چراغ حافظه را روشن کن

رفته بود داروخانه و می‌خواست دارویی را که هر شب می‌خورد، بخرد اما هرچه فکر می‌کرد اسم دارو را به یاد نمی‌آورد.
بار اولی نبود که اسم چیزی یا کسی را فراموش می‌کرد؛ بارها اتفاق افتاده بود که در لحظه‌ای مهم، اسم خیابان یا شخصی یا چیزی را که هر روز با آن سروکار داشت فراموش کرده بود. فراموشی، معضلی است که این روزها دامن بسیاری از ما را گرفته است. افراد مختلف در مورد علل آن عقاید و حدس‌های متفاوت و مختلفی دارند؛ آلودگی هوا، تغذیه نامناسب، استرس، کهولت سن، تمرکز نداشتن و... دلایلی است که معمولا برای کاهش حافظه ذکر می‌شوند. شاید دوری از بسیاری از این عوامل برای ما مقدور نباشد و ما ناگزیر از زندگی در شهرهای بزرگ با هوای آلوده، سر و صدای زیاد، محیط استرس‌زا و... هستیم. بنابراین تنها راه باقی‌مانده این است با رعایت یکسری نکات و انجام بعضی از تمرین‌ها از کاهش حافظه جلوگیری و به افزایش و ترمیم آن کمک کنیم. هیچ می‌دانید حافظه به‌صورت انتخابی عمل می‌کـنـد؛ یعنی ما به‌طور ناخودآگاه مسائلی را که بیشتر برایمان مهم، خاطره‌انگیز یا خاص باشند، آسان‌تر از بـقیه به ذهن می‌سپاریم. این ویژگی به ما این امتیاز را می‌دهد که با مغز و حافظه‌مان تمرین کنیم و یاد بگیریم چیزهای مهمی را که لازم است حفظ و به موضوعی خاص مبدل کنیم. به‌جای پرداختن و واردشدن به مباحث پیچیده روانشناسی در زمینه حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت، بیایید فقط قرار بگذاریم از این به بعد مسائلی که نباید فراموش می‌کردیم را از قلم نیندازیم.
▪ اسامی‌
▪ شماره‌های تلفن
▪ قیافه‌ها
▪ کارها
▪ قرارهای ملاقات
▪ تاریخ‌های تولد
▪ گفت‌وگوها
▪ حقایق (یا اکاذیب)
اول مشخص کنید کدام حافظه شما بهتر کار می‌کند؛ بینایی یا شنوایی. وقتی پاسخ این سوال معلوم شد، یک قدم بزرگ به سوی بهتر شدن حافظه‌تان برداشته‌اید. شما می‌توانید با استفاده از این دانش، چیزهایی که می‌خواهید به خاطر بسپارید را در قالب تصاویر یا صداها به حافظه‌تان منتقل کنید.
▪ فعال باشید
این در مورد هر چیزی باید اعمال شود، هنگامی که در حال شنیدن، تفکر و مطالعه‌کـردن هستید، سعی کنید از مطالبی که فرد دیگری به شما گفته، نکتـه‌برداری کنید. اگـر بی‌حال و غیرفعال باشید، مغزتان دچار کندی و تعلل خواهد شد اما اگر بـرای فـعـال بـودن تلاش کنید، ذهنتان آنچه را که در حال آشکارشدن است ثبت می‌کند و شما راحت‌تر می‌توانید آن را به‌خاطر بسپارید.
▪ تمرکز کنید
به جزئیات دقت کنید. در طول روز چیزهای بسیار زیادی را می‌شنویـم اما تنها آنهایی را به‌یاد می‌آوریم که برایمان اهمیت داشته‌اند. مسائل مورد اهمیت خـود را گسترش و بسط دهید تا بیشتر بتوانید آنها را به ذهن بسپارید. یک روش خوب این است که همه چیز را مهم و حیاتی فرض کنید و بدانید که یک روز به درد شما می‌خورند. وانمود کنید که یک کارآگاه جنایی هستید و هر آنچه که در پیرامون شما در حال اتفاق افتادن است، اهمیت دارد.
▪ پیوستگی
بین آنچه که می‌خواهید به‌یاد بسپارید و آنچه کـه قـبلا در ذهن دارید ارتباط برقرار کنید. این ارتباط می‌تواند یک رنگ، یک عدد یا یک کلمه هم قافیه بـاشد. برای بـه‌خاطر داشتن لیستی از چیزهای مختلف، تصاویری که هم قافیه با اعداد هستند را در ذهنتان مجسم کنید. برای مثال یک با «دک» هم قافیه است پس می‌توانید در ذهن خود اولین قلم فهرست را با دک ضبط مجسم و مربوط کنید. به‌همین ترتیب بـرای عدد دو کـه با «مـو» (درخت انگور) هم قافیه است انجام دهید. همچنین می‌توانید از کلمات مخفف و ترکیب اسامی‌ و یا متصل‌نمودن اول حروف کلمات (مانند حروف ابجد) استفاده کنید.
▪ تکرار را به خاطر بسپارید
روش تنبیه معلم‌تان را به‌یاد دارید؟ هرگاه فردی دچار خطایی می‌شـد، می‌بایست چندین و چند بار مطلبی را بنویسد. تکرار به ما برای به ذهن سپردن مـوضـوعات کمک کرده و باعث حک‌شدن افکار در مغزمان می‌شود. هرگاه فردی را ملاقات می‌کنید، شروع به تکرار اسم او در ذهن خود کنید. وقتی کسی شماره تلفنش را به شمـا می‌دهـد، چندین بار آن را روی کاغذ نوشته و با صدای بلند تکرار کنید. اگر می‌خـواهـیـد مـطلبی را حفظ کنید، کافی است آن را چندین بار روی تکه‌ای کاغذ بنویسید.

منبع : روزنامه تهران امروز