تاثیر تجمع عناصر در تحمل شوری در هفت ژنوتیپ گندم دوروم (.Triticum turgidum l) جمع آوری شده از منطقه خاورمیانه

تنش شوری از طریق تغییر در تعادل یونی واسمزی رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق تاثیر تجمع عناصر در تحمل شوری در هفت ژنوتیپ گندم دوروم (Triticum turgidum L. susp durum) جمع آوری شده از منطقه خاور میانه شامل ICDW۱۹۷۶۴ وICDW۱۰۲۶ از ترکیه، ICDW۷۵۱ و ICDW۱۹۶۹۷ از سوریه،ICDW۸۵۹ وICDW۳۲۴ از ایران وICDW۴۴۶ از مصر بررسی شد.
گیاهان در محیط کشت هیدروپونیک در شرایط گلخانه ای رشد کردند. دو هفته بعد از جوانه زنی بذرها و در مرحله سه برگی، با اضافه کردن نمک(NaCl) به محیط کشت، تیمارهای شوری شامل صفر (شاهد)، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی مولار اعمال گردید. کلیه ژنوتیپ ها در تیمارهای شوری ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی مولار از بین رفت و در غلظت ۱۵۰ میلی مولار نسبت به شاهد کاهش رشد داشت. در تمام ژنوتیپ ها تجمع یون سدیم و پتاسیم در اندام هوایی و ریشه تحت تاثیر شوری قرار گرفت، در تیمار ۱۵۰ میلی مولار نمک (NaCl) ژنوتیپ سوری ICDW۷۵۱ بطور معنی داری کمترین تجمع سدیم (۴۰ میلی گرم در گرم وزن خشک) و بیشترین تجمع پتاسیم (۵۰ میلی گرم در گرم وزن خشک) را در اندام هوایی داشت. همچنین مقدار تجمع یونهای کلسیم وکلر در اندام هوایی و ریشه تحت تاثیر شوری قرار گرفت که تحت تیمارهای مختلف شوری اختلاف معنی دار بود.
در مجموع نتایج نشان می دهد که ژنوتیپ سوری ICDW۷۵۱ که دارای تجمع پایین سدیم وکلر و تجمع بالای پتاسیم و کلسیم در اندام هوایی بود، ماده خشک آن بالا بوده و متحمل ترین ژنوتیپ شناخته شد و ژنوتیپ ایرانی ICDW۳۲۴ با تجمع سدیم وکلر بالا در قسمت هوایی و ریشه و همچنین تجمع پایین پتاسیم و کلسیم دارای کمترین مقدار ماده خشک بوده و ژنوتیپ حساس به شوری است.

محمدرضا هادی
سیما نیراعظم خوش خلق
رمضان علی خاوری نژاد
سیدمجتبی خیام نکویی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی