شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا


ختم الغرایب (تحفه العراقین): نسخه برگردان به قطع اصل نسخه خطی شماره 845 کتابخانه ملی اتریش (وین) کتابت 593ه.


ختم الغرایب (تحفه العراقین): نسخه برگردان به قطع اصل نسخه خطی شماره 845 کتابخانه ملی اتریش (وین) کتابت 593ه.
نویسنده : افشار، ایرج,خاقانی، بدیل‌بن‌علی,رستگار، نصرت‌الله,فراگنر، برت
شماره کنگره : PIR۴۸۷۶
شابک : ۹۶۴-۸۷۰۰-۱۳-۳
رده دیویی : ۸fa۱.۲۲
تاریخ نشر : ۸۵۰۶۰۴
تعداد صفحه : ۳۰۱
نوبت چاپ : ۱

اين مجموعه دربردارنده‌ي كهن‌ترين نسخه‌ي كتاب ختم الغرايب (تحفه العراقين خاقاني) كه متعلق به كتابخانه‌ي ملي اتريش، مورخ 593 است. اين نسخه به صورت مجلس در كتاب چاپ شده است. بيت آغازين اين نسخه بيتي است كه در همه‌ي نسخه‌هاي تحفه العراقين آمده است. نگارنده در ويژگي‌ اين نسخه‌ي خطي مي‌گويد: اين نسخه از نگاه رسم‌خط و حروف‌شناسي و وقوف بر آداب تحرير و طرز كتابت، اهميت دارد و براي مطالعه‌ي نسخه‌هاي ادبي كهن، نمونه‌اي برجسته است، اگر چه در موارد روشني از نادرستي كتاب، بركنار نمانده است. اين نسخه در مقابله و سنجش و براي تصحيح متن ـ چون بر همه‌ي نسخه‌هاي ديگر تقدم زماني دارد ـ طبعا بايد مورد عنايت خاص قرار گيرد و نسخه بدل‌هاي نسخ ديگرست كه بايد وسيله‌ي تطبيق و نشان دادن تعارض‌ها باشد. اين نسخه مقدمه‌ي منثور چند صفحه‌اي را كه غاب نسخه‌ها دارند ندارند. جز اين، نام منظومه در اين نسخه، ختم‌الغرايب است به صراحت نه تحفه العراقين. اين نسخه براي خزانه‌ي يكي از ملوك مقتدر ناحيه‌ي روم نوشته شده و اگرچه مزين و مذهب نيست، اما از نظر شيوه‌ي كتابت خاص آن منطقه و نيز از نظر آگاه شدن بر پيشينه‌ي قلمرو زبان فارسي در آن ديار براي ايرانيان جنبه‌ي تاريخي و فرهنگي دارد و نشاني است گويا از رواج زبان فارسي و ادبيات درخشان آن در آناطولي و در دربارهاي ملوك آن صحفات.