گالوانومتر

وسیله تحقیق وجود جریان الکتریکی باشدت کم.
● گالوانومتر Galvanometer
یک دستگاه برقی است که برای اندازه‌گیری جریان‌های خیلی کم مورد استفاده قرار می‌گیرد. گالوانومتر انواع زیادی دارد که از میان آنها می‌توان گالوانومتر بالیستیک، بروکا، گالوانومتر هلمهولتز، باقاب متحرک گالوانومتر تانژانتی، گرمائی و تورسیون را نام برد [۸].
اسبابی برای تشخیص وجود جریان برق در یک جسم هادی و تعیین جهت و شدت آن گالوانومتر مبتنی بر آزمایش‌ها اورستد در بر قاطیس است. گالوانومترهای نخستین اساس عقربه‌ای بود که در قابی درون یک پیچه جا داشت. در گالوانومترهای جدید، مغناطیس ثابت و قاب یا پیچه متحرک است. در هر حال، عبور جریان از سیم‌های دور قاب یا پیچه متحرک است. در هر حال، عبور جریان از سیم‌های دور قاب موجب گردش جزء متحرک دستگاه می‌شود، و زاویه گردش شدت جریان را معین می‌کند. آمپرسنج نوعی گالوانومتر است که برحسب آمپر درجه‌بندی شده است. ولت سنج نوعی گالوانومتر با قاب متحرک استکه مقاومت برقی آن زیاد است. و اختلاف پتانسیل بین دو نقطه مدار یا ولتاژ یک مولد را نشان می‌دهد، هرچه ولتاژ بیشتر باشد انحراف عقربه‌ها زیادتر خواهد بود [۱۰].
● گالوانومتر بالیستیک Ballistic Galvanomeier
دستگاهی که برای اندازه گرفتن مقدار برقی که از یک مدار به دنبال برقرار شدن یک جریان آنی می‌گذرد، به کار می‌رود. هر گالوانومتر را باید به روش بالیستیک به کار برد. زیرا زمان تناوب نوسان، به زمان عبور جریان طولانی است [۸].
● گالوانومتر استاتیکی Astatic
نوعی گالوانومتر با آهن ربای متحرک که در آن دو آهنربای کوچک مساوی، موازی اما مخالف جهت یکدیگر در وسط دو سیم پیچ که در خلاف جهت هم سیم‌پیچ شده‌اند آرایش می‌یابند، سیستم توسط یک تار کم پیچش آویخته می‌شود. چون گشتاور مغناطیسی برایند صفر است. میدان مغناطیسی زمین گشتاور نیروئی که نیاز به کنترل داشته باشد بر این سیستم متحرک وارد نمی‌آورد. در عوض گشتاور نیروی باز گرداننده از طریق تار آویز تأمین می‌شود و با استفادده از تار و تارک کوارتزی این گشتاور نیرو بسیار کوچک می‌شود بدین سان حساسیت گالوانومتر بسیار زیاد است [۲۸].
● گالوانومتر تانژانتی Tsngent
گالونومتری است که در آن یک عقربهٔ مغناطیسی کوچکی که در مرکز یک سیم پیچ بزرگ است، قرار دارد انحراف عقربه در سطحی عمود بر حسب جریان انجام می‌گیرد [۸].
● گانونومتر هلمهلولتز
نوعی گالوانومتر تاتژانتی است که در آن به‌وسیلهٔ دو سیم پیچ موازی به فاصلهٔ چند سانتی‌متر از یکدیگر، یک میدان مغناطیسی تقریباً ثابتی حاصل شود [۸].

۷ ـ مدارهای الکتریکی و کار آنها ـ ترجمه ویگن ساهاکیان
۸ ـ فرهنگ علوم تجربی و ریاضی ـ گروه کارشناسان
۱۰ ـ دائرهٔ‌المعارف فارسی ـ غلام‌حسین مصاحب
۲۸ ـ ابوالقاسم قلمسیاه دیگران

منبع : مطالب ارسال شده