روزی که میلسپو "درد مزمن" ایران را اعلام داشت (در این روز ۲۷ ژوئن)

● دكتر میلسپو و بیماری مزمن ایران
دكتر میلسپو مستشار آمریكایی مالیه ایران ۲۷ جون ۱۹۴۳ در مصاحبه ای گفته بود که نمی داند چرا ایرانیان ثروتمند از دادن مالیات كه حق جامعه از درآمد آنان است تا این حد گریزان هستند و نمی خواهند امور مالیاتی وطنشان كه به سود همه و عامل تقویت بنیه و پیشرفت كشور است تنظیم و رو به راه شود . همین بی نظمی مالیاتی باعث مسائل مالی ایران، بی پولی دولت و روشن نبودن وضع اقتصاد كشور بوده است.
او اضافه كرده بود: نمی دانم كه چرا دولت حال و دولتهای گذشته ایران درصدد گرفتن مالیات واقعی برنیامده اند. از چه می ترسند؟. در جلسات مختلف با مقامات ایران، صد بار برایشان گفتم كه مالیات مردم، آمریكا را به یك قدرت جهانی مبدل كرده است كه به خرجشان نمی رود. تا در جلسه هستیم نظر مرا تایید می كنند و «بله درست است» می گویند ولی پس از خروج از جلسه آن را فراموش می كنند. من این معما را نمی فهمم و نمی توانم حل بكنم. مالیات پولی است كه مردم به نسبت درآمدشان باید به دولت بدهند تا سازمانهای عمومی را تغذیه و تكمیل كند كه بتوانند از سرمایه و جان و حیثیت همان مردم حراست كنند و وسائل آسایش عمومی و پیشرفت را مهیا سازند. این كار چه عیبی دارد؟. به آنها گفتم كه بنجامین فرانكلین از پدران موسس آمریكا گفته است كه از دو چیز نمی توان گریخت: یكی دادن مالیات و عوارض و دیگری مرگ. مقامات ایرانی گوش می كنند ولی اعتنا نمی كنند. ندادن مالیات در ایران شده است یك بیماری مزمن و تا این بیماری درمان نشود، نمی توان مسائل دیگر را حل كرد. هزینه های دولت باید تماما از مالیات و هزینه های شهری از عوارض تامین شود و تا این مسئله باقی باشد، مشكلات ایران كه پس از نادرشاه بروز كرده بر طرف شدنی نخواهد بود. من تاریخ ایران را با دقت تمام خوانده ام. از روزی كه كریم خان زند به دلیل رئوفت مالیاتها را موقتا بخشید، مالیات ندادن در ایران یك عادت و رسم عمومی شده است كه باید به این اعتیاد پایان داده شود. دولت باید بداند كه هر تبعه كشور هر سال چقدر درآمد دارد و مالیاتش را بگیرد و ....
مسئله ای را که این کارشناس آمریکایی در سال ۱۳۲۲ بیان داشت و در طول اقامت در ایران هم موفق به حل آن نشد درد بزرگی است که در ایران تا به امروز درمان نشده و مادر و زاینده بسیاری از بیماری های دیگر است و به همین مناسبت، در سالروز انتشارش، قسمتی از آن را در بالا یادآور شدیم. میلسپو نخستین كارشناس خارجی نبود كه این مسئله را اعلام داشت. پیش از او مورگان شوستر آمریكایی و سر جان ملكم انگلیسی هم همین واقعیت تلخ را در خاطراتشان از ایران ذكر كرده اند و این خاطرات به صورت كتاب انتشار یافته و موجود است.

دکتر نوشیروان کیهانی زاده

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز