پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

خسران فقدان عفت


خسران فقدان عفت
ارزش مداری یکی از خصایص حکومت دینی و نظام مردمی است که در آن، مردم ارزش ها را به عنوان یک وظیفه دینی و احساس مسئولیت در قبال جامعه پاس می دارند و از آن حفاظت و حراست می کنند و در حفظ آن هیچ گونه مصانعه و سازشکاری ندارند و آن چه که حق می دانند می گویند و خود به آن عمل می کنند و با هیچ تهدید و ارعابی هم دست از هدف خود برنمی دارند. بی تردید یکی از مواهب نظام دینی ما برگرداندن ارزش های تعطیل شده دینی و ملی به مملکت ما بود که بار دیگر به عنوان یک هدیه و موهبت الهی در جامعه جان گرفت و امید بود تا آن که حالت ثبات و بقا به خود بگیرد و در جامعه تثبیت و تحکیم شود. البته بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی شاهد و ناظر رواج خیلی از ارزش ها در جامعه بودیم و در حقیقت بارقه امیدی برای دل سوختگان به این ملت و مملکت بود. ولی نمی دانیم چه شده که گویی این بارقه کم سو شده است یا حداقل آینده را مبهم و یا غیر شفاف جلوه می دهد. تجربه تاریخی مسلمانان در اسپانیا گویای این واقعیت است که به نادیده گرفتن بعضی از ارزش ها عظمت مسلمانان را به باد می دهد و آنان را گرفتار حقارت و ذلت می کند و این یعنی همان اثر وضعی اعمال و رفتار خود آن هاست که دامنگیر خودشان می شود، و ما باید از این تجربه تاریخی بیاموزیم که این حادثه غم بار دوباره تکرار نشود.
چون اگر خدای نخواسته تکرار شود دیگر به سادگی قابل جبران نخواهد بود و ممکن است که دیگر امکان بازگشت دوباره سخت و دشوار باشد و یا اصولا ممکن است فرصت دوباره هم پیش نیاید.به طور کلی در کشور ما بعضی از کاستی ها و یا نارسایی ها وجود دارد که خود معلول عوامل مختلف و متعدد است که البته ما در این جا قصد نداریم به آن بپردازیم چون یک کار تخصصی و محققانه است که باید فرهیختگان و کارشناسان امر به آن توجه کنند و نارسایی و کاستی های جامعه را با حسن تدبیر ریشه یابی کنند، و دولت و مجلس هم باید با اهتمام هرچه بیشتر آن را در دستور کار تقنین و اجرا قرار دهند. یکی از ریشه های معضلات و مشکلات و یا به تعبیر دیگر سرآمد آن ها فقدان رواج ارزش مداری است به خصوص ارزش هایی که مرتبط با اوضاع و احوال اخلاقی و فرهنگی جامعه است.
مشکلی که در سال های اخیر به عنوان یک مسئله پیچیده روز به روز بر دامنه آن افزوده می شود وجود بعضی از ناهنجاری های اجتماعی است اگرچه در این رابطه اقدام های قابل توجهی از طرف مسئولان قضایی و انتظامی صورت گرفته ولی تاکنون، نتیجه ملموسی گرفته نشده است و نتوانسته از میزان آن کاسته و یا آن که در جامعه تاثیرگذار باشد و این که کجای مسئله مشکل دارد خود جای بررسی کارشناسانه است به هر حال یکی از عواملی که به یک معنا ریشه خیلی از ناهنجاری های اجتماعی محسوب می شود، فقدان و یا ضعف حیا و در بعضی از موارد رعایت نکردن عفت جامعه است و این جا باید گفت: مسئله حیا وعفت چیزی نیست که دین آورده باشد و یا به تعبیر دیگر دین نیست که ما را به حیا و عفت فرا می خواند بلکه این ندا از درون آدمی نشأت می گیرد و سپس دین آن را تایید می کند. به همین دلیل مولای متقیان علی(ع) می فرماید: «العفهٔ اصل الفتوه» عفت و پاکدامنی اصل جوانمردی است و یا در روایت دیگر می فرماید:«قدرالرجل علی قدر همته و عفته علی قدر غیرته» ارزش مرد به اندازه همت و عفت او به اندازه غیرت او خواهد بود.
از بیان این روایت این طور استفاده می شود که عفت معلول فتوت و غیرت است و فقدان آن مساوی با از بین رفتن خیلی از ارزش های دینی و اخلاقی و اجتماعی خواهد بود همچنان که وجود آن موجب به وجود آمدن زندگی سالم و شاداب و به دور از تنش های اخلاقی و اجتماعی خواهد بود فقدان آن موجب خسران و نه تنها مانع پیشرفت جامعه خواهد شد بلکه غمی سنگین و ندامتی همیشگی جامعه را فرا خواهد گرفت در فرهنگ اسلامی حیا و عفت به عنوان یک حقیقت انسانی مبنای روابط زن و مرد است که پوشش و متعلقات آن در راستای حفظ و رشد این ویژگی ارزنده قرار دارد و منع از تبرج و نگاه حرام آلود با این حقیقت صورت گرفته است که علت اصلی اختیار پوشاک، سرما وگرما نبوده بلکه داشتن حیا دلیل اصلی آن بوده است که به طور فطری در نهاد انسان وجود داشته و این دین بوده است که حد و مرز آن را تعیین کرده است و پوششی که در قالب حجاب وضع شده عامل مهمی برای حفظ عفت و حیاست.
منبع : روزنامه خراسان