تپه‌های سیلک ، کاشان

در سه كیلومتری جنوب غربی كاشان (تپه‌های سیلك) در حدود 4500 ق.م اقوامی با تمدن جالب‌توجهی می‌زیسته‌اند كه وسایل كار آن‌ها را بیش‌تر سنگ و استخوان تشكیل می‌داده است. براساس مطالعات انجام‌ شده، در 4200 ق.م بدون این كه وضع زندگی آنان تغییر كند، شكل، نوع، نقش و رنگ ظروف آنان به كلی تغییر كرده است. به نظر می‌رسد كه ساكنین اصلی این منطقه مغلوب اقوام تازه‌واردی شده‌اند كه از مشخصه‌های سفال آن‌ها، رنگ قرمز با نقش سیاه بوده است. [مظاهر نفوذ هنر این اقوام در چشمه‌علی ری، اسماعیل‌آباد و تپه‌های جلگه شهریار كشف شده است (4000-3800 ق.م)]. مهم‌ترین اكتشافات این تپه‌ها، یافته‌هایی از لوحه‌های گلی عیلامی است. ظاهراً در 5500 سال پیش، این اقوام بر اثر ارتباط با مدنیت شوش، نگارش خط را فرا گرفته‌اند و لوحه‌های گِلی فراوانی با قدیمی‌ترین نوع این خط، در سیلك به یادگار گذاشته‌اند.
تمدن اقوام تپه‌های سیلك در 3500 سال پیش، مغلوب تمدن آریایی گردید كه آثار آن‌ها در طبقات مختلف حفاری از قبیل ظروف لوله‌دار بلند با نقش اسب، خورشید، اسلحه آهنی، شمشیر و نیزه‌های بلند كشف شده است.
در فاصله دو تپه‌ بزرگ و كوچك، دو گورستان قدیمی كشف شده كه به نام گورستان‌های الف و ب نامگذاری شده است. آثار اقوام هزاره دوم ق.م از گورستان الف و اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول ق.م از گورستان ب تپه‌های سیلك به دست آمده است. آثار مكشوفه در گورستان ب كه به مهاجران تازه‌وارد به سیلك مربوط است، بیش‌تر شبیه آثار زیرخاكی تپه گیان (نهاوند) و خوروین (ساوجبلاغ) است.