بررسی ویژگی های زیستی و بوم شناختی چنگر در تالاب های شمال کشور

در دهه اخیر تعداد جمعیت مهاجر زمستان گذران از این گونه و میزان زیتوده آن در تالاب های سواحل جنوب دریای خزر رو به کاهش بوده است و تعداد جمعیت جوجه آوران در این مناطق بسیار اندک است. ویژگی های زیستی و بوم شناختی مورد مطالعه در سه منطقه تالابی انزلی، گمیشان و فریدون کنار بر روی ۷۰ قطعه پرنده بررسی شده است. بررسی عادت غذایی چنگر نشان داد که این گونه همه چیز خوار است و عمدتا از گیاهان آبزی (۵۴ درصد)، نرم تنان و سنگریزه (۴۶ درصد) تغذیه می کند. نسبت طول روده به طول کل بدن ۳.۶ محاسبه شده که بیانگر رژیم غذایی گیاه خواری می باشد. بررسی میزان ذخیره چربی در نمونه های مورد مطالعه نشان داد ۵۶ درصد از نمونه ها ذخیره چربی کم، ۲۸ درصد ذخیره چربی متوسط و ۱۶ درصد ذخیره چربی زیاد دارند.
این نتایج می تواند بیانگر عدم دسترسی این پرندگان به غذای کافی و مناسب در زیستگاه شان باشد. میانگین وزن لاشه این پرنده ها ۶۶۰-۵۷۰ گرم برای نرها و ماده ها محاسبه شد. حدود ۵۰ درصد از وزن لاشه این پرنده به عنوان گوشت، مصرف خوراکی دارد و ۵۰ درصد دیگر آن را پر و محتویات شکمی (ضایعات) دربرمی گیرد. این گونه یکی از فراوان ترین پرندگان آبزی است که در تالاب های شمال کشور شکار می شود و دارای ارزش خوراکی و تجارتی می باشد. بررسی شاخص های بوم شناختی مهم و موثر بر وضعیت زیستگاه این گونه، نظیر وسعت زیستگاه، عمق آب، گیاهان بن در آب و غوطه ور، میزان آلودگی ها همچنین فشار شکار مشخص کرد که تالاب های انزلی، گمیشان و فریدون کنار از لحاظ اوضاع بوم شناختی مناسب برای این پرنده به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار دارند.

حسین یزدان داد

منبع : پایگاه اطلاعات علمی