردولتی سبب شد تا در اولین واکنش، جبهه تحکیم دموکراسی اعتراض خود را به عدم تایید برخی از داوطلبان مطرح اعلا م کند.
جبهه تحکیم دموکراسی با صدور اطلاعیه ای در تاریخ ۲ خرداد ۸۴ به آنچه آن را عدم تایید صلاحیت غیرقانونی داوطلبان واجد شرایط ریاست جمهوری و دکتر مصطفی کواکبیان نامزد این جبهه نامیده به شدت اعتراض کرده و آن را با مصالح انقلاب و منافع ملی کشور، شعارهایی همچون همبستگی ملی و مشارکت عمومی و راهبرد مشارکت حداکثری مغایر دانست.
در بخشی از این بیانیه آمده بود: شکی نیست که چنین اقدامی با مصالح انقلاب و منافع ملی کشور و شعارهایی همچون همبستگی و مشارکت عمومی و راهبرد مشارکت حداکثری مغایر است و مسوولیت کاهش حضور مردم در پای صندو های رای بر عهده دستگاه نظارتی است.
جبهه تحکیم دموکراسی به شدت نسبت به عدم تایید صلاحیت مصطفی کواکبیان و سایر نامزد های اصلاح طلب اعتراض کرده و اظهار داشته بر این باور است که نامزد این جبهه دارای سوابق سیاسی، علمی، مطبوعاتی، ارزشی انقلابی و برخوردار از جوهره مدیریت و دانش فقهی و سیاسی و روابط بین الملل بوده و صلاحیت ایشان در زمینه های مذکور به مراتب بالاتر از برخی تایید صلاحیت شدگان است، لذا احزاب عضو جبهه تحکیم دموکراسی بر دخالت مقامات عالیرتبه نظام و تجدیدنظر در موضوع تاکید کرده و آن را در شرایط کنونی تنها راه برون رفت از وضعیت فضای یخ زده سیاسی و زمینه ساز مشارکت حداکثری می داند.
رایزنی ها بی فایده ماند و پس از تائید معین و مهر علیزاده، هیچ کدام از اصلا ح طلبان حکومتی سخنی از کاندیداهای اصلا ح طلب خارج از قدرت به میان نیاوردند.
بنابراین جبهه تحکیم دموکراسی در تاریخ ۲۰ خرداد ۸۴ نظر ش درباره انتخابات را اینگونه اعلا م کرد:
شورای هماهنگی این جبهه در پی عدم تایید صلاحیت دکتر مصطفی کواکبیان استادیار علوم سیاسی و دبیرکل حزب مردم سالاری، در نشست های متعدد درباره نامزدهای نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بحث و بررسی کرد و به هیچ گزینه اجماعی نرسید. لذا جبهه تحکیم دموکراسی در انتخابات نهم ریاست جمهوری از کاندیدای خاصی حمایت نمی کند و از مردم می خواهد برای حفظ منافع ملی ایران در انتخابات شرکت کرده و به نامزد مطلوب خویش رای دهد.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده بود: جبهه تحکیم دموکراسی شامل تعدادی از احزاب خارج از قدرت، با تمام قدرت و با همه ساز و برگ های تشکیلاتی خویش از دی ماه سال گذشته برای گرم کردن تنور انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری در عرصه فضایی سیاسی ظاهر شد و در تمامی استان ها ستادهای انتخاباتی خویش را فعال کرد و نامزد این جبهه در بیش از ۴۵ شهر سفر انتخاباتی داشت و با استقبال گرم مردم مواجه شد اما دستگاه نظارتی انتخابات چنین مصلحت دید که فقط کاندیداهای مربوط به احزاب داخل حکومت را تایید نموده و نامزد اجماعی ۱۲ حزب خارج از قدرت را احراز صلاحیت ننماید.
بدین ترتیب اولین تجربه جبهه تحکیم دموکراسی برای حضور جدی در عرصه سیاسی ناکام ماند و اجازه داده نشد تا جایگاه مردمی این جبهه در صندوق های رای مشخص شود.
● حضور جدی در عرصه سیاسی
جبهه تحکیم دموکراسی فعالیت در عرصه سیاسی کشور پس از انتخابات را تعطیل نکرد و نشان داد یک جبهه موقت برای شب های انتخابات نیست. در تاریخ ۷ مرداد جبهه تحکیم دموکراسی شامل چهارده حزب و تشکل سیاسی با صدور اطلاعیه ای از اقدامات اصلاح گرایانه درون تشکیلات قضایی تشکر کرد.
در این اطلاعیه آمده است:
اصلاحات همه جانبه برای رفع تبعیض و بی عدالتی و نابسامانی ها در همه زمینه ها و در تمام دستگاه ها از جمله مطالبات به حق مردم از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه پس از حماسه دوم خرداد ۱۳۷۶ تاکنون بوده است.
انتشار بخش هایی از گزارش رییس کل محترم دادگستری استان تهران بیانگر ریشه دار شدن حرکت اصلاح طلبان دورن تشکیلات قضایی کشور است. لذا جبهه تحکیم دموکراسی شامل ۱۴ حزب و تشکل سیاسی خارج از قدرت ضمن استقبال از چنین اقداماتی و با تشکر از حسن تدبیر و درایت آیت الله شاهرودی رییس محترم قوه قضاییه خواستار رفع موارد احتمالی وجود نقض حقوق شهروندی در زندان ها و بازداشتگاه های سراسر کشور است.● نقش جدی در رفع مشکل خانه احزاب
جبهه تحکیم دموکراسی در قضیه اختلا فات پیش آمده در دور سوم انتخابات خانه احزاب نقش کلیدی بازی کرد. در تاریخ ۲۱ مرداد ۸۴ ، طی بیانیه ای برای حل مشکلا ت پیش آمده، راهکار برگزاری مجمع عمومی فوق العاده را پیشنهاد داد. راه کاری که البته مورد توجه قرار نگرفت و پس از ماه ها کش و قوس و تشکیل کمیته ها و جلسات حکمیت فراوان از زبان سردمداران اصولگرایی و اصلا ح طلب دوباره مطرح شد.
در بیانیه ۲۱ مرداد ۸۴ جبهه تحکیم دموکراسی آمده بود: با ابراز گلایه و اظهار ناخرسندی از عدم رعایت قواعد بازی و نپذیرفتن نتایج سومین دوره انتخابات خانه احزاب ایران از سوی جناح محافظه کار، بر ضرورت تفاهم و همدلی شورای مرکزی این خانه به عنوان نمادی از تمامی احزاب فعال کشور در عرصه اجتماع تاکید کرده و پیشنهاد می کنیم برای حل مشکل به جای برگزاری نشست فصلی در شهریور ماه مجمع عمومی فوق العاده نسبت به تداوم فعالیت های شورای کابینه جدید و یا تغییرات احتماعی موادی از اساسنامه و برگزاری مجدد انتخابات تصمیم گیری شود.
جبهه تحکیم دموکراسی در بیانیه های خود در تاریخ ۱ شهریور و ۱۵ شهریور ۸۴ دوباره طیف های مختلف درگیر در انتخابات خانه احزاب را به حل مشکل در درون خانه احزاب دعوت کرد و در نهایت نیز با تدبیر جبهه تحکیم دموکراسی مشکل خانه احزاب حل شد.
● بیانیه جبهه تحکیم دموکراسی خطاب به نمایندگان مجلس
در تاریخ ۱۷ آبان ۸۴ جبهه تحکیم دموکراسی (شامل ۱۴ حزب خارج از قدرت) با صدور بیانیه ای در آستانه رای اعتماد به چهار وزیر پیشنهادی به مجلس هشدار داد: به جای مصلحت اندیشی های زودگذر، مصالح نظام و منافع واقعی مردم را در نظر گرفته و با بررسی بیشتر نسبت به چهار وزیر پیشنهادی به گونه ای رفتار کنند تا امید مردم به یاس مبدل نگردد و مردم شاهد آن باشند که مجلس تخصص گرایی را به جای رابطه بازی، شایسته سالاری را به جای خویشاوندتباری و اصول گرایی واقعی را به جای مصلحت اندیشی غیر واقع بینانه خواهد نشاند.
این بیانیه خطاب به نمایندگان مجلس انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری را یادآور شده و آورده است: پس از این انتخابات اکثر احزاب کشور و از جمله ۱۴ حزب عضو جبهه تحکیم دموکراسی تصمیم گرفتند با اعطای فرصت مناسب به دولت جدید، ضمن فراهم کردن زمینه مساعدی برای تحقق وعده های انتخاباتی رییس جمهور، از ایجاد شائبه کارشکنی در کار دولت جلوگیری کنند. اکنون که رییس جمهور و تیم همراهش بیش از ۸۰ روز است که دولت را در اختیار گرفته اند و بدون هیچ مانعی اکثر مدیران نزدیک به خود را به کار گمارده اند هر چند برای هرگونه قضاوتی زود است; اما در همین مدت کوتاه در آثار عملکرد دولت نه تنها شاخص های مثبتی مشاهده نمی گردد بلکه با توجه به اتفاقات ماه ها و روزهای گذشته استمرار روند مذکور ممکن است به منافع ملت خدشه های جبران ناپذیری وارد سازد. لذا شورای هماهنگی جبهه تحکیم دموکراسی سکوت در برابر چنین روندی را جایز ندانسته و در آستانه رای اعتماد به چهار وزیر پیشنهادی مواردی که باعث نگرانی شدید احزاب عضو این جبهه است را گوشزد می نماید.
● جبهه تحکیم دموکراسی خطاب به وزارت کشور
دولت نهم چندان علا قه ای به فعالیت احزاب ندارد. این را می توان در سخنرانی های دولتمردان جدید و نحوه عملکردشان مشاهده کرد. جبهه تحکیم دموکراسی از همان روزهای اول پیش بینی می کرد که یارانه احزاب کاهش یا حتی قطع شود. لذا طی بیانیه ای نسبت به این امر به صورت کارشناسی پرداخت.
جبهه تحکیم دموکراسی ( شامل ۱۴ حزب و تشکل سیاسی) در تاریخ ۷ بهمن ۸۴ با صدور اطلاعیه ای به نمایندگان مجلس و وزارت کشور هشدار داد که "مبادا با کاهش یارانه احزاب در تنظیم بودجه سال ۱۳۸۵ عده ای بخواهند بر پیکر کم رمق احزاب کشور تیر خلاص بزنند."
▪ یک بیانیه و چند نکته مهم
در تاریخ ۲۶ اسفند ۸۴ بیانیه ای از سوی جبهه تحکیم دموکراسی صادر شد که نکات بسیار مهمی در آن مطرح شد. ابراز تاسف برای قطع یارانه احزاب، اصلاح اساسنامه خانه احزاب و از همه مهم تر حمایت از لویه جرگه ایرانی که حزب مردم سالاری برای حل مساله هسته ای پیشنهاد داده بود.
● دفاع از احزاب در برابر صدا و سیما
در تاریخ ۲۳ فروردین ۸۵ پیشنهاد قابل توجهی از سوی جبهه تحکیم دموکراسی به رئیس صداوسیما برای تقویت تحزب در کشور شد. اگرچه این پیشنهاد مورد توجه صداوسیما قرار نگرفت.
جبهه تحکیم دموکراسی (شامل ۱۴ حزب و تشکل سیاسی) طی نامه ای به عزت الله ضرغامی، رییس صدا و سیما انعکاس دیدگاه های احزاب کشور در صدا و سیما را خواستار شد.
این جبهه با اشاره به اصل یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی که صراحتا اعلام می کند در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افکار باید تامین شود درخواست کرد همان گونه که صدا و سیما در هشت شبکه خود همواره اخبار دولت، مجلس، قوه قضاییه و سپاه پاسداران و ارتش و سایر نهادهای حکومتی را پوشش می دهد، باید ترتیبی اتخاذ شود که احزاب کشور از جناح های مختلف بتوانند حداقل روزی یک ساعت در صدا و سیما برنامه داشته باشند و دیدگاه هایشان را در زمینه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی اعم از جنبه های داخلی و بین المللی منعکس کنند.
● مخالفت با تجمع جبهه تحکیم دموکراسی
یکی از وظایف جبهه های سیاسی دفاع از حقوق اقشار مختلف است. جبهه تحکیم دموکراسی قصد داشت در تاریخ ۲۵ تیر ماه ۸۵ در دفاع از حقوق کارگران، تجمعی قانونی مقابل وزارت کار صورت دهد. اما وزارت کشور با برگزاری این تجمع مخالفت کرد. این امر سبب شد تا جبهه تحکیم دموکراسی طی نامه ای سرگشاده به رئیس جمهور، اعتراض خود را اعلا م کنند.
جبهه تحکیم دموکراسی طی نامه سرگشاده به رییس جمهور در تاریخ ۸۵/۴/۲۵ نسبت به مخالفت وزارت کشور (استانداری تهران) با درخواست مجوز برای تجمع اعتراض آمیز کارگری (به دلیل مشکلات ترافیکی) اعتراض کرد.
در بخشی از این نامه خطاب به رییس جمهور آمده است:" گرچه جناب عالی با صراحت اعلام می دارید که دولت توجهی به احزاب ندارد و از این جهت ما گلایه ای نداریم، اما پرسش ما این است که چرا دولت مدعی "مهرورزی" و "عدالت" تحمل یک تجمع ساده اعتراض آمیز کارگری را ندارد؟"
در این نامه با اشاره به مخالفت استانداری تهران (وزارت کشور) با درخواست جبهه تحکیم دموکراسی (شامل ۱۴ حزب و تشکل سیاسی) برای تجمع اعتراض آمیز کارگری به دلیل "مشکلات ترافیکی" آمده است:" این مسایل ما را وادار کرد نامه ای به صورت سرگشاده خطاب به جناب عالی (البته نه برای گلایه و شکایت و نه حتی به منظور تاکید بر التفات و توجه بیشتر به حقوق کارگران و نه حتی با نیت یادآوری نسبت به حقوق احزاب و آحاد مردم برای پافشاری در زمینه امر به معروف و نهی از منکر، بلکه حداقل برای انجام تکلیف انقلابی و رسالت اجتماعی و وظیفه شرعی خویش و هم چنین برای ثبت در تاریخ) بنگاریم تا شاید تذکری برای مومنان باشد."
● حرکت به سوی ائتلاف ملی اصلاح طلبان
در آستانه انتخابات مجلس هشتم، جبهه تحکیم دموکراسی در تاریخ ۷ مرداد ۸۶، با صدور بیانیه ای از شکل گیری «ائتلا ف ملی اصلا ح طلبان معتدل» حمایت کرد.
در بیانیه جبهه تحکیم دموکراسی آمده است:
دبیران کل و نمایندگان تام الاختیار احزاب عضو جبهه تحکیم دموکراسی به دنبال اتخاذ تصمیمات نشست فوق العاده خود، نکاتی را به اطلاع مردم اصلاح طلب، آگاه و رشید ایران می رسانند.
۱) «اصلاح طلبی» و «اصلاحات» در نظام جمهوری اسلامی برگرفته از آموزه های دینی و روش اولیای مکرم اسلام است و به همین خاطر به یکایک مردم رشید ایران اسلامی تعلق دارد و در انحصار هیچ فرد یا گروهی نیست; لذا هیچ کس نباید تصور کند موضوع «اصلاح طلبی» پشت قباله شخصی افراد یا احزاب مخصوص حک شده و دیگران حق اظهارنظر ندارند و فقط همان احزاب و همان عده مخصوص که متاسفانه در هشت سال دوره طلایی قدرت خویش فرصت سوزی و با عملکرد خویش سرنوشت کشور را دو دستی تقدیم کرده اند، مجددا باید برای تداوم سرنوشت اصلاحات هم تصمیم بگیرند; اصلاحاتی که اقشار مختلف ملت فهیم ایران همچون دانشجویان، کارگران، معلمان و زنان برای آن هزینه های فراوانی پرداخت کرده اند، اصلاحاتی که برخی مدعیان علی رغم سردادن شعار شایسته سالاری همواره افراد دور و بر خویش را لحاظ کرده و هیچ گاه نخواسته اند نیروهای عقبه جبهه دوم خرداد و احزاب و افراد خارج از قدرت را به حساب آورند.
در این جا خیرخواهانه به تمامی فرصت سوزان هشت سال دوره اصلاحات متذکر می شویم که از هزینه کردن از سرمایه هایی همچون خاتمی و هاشمی دست بردارند و به جای برخورد طلبکارانه در یک تعامل منطقی با طیف وسیع احزاب و حتی اشخاص اصلاح طلب برخورد متواضعانه کنند. به این دوستان مشفقانه توصیه می کنیم شرایط کنونی و موقعیت فعلی را به خوبی درک کنند و آن را متفاوت از دوره ی انتخابات مجلس ششم بدانند و اگر هیچ چاره ای جز ائتلاف سراسری و ملی همه اصلاح طلبان وجود ندارد، که ما هم آن را باور داریم، اما باید این را هم پذیرفت که دوران انحصارطلبی، تمامیت خواهی، پدرسالاری و ویژه خواری نیز به سر آمده است. ما امیدواریم در شرایط کنونی همه احزاب و شخصیت های اصلاح طلب یکسان دیده شوند و در یک ائتلاف ملی و سراسری شامل طیف وسیع مجموعه اصلاح طلبان سازمان یابند; نه آن که عده ای معدود دیگران را فقط برای ماشین امضا یا سیاهی لشکر یا سرباز پیاده نظام بخواهند.
۲ ) جبهه تحکیم دموکراسی که شامل احزاب اصلاح طلب معتدل و خارج از قدرت است با عنایت به همان نکته پیش گفته از شکل گیری ائتلاف ملی اصلاح طلبان معتدل (امام) قاطعانه حمایت می کند و از همه اصلاح طلبان اعم از اعضای جبهه اصلاحات یا احزاب خارج از آن به ویژه از آن دسته از نخبگان و احزاب فعال که در مقطع برگزاری سومین دوره انتخابات شوراها در جریان جنبش مردمی اصلاحات با یکدیگر همکاری کردند می خواهد به این ائتلاف سراسری و ملی بپیوندند.
۳) جبهه تحکیم دموکراسی حجت الاسلام والمسلمین حسین قیومی را به ریاست ستاد انتخاباتی هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی این جبهه برگزید تا در تعامل و همکاری با سایر احزاب اصلاح طلب زمینه تشکیل ستاد بزرگ ائتلاف ملی اصلاح طلبان را فراهم سازد.
● نمره قبولی
بر این اساس می توان در مقایسه با دیگر جبهه های سیاسی کشور که حتی گاه به مرحله تشکیل هم نرسیدند، نمره قابل قبولی به جبهه تحکیم دموکراسی دارد. نمره ای که بر اساس شرایط این جبهه یعنی خارج از قدرت و جدا از رانت بودن حاصل شده است. حرکت در مسیر اعتدال و عقل گرایی یکی از مهم ترین ویژگی های این جبهه به حساب می آید که توجه و گسترش این ویژگی چه از سوی جبهه تحکیم دموکراسی و چه از سوی دیگر جبهه ها و طیف های سیاسی، امری است که به سلا مت فضای سیاسی کشور کمک می کند.
● حمایت از ائتلاف ملی اصلاح طلبان
حجت الا سلا م والمسلمین حسین قیومی اظهار داشت: حزب وفاق ایران به عنوان یکی از احزاب جبهه تحکیم دموکراسی به اعتدال اعتقاد دارد. چرا که اعتدال و میانه روی لا زمه فضای سالم سیاسی است.
عضو شورای مرکزی و نماینده حزب وفاق ایران در جبهه تحکیم دموکراسی گفت: در انتخابات مجلس هشتم از ائتلا ف ملی اصلا ح طلبان حمایت می کنیم.
وی افزود: یک جریان می خواهد در یک مدت کوتاه عقل را از کار بیندازد و فضا را به سمت رفتارهای احساسی بکشاند.
قیومی خاطرنشان کرد: فضای انتخابات باید به سمتی باشد که برنامه ها مطرح شوند، آنگاه براساس آن، مردم با تدبیر و عقل انتخاب کنند.
نماینده حزب وفاق در جبهه تحکیم دموکراسی اظهار داشت: مردم از رادیکالیزم خسته شده اند و به دنبال کسانی هستند که شعارهایشان با عملشان یکسان است.
کسانی می توانند آرای مردم را به خود اختصاص دهند که به دنبال هوای نفس، منیت ها و تمامیت خواهی نباشند.
وی افزود: لذا جریان های اصلا ح طلب باید به یک عقلا نیت برسند و با مردم صادق باشند و با نخبگان نیز صادقانه برخورد کنند.
قیومی گفت: اگر برخی گروه ها هنوز به دنبال انحصار طلبی باشند، ما به سهم خود، قصد داریم با مردم صادق باشیم و حقایق را شفاف در اختیار افکار عمومی قرار دهیم.
عضو جبهه تحکیم دموکراسی درباره روند تشکیل این جبهه گفت: تشکیل جبهه تحکیم دموکراسی از آنجایی آغاز شد که مشاهده کردیم برخی خود را پدرخوانده اصلا حات می دانند و احساس برادر بزرگی به آنها دست داده است و هیچ سهمی برای تصمیم گیری دیگر گروه های اصلا ح طلب قائل نیستند. لذا پس از بررسی های لا زم، لزوم حرکت در یک مسیر جدید جدی شد.
وی افزود: لذا برخی گروه های طرفدار اصلا حات برای مقابله با انحصارطلبی با حفظ اصول و در راستای بهره گیری از همه پتانسیل های کشور، جبهه تحکیم دموکراسی را به وجود آوردند.
حجت الا سلا م قیومی در ادامه فضای فعالیت احزاب را در دوران دولت نهم محدود دانست و گفت: توسعه کشور نیازمند احزاب قدرتمند و فعال است و نباید فضایی پدید آید که تحزب در کشور زیر سوال برود.
برای موفقیت جامعه راهی جز بهره گیری از همه پتانسیل ها و ظرفیت های کشور پیش رو نداریم.
وی گفت: جبهه تحکیم دموکراسی در طول مدت فعالیتش کوشیده تا فضایی برای فعالیت نخبگان خارج از قدرت پدید آورد تا به این وسیله، دایره بسته مدیریتی باز شود و فضا برای فعالیت نخبگان فراهم شود.
البته موانعی پیش رو قرار دارد که نیاز به گذر زمان و پذیرش تفکر تحزب از سوی دولتمردان جدید است.
● موانع راه بسیار است
حجت الا سلا م والمسلمین جنتی رضوی، دبیر کانون ولی عصر (عج) گفت: جبهه تحکیم دموکراسی با توجه به موانعی که پیش رویش قرار داشته، بسیار مثبت عمل کرده است.
دبیر کانون ولی عصر(عج) اظهار داشت: برای بررسی عملکرد جبهه تحکیم باید به این نکته توجه کرد که این جبهه در چه فضایی در حال فعالیت است. اگر زمینه هموار بود، موانع مختلف بر سر راه وجود نداشت و تمامیت خواهی و انحصار طلبی نبود آنگاه حرکت اصلا حی جبهه تحکیم دموکراسی با سهولت بیشتری پیگیری می شد.
عضو جبهه تحکیم دموکراسی افزود: جبهه تحکیم دموکراسی در راستای اصلا حات و تحقق مردم سالا ری در کشور گام های جدی وخوبی برداشته است.
جنتی رضوی خاطرنشان کرد: ما در جبهه تحکیم دموکراسی به دنبال شکل دهی احزاب به معنای واقعی کلمه هستیم، به طور نمونه کانون ولی عصر (عج) در طول سه دهه فعالیت، تجربیات بسیاری به دست آورده است.
وی افزود: جبهه تحکیم دموکراسی غیردولتی است و این امر سبب می شود که گاه در مسیر حرکت این جبهه سنگ هایی انداخته شود و می کوشند تا نگذارند جبهه تحکیم دموکراسی یک حرکت اصیل را به سرانجام برساند.
دبیر کانون ولی عصر (عج) گفت: حزب مجموعه ای از افراد را تشکیل می دهد که برای یک هدف واحد کنار هم جمع می شوند. راهکارهای مختلف برای ساماندهی کشور را بررسی می کنند و به این وسیله برای جامعه برنامه ریزی می کنند. اگر دولتمردان به برنامه ها توجه کنند آنگاه شاهد نابسامانی نخواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: اگر حزب به معنای واقعی شکل و مورد توجه قرار بگیرد، آنگاه برنامه های غیرکارشناسی در سطح جامعه حاکم نمی شود. ضمن اینکه دولت نیز خود را ملزم به احترام به نظرات مختلف می کند.
جنتی رضوی گفت: کسانی که مخالف حزب و تحزب هستند، کسانی هستند که نمی خواهند فعالیت های سیاسی سامان بگیرد و علا قه مند به حرکت های غیرکارشناسی هستند. دبیرکل کانون ولی عصر (عج) اظهار داشت: حزب برای کشور نیروهای مفید پرورش می دهد لذا در صورتی که قواعد حزبی در کشور حاکم باشد، آنگاه راه ورود افراد غیرمردمی و غیرکارشناس بسته خواهد بود.
جنتی رضوی در ادامه درباره انتخابات مجلس هشتم گفت: اعتدال، توجه به خواسته های مردم و حرکت در جهت عقل محوری از ویژگی های کاندیداهای مورد حمایت جبهه تحکیم دموکراسی است.
وی گفت: باید کسانی انتخاب شوند که وکیل الدوله نباشند و نماینده ملت باشند.
جریان های سیاسی نیز باید با مردم صادق باشند و برنامه های خود را اعلا م کنند.
جنتی رضوی اظهار داشت: اینکه چند نفر پشت درهای بسته برای لیست انتخابات اصلا ح طلبان تصمیم بگیرند، نمی تواند حجت باشد و باید لیست اصلا حات با تضارب آرا و افکار تهیه شود.
وی در خاتمه گفت: تحقق مردم سالا ری و تحکیم دموکراسی در کشور نیازمند تقویت احزاب و تحزب است زیرا وقتی حرکت های سیاسی سازمان دهی شوند آنگاه نمی توان با وعده و شعار آرای مردم را تغییر داد. آنگاه جامعه براساس برنامه و عملکرد کاندیداها، نمایندگان خود را انتخاب می کنند.

نویسنده : سروش ارشاد

منبع : روزنامه مردم سالاری