شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

پیروان شیطان


پیروان شیطان
ان یدعون من دونه الا اناثاً و ان یدعون الا شیطانا مریدا لعنه الله و قال لاتخذن من عبادک نصیبا مفروضا و لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم فلیبتکن ءاذان الانعام و لامرنهم فلیغیرن خلق الله و من یتخذ الشیطان ولیا من دون الله فقد خسر خسرانا مبینا یعدهم و یمنیهم و ما یعدهم الشیطان الاغرورا اولائک مأواهم جهنم و لایجدن عنها محیصا.
آنچه غیر از خدا می خوانند، فقط به تهایی است (بی روح) که هیچ اثری ندارد و (یا) شیطان سرکش و ویرانگر است. (که) خدا او را از رحمت خویش دور ساخته و او گفته است : «از بندگان تو، سهم معینی خواهم گرفت و آنها را گمراه می کنم و به آرزوها سرگرم می سازم و به آنان دستور می دهم که (اعمال خرافی انجام دهند و) گوش چهارپایان را بشکافند و آفرینش (پاک) خدایی را تغییر دهند ؛ (و فطرت توحید را به شرک بیالایند)» و هرکس ، شیطان را به جای خدا ولی خود برگزیند ، زیان آشکاری کرده است.
شیطان به آنها وعده ها (ی دروغین) می دهد و به آرزوها سرگرم می سازد ؛ در حالی که جز فریب و نیرنگ ، به آنها وعده نمی دهد. آنها پیروان شیطان جایگاهشان جهنم است و هیچ راه فراری ندارند. (۱)
یکی دیگر از مهلکه هایی که انسانهای سقوط کرده را به وادی جهنم می کشاند ، پیروی از شیطان است.
ممکن است این سؤال برای کسی مطرح شود که مگر ما پیرو شیطان هم داریم ؟
یا اینکه مگر می شود که انسانی از شیطان پیروی کند ؟! و اگر چنین مواردی وجود دارد ، چگونه و به چه صورتی است. یعنی چگونه ممکن است که انسان پیرو شیطان شود و پیروان شیطان چه ویژگی هایی دارند و ...
اطاعت و پیروی از شیطان همان نافرمانی از خداوند متعال است :
از جهان دو بانگ می آید به ضد
تا کدامین را تو باشی مستعد
در آیات سوره مریم هم از قول حضرت ابراهیم خطاب به پدرش (یا عمویش) در این باره آمده است :
یا ابت لاتعبد الشیطان ان الشیطان کان للرحمن عصیا، یا ابت انی اخاف ان یمسک عذاب من الرحمن فتکون للشیطان ولیا
ای پدر! شیطان را (به وسیله بت پرستی و دوری از توحید) پرستش نکن ، زیرا شیطان نسبت به خداوند رحمان ، عصیانگر بود.
ای پدر! من از این می ترسم که از طرف خداوند رحمان عذابی بتو برسد در نتیجه از دوستان شیطان باشی (۲)
در آیات دیگر قرآن کریم نیز خداوند متعال به انسان ها هشدار داده است که مراقب باشند که به وسیله نافرمانی از دستورات الهی در دام بندگی (و پیروی از) شیطان گرفتار نشوند.
در آیات ۲۱ سوره نور ، ۲۴ سوره نمل ، ۳۸ سوره عنکبوت ، ۲۰ سوره سبا ، ۶۰ سوره یاسین ، ۳۷ سوره زخرف ، ۳ سوره حج ، ۲۵ سوره محمد (ص) ، ۱۷ سوره حشر ، ۱۴ سوره بقره ، ۱۷ و ۶۱ تا ۶۵ سوره اسراء و ۵۰ و ۵۱ سوره کهف به این مطلب اشاره شده است.
کلمه شرک به طرق مختلف حدود ۱۶۸ بار در قرآن کریم آمده است.
معنی اطاعت و بندگی بسیار گسترده و وسیع است. حتی گوش کردن به سخن کسی (یعنی اینکه انسان توجه کند ، وقت بگذارد ، ساکت شود ، گوش بدهد و...) به قصد عمل کردن آن نیز نوعی از بندگی محسوب می شود.
پیامبراکرم (ص) در این باره فرموده است : کسی که به سخن سخنرانی گوش فرا دهد (از روی تسلیم و رضا) او را (به نوعی) پرستش کرده است. اگر این سخنران از سوی خداوند سخن بگوید. شنونده خدا را پرستیده است و اگر از سوی ابلیس (شیطان) سخن می گوید : ابلیس را عبادت و بندگی کرده است. (۳)
حضرت علی (ع) درباره کسانی که از شیطان اطاعت می کنند فرموده است :
شیطان ایشان را هدف تیر خود و محل سودن قدم خویش و جایگاه گرفتن دست خود قرار داده است ... آنها ، شیطان را صاحب اختیار خویش کرده اند و شیطان نیز ایشان را برای انجام کارهای خود شریک کرده است. در سینه آنها لانه کرده ... پس با چشمان آنها نگاه (حرام) کرده و به زبان های ایشان سخن (باطل) می گوید و بر مرکب های متزلزل و پرلغزش سوارشان کرده است ... (۴)
امام صادق (ع) نیز در این باره فرموده است :
هنگامی که مردم در راه نافرمانی خداوند عزوجل می روند ، پس اگر سواره روند (و در گناه و معصیت تندروی کنند) ، از سواره نظام شیطان اند و اگر پیاده روند (و در معصیت به آرامی حرکت کنند و اندک اندک گناه انجام دهند) از پیاده نظام ابلیس خواهند بود.
همچنین آن حضرت در تفسیر آیه ۲۳ سوره نوح که اشاره به بت های پنجگانه دارد یعنی این آیه :
و قالوا لاتذرن الهتکم و لاتذرن ودا و لاسواعا و لایغوث و یعوق و نسرا
گفتند هرگز خدایان خود را رها نکنید و به خصوص دست از پرستش (این پنج بت) ود، سواع، یغوث، یعوق و نسر هرگز برندارید.
فرموده اند : در زمان حضرت نوح بندگانی بودند که عبادت خدای تعالی را به جا می آوردند ، وقتی از دنیا رفتند ، طایفه و قبیله آنها غمگین و افسرده خاطر شده ، گریه و زاری کردند. شیطان که یگانه دشمن سعادت ، ایمان و عبادت بشر است فرصت را غنیمت دانست و به نزد ایشان آمد و گفت : این قدر گریه و زاری نکنید، و خود را به زحمت ، مشقت و ناراحتی نیندازید ، من برای شما بت هایی شبیه آنها می سازم ، تا به آنها انس بگیرید و آرام شوید و بتوانید خدا را عبادت نمایید.
بعضی از آن مردم جاهل قبول کردند.
شیطان بتهایی شبیه ود ، سواع، یغوث ، یعوق و نسر ساخت و آن مردم هنگام عبادت به دستور و راهنمایی شیطان بتها را مقابل خود می گذاشتند.
وقتی فصل زمستان و هنگام بارش برف و باران فرا می رسید، برای دوری از سوز و سرما به داخل منزل آمده، بتها را هم همراه خود به اتاق می بردند. و این روش تا زنده بودند ادامه داشت، اما پس از مرگ آنها فرزندانشان گفتند :
چون پدران ما این بت ها را عبادت می کردند ما هم باید از پدران خود پیروی نماییم و این بتها را عبادت کنیم (و رفته رفته بت پرستی این چنین شروع شد و رواج یافت) و آیه شریفه به همین معناست. (۶)
اضافه بر این می گویند : در زمان حضرت نوح (ع) وقتی که طوفان شد ، بت ها در زیر خاک و گل و لای پنهان گردید و در زمان جاهلیت ، شیطان آنها را برای مشرکین عرب بیرون آورد. (۷)
همچنین در تاریخ اسلام آمده است که روزی رسول خدا (ص) به علی (ع) فرمود : یا علی این شمشیر را بگیر و برو بین این دو کوه و هر کس را در آنجا دیدی بدون آن که خوف و ترسی داشته باشی او را به قتل برسان.
علی (ع) شمشیر آن حضرت را گرفت و رفت ، در بین آن دو کوه مردی را دید که چشمانش مانند برق جهنده (و همچون رنگ مس سرخ و روشن) و دندان هایش مانند داس بود و موهای تن او به خاک کشیده می شد ، علی (ع) با دیدن او نزدیکش رفت و با شمشیر ضربتی بر او زد. اما ضربه اش کارساز نشد، دوباره ضربه دیگری براو زد به طوری که او را دو شقه نموده، از وسط به دو نیم کرد.
بعد به حضور رسول خدا (ص) آمد و عرض کرد : یا رسول الله او را کشتم.
حضرت سه مرتبه فرمود: الله اکبر ، این یغوث بود ، از این به بعد دیگر این شیطان داخل هیچ بتی نمی شود تا عبادت شود.
از بعضی اخبار استفاده می شود که در زمان سابق بعضی از شیاطین در بت ها و چیزهایی که مردم آنها را عبادت می کردند داخل می شدند و بامردم صحبت می کردند و این امر بیشتر باعث گمراهی آنان می شد.
و این افتخار برای علی (ع) ماند که آن شیطان لعین به دست مبارکش کشته شد. (۸)
می دانیم که شیطان سوگند یاد کرده است که انسان را بدبخت کند. (۹) راه بدبخت کردن انسان ها هم این است که با حیله ها و ظاهرسازی ها و وسوسه ها و ... نگذارد که آنها به دستورات حیاتبخش الهی عمل کنند و به هر طریق ممکن آنها را به مخالفت با خداوند متعال یعنی کاری که خودش کرد و بدبخت شد وادارد تا انسان ها نیز مانند خودش بدبخت و جهنمی شوند.
حالا به هر مقداری که در این کار موفق شود، اغواشده ها و غافلان و جاهلان و ستمکاران و کفار و مشرکان را در زیر سلطه بندگی خویش کشیده است :
ای تو گشته یار شیطان صبح وشام
و ز بدی کردن برآوردی تو نام
هر که بد کرد و بدان را بد نگفت
گشت شیطان خود به او صد بار جفت
عشق گوید رو ز شیطان دور شو
وانگهی چون جان جانان نور شو
به همین جهت، انسان خیلی باید مراقب اندیشه ها ، تفکرات، گفتارها و کردارهای خویش باشد. سعی کند و از خداوند سبحان عاجزانه و مصرانه بخواهد که شر این اهریمن نابکار و شیطان صفتان جنی و انسی را از عرصه اندیشه ها، گفتارها و اعمال او دور سازد. واقعا خطر جدی ، مهلک و خانمان برانداز است و اگر انسان همیشه و با تاکید مجدد عرض می کنم که همیشه مراقب نباشد و با ذکر و یاد خداوند متعال و دوری از :
مصاحبت باکسانی که در این خصوص توجه لازم را ندارند و خودداری از حضور در محیط هایی که فاسد است و حفظ گوش و چشم و سایر اعضا از گناه راه این دیو را بر عرصه وجود خویش نبندد چنان با دست این لعین گام به گام و آرام آرام در مرداب نافرمانی حضرت حق فرو می رود که آنگاه متوجه عمق خسارت وارده می شود که دیگر راه برگشت و نجات از مرداب هوس و گناه برایش بسیار سخت و طولانی است.
مفسر تفسیر راهنما درباره این آیات نوشته است :
- شیطان ، مورد لعنت خداوند و به دور از رحمت اوست.
- عزم راسخ شیطان بر گمراه کردن و فریب دادن مردم است.
- تاکید شیطان بر واداشتن مردمان به بندگی خویش است.
- دوری شیطان از رحمت الهی، خاستگاه تصمیم او بر اغوای بندگان خداست.
- شیطان ، مایوس از گمراه شدن گروهی از مردم توسط وی است.
- اعتراف شیطان به ربوبیت و مالکیت خداوند نسبت به تمامی مردمان است.
- هشدار خداوند به مردم در مورد اغواگری شیطان و خطر منحرف شدن توسط او.
- شرک و بت پرستی، عصیان از بندگی خداوند و پذیرش سلطه شیطان است.
- شیطان در هر بنده ای از بندگان خدا، به دنبال سهم و نصیبی برای خویش است.
- سوگند و عزم راسخ شیطان بر گمراه کردن مردم است.
- سوگند و عزم راسخ شیطان بر سرگرم کردن مردم به آرزوهای پوچ است.
- تمایلات و آرزوهای پوچ و بیجا، نشانه تسلط بر شیطان بر انسان است.
- انسان ، بر فطرت خداجویی و مسیر حق پویی است.
- شیطان ، برانگیزنده مردم به قطع کردن و شکافتن گوش چهارپایان برای حرام پنداشتن استفاده از آنهاست.
- شیطان ، دعوت کننده آدمی به حرام کردن حلال های خداوند است.
- شیطان ، رواج دهنده اندیشه ها و گرایش های خرافی در جامعه است.
- شیطان ، در صدد وادار ساختن انسان ها به تغییر مخلوقات الهی (همانند تبدیل کردن زن به مرد و...)
- شیطان، عامل انحراف انسان از فطرت خویش است.
- حرمت تغییر در آفرینش طبیعی و اولیه موجودات به انگیزه های شیطانی.
- انسان های گمراه و در بند آرزوها، فرمانبرانی گوش به فرمان شیطان هستند.
- آمال و آرزوها، زمینه اجرای خواسته های شیطان است.
- وانهادن ولایت خداوند و پذیرش ولایت شیطان، زیان آشکار است.
- وعده های دروغین و ایجاد آرزوهای موهوم، از روش های شیطان برای گمراه ساختن مردم است.
- وعده های شیطان، جز دروغ و فریب نیست.
- وعده های دروغین شیطان، زمینه برانگیختن آرزوهای پوچ در انسان است.
- هشدار خداوند به مردم در مورد اغواگری شیطان (جدی است).
- دلخوشی به وعده ها و آرزوهای شیطانی، زیانی آشکار است.
- دوزخ، جایگاه و فرجام گمراهان و فریب خوردگان از شیطان است.
- دوزخ، فرجام پذیرندگان ولایت شیطان است.
- ورود به جهنم زیانی آشکار است.
- آرزوهای شیطانی، تحریم حلال های الهی و تغییر در آفرینش طبیعی و اولیه موجودات، از عوامل ورود به جهنم است. (۱۰)
- ورود گمراهان و فریب خوردگان از شیطان به جهنم، حتمی است.
عباسعلی کامرانیان
۱- قرآن کریم- سوره نساء- آیات ۶۱۱ تا ۱۲۱
۲- قرآن کریم - سوره مریم- آیات ۴۴ و ۵۴
۳- سفینه البحار- جلد ۲ صفحه ۵۱۱
۴- غرر الحکم و دررالکلم- جلد ۱ صفحات ۴۳۲ تا ۶۳۲
۵- بحار الانوار- جلد ۰۷ صفحه ۷۵۳
۶- علل الشرایع- جلد ۱ صفحه ۳۱
۷- تفسیر قمی- جلد ۲ صفحه ۷۷۳ و تفسیر جامع جلد ۷ صفحه ۲۵۲
۸- مناقب اهلبیت- جلد ۱ صفحه ۲۰۱
۹- قرآن کریم- سوره ص آیه ۲۸
۱۰- تفسیر راهنما- جلد ۴- صفحه ۵۵
منبع : سایت مناجات