انتخاب رئیس جمهور لبنان یک قفل دیگرخورد

بن بست سیاسی موجود در لبنان که طی هفته های اخیر به دلیل عدم انتخاب رئیس جمهور جدید چالشی جدی در این کشور به وجود آورده، با وقوع انفجار روز گذشته در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری لبنان وارد مرحله جدیدی شده است.
بر اثر انفجار مهیب یک خودرو بمب گذاری شده در منطقه بعبدا نزدیک بیروت و به فاصله چند متری کاخ ریاست جمهوری پنج تن از جمله ژنرال فرانسوا الحاج گزینه نامزدی فرماندهی کل ارتش لبنان کشته و هفت تن دیگر نیز مجروح شدند. ژنرال الحاج از افراد نزدیک به ژنرال میشل سلیمان فرمانده کنونی ارتش لبنان محسوب می شد. از چندی قبل که نام سلیمان به عنوان رئیس جمهور احتمالی جدید لبنان مطرح شد، از ژنرال الحاج به عنوان گزینه جانشینی سلیمان در سمت فرماندهی ارتش یاد شده بود. این ژنرال کهنه کار که حدود ۵۰ سال سن داشت پیش از این فرماندهی عالی عملیات ارتش لبنان علیه گروه تندرو فتح الاسلام وابسته به القاعده را برعهده داشت که در اردوگاه نهرالبارد مستقر بودند و این عملیات تا نابودی کامل فتح الاسلام بیش از سه ماه طول کشید. خودرو بمب گذاری شده روز گذشته زمانی منفجر شد که خودروهای حامل ژنرال الحاج و محافظان وی از یکی از خیابان های محله بعبدا عبور می کردند و نوع این اقدام تروریستی حاکی از آن است که الحاج هدف اصلی بمب گذاران بوده است. این انفجار به قدری مهیب بود که چند دستگاه خودرو دیگر نیز در همان محل به آتش کشیده شد و تعدادی از ساختمان های مجاور آن هم آسیب دیدند. طی سلسله ترورهایی که از سپتامبر ۲۰۰۴ شخصیت های سیاسی لبنان را دربر گرفته، این نخستین بار است که یک شخصیت بلندپایه نظامی به صورت مستقیم هدف قرار می گیرد. الحاج یک روز قبل از ترور، ژنرال سلیمان را در جریان دیدار از جنوب لبنان و سان دیدن از نیروهای لبنانی در این منطقه قرار داده بود.
در عین حال منطقه یی که ژنرال الحاج در آن ترور شد علاوه بر کاخ ریاست جمهوری، تعدادی از سفارتخانه های خارجی و نهادهای دولتی را نیز در خود جای داده است. از سوی دیگر این انفجار و ترور درست در روزی انجام گرفت که جبران توینی نماینده پارلمان و از روزنامه نگاران برجسته لبنان در سال ۲۰۰۵ ترور شد. اگرچه هیچ شخص یا گروهی مسوولیت ترور الحاج را برعهده نگرفته اما به عقیده ناظران، این ترور در شرایطی که لبنان دوران بدون رئیس جمهور را سپری می کند و گروه های سیاسی همچنان بر سر تعیین رئیس جمهور اختلاف نظر دارند، می تواند اوضاع بحرانی این کشور را پیچیده تر کند.
لبنان از حدود یک ماه قبل یعنی از ۲۳ نوامبر که دوره ریاست جمهوری امیل لحود رسماً و پس از ۹ سال پایان یافت بدون رئیس جمهور است. گروه های موافق دولت فواد سنیوره نخست وزیر موسوم به طیف ۱۴ مارس و گروه های مخالف دولت موسوم به طیف ۸ مارس همچنان بر سر تعیین یک رئیس جمهور مورد توافق اختلاف نظر دارند و تنها اخیراً بر سر نام ژنرال میشل سلیمان توافقاتی میان موافقان و مخالفان حاصل شده است.
این در حالی است که اختلافات سیاسی میان این دو طیف باعث بروز نگرانی در مورد بی ثباتی سیاسی در لبنان شده است که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ به مدت ۱۵ سال درگیر جنگ داخلی بود. پارلمان لبنان به ریاست نبیه بری طی یک ماه اخیر چندین بار جلسه پارلمان برای تعیین رئیس جمهور را به تعویق انداخته که هدف از آن انجام رایزنی و مشورت بیشتر میان گروه های لبنان عنوان شده است. در آخرین مورد از این نوع یک روز پیش از انفجار تروریستی روز گذشته، پارلمان جلسه بعدی تعیین رئیس جمهور را به دوشنبه هفته آینده موکول کرد، اما این موضوع و خلاء ریاست جمهوری در لبنان موجب نگرانی جامعه بین الملل شده است. در همین چارچوب شورای امنیت از تاخیرهای مکرر در انتخاب رئیس جمهور لبنان ابراز نگرانی کرد و خواستار اجرای آن بدون تاخیر شد. اعضای این شورا روز سه شنبه با انتشار بیانیه یی که به اجماع صورت گرفت از تمامی احزاب سیاسی لبنان خواستند خویشتندار باشند و احساس مسوولیت کنند تا از بحرانی تر شدن اوضاع در این کشور جلوگیری شود. در بیانیه شورای امنیت آمده است؛ تنگنای سیاسی مستمر در خدمت منافع مردم لبنان نیست و به همین دلیل خواستار انجام رای گیری برای انتخاب رئیس جمهور بدون هرگونه دخالت خارجی و با احترام کامل به نهادهای دموکراتیک هستیم. بر اساس قانون اساسی لبنان در صورت عدم انتخاب رئیس جمهور جدید اختیارات رئیس جمهور به نخست وزیر واگذار می شود اما از آنجا که حزب الله لبنان به رهبری سیدحسن نصرالله و جریان ملی آزاد به رهبری میشل عون دولت سنیوره را به دلیل خروج وزیران شیعه از آن قانونی نمی دانند، اختیارات رئیس جمهور به رغم خلاء یک ماهه آن به نخست وزیر واگذار نشده است.
در هر حال تنها گزینه مطرح در شرایط حاضر برای تصدی سمت ریاست جمهوری لبنان ژنرال میشل سلیمان فرمانده کل ارتش است اما با توجه به ترور روز گذشته ژنرال الحاج که گزینه جانشینی او در فرماندهی ارتش بود، مشخص نیست که سلیمان همچنان به ریاست جمهوری فکر می کند یا باید منتظر تحولات این کشور طی روزهای آینده بود؟

منبع : روزنامه اعتماد