دو نوع نظم سیاسی دو نوع مقاومت

مشهور است که اروپای فعلی، حیات و نظم کنونی اش را بیش از هر چیزی مدیون حماقت بنیتو موسولینی است. در بهار ۴۱ وقتی هیتلر آماده بود که برق آسا به روسیه حمله کند و قال قضیه را بکند، موسولینی و ارتش کوچکش ناگهان به یونان و شبه جزیره بالکان دست اندازی کردند و در نتیجه سروکله انگلیسی ها هم در پشت جبهه آلمانی ها پدیدار شد. دخالت آلمانی برای رفع مزاحمت انگلیسی ها از شبه جزیره بالکان یعنی از دست دادن پنج هفته حیاتی که موجب شد عملیات فتح روسیه جدا از مقاومت غیرمنتظره روس ها با زمستان دهشتناک این کشور مواجه شود و رویای هیتلر به باد رود.
اما جدا از زمستان، روس ها به شکلی باور نکردنی در برابر آلمان ها مقاومت کردند. هیچ کس نمی داند نیرو محرکه سربازان روس برای دفاع قهرمانانه از کشورشان چه بود. آیا این روح ملت روس بود که حتی در گذر از سال ها حکومت سیاه استالینی هنوز این گونه حریم کشور خود را پاس می داشت؟ مقاومت روس ها در شهرهای لنینگراد (سن پترزبورگ) و استالینگراد از درخشان ترین لحظات تاریخ بشری در قرن بیستم است. یادتان باشد فرانسه تنها در عرض پنج هفته تسلیم آلمان ها شد و وقتی آلمان ها به پاریس نزدیک شدند، اعلام شد به خاطر لطمه نخوردن به پاریس زیبا، هیچ مقاومتی صورت نمی گیرد. اما میلیون ها جوان روسی با کمترین ساز و برگ نظامی،ارتش آلمان را به زانو در آوردند. آلمان ها در نفوذ برق آسایشان تقریباً هیچ شهر مهمی از روس ها را نتوانستند تسخیر کنند و آن قدر پشت دیوار آن دو شهر و همچنین مسکو معطل ماندند تا زمستان رسید و ارتش زرهی افسانه یی روس ها بازسازی شد و جنگ مغلوبه. تئوریسین های چپ این مقاومت ملی را به موفقیت مشت آهنین رژیم استالین در از بین بردن سنگدلانه فاصله طبقاتی می دانند، اما گروهی دیگر این را ندای روح روسیه می دانند؛ همان روحی که داستایوفسکی و تولستوی نیز از آن بسیار نوشته اند. روحی فاسد و خموده که در لحظه یی که همه به مرگ آن معتقدند، ناگهان شعله می گیرد و سرکشی می کند. اما اگر قطب کمونیسم آلمان ها را در شرق به زانو درآورد، در آن سر،قطب کاپیتالیسم سنتی اروپا نیز مقاومتی باورنکردنی از خود نشان داد. هیتلر با مشاوره فرمانده نیروی هوایی آلمان (گورینگ) طرح نابودی انگلیس از راه بمباران های هوایی را اجرا کرد. طی سه ماه و نیم،۱۵ هزار شهروند لندنی در بمباران ها کشته شدند اما هیچ کس در انگلیس سرمایه سالار یک لحظه هم به تسلیم فکر نکرد (کل تلفات موشک باران و بمباران تهران در هشت سال جنگ ۷۰۰ نفر بوده است. این آمار شاید حجم آتشی که بر لندن فرو می ریخت را نشان دهد.) مقاومت این دو ملت؛ روس ها و انگلیس ها، یکی کمونیست و دیگری کاپیتالیست،نشان می دهد که روح ملی ورای حکومت ها و نظام های طبقاتی وجود دارد؛ مرموز، غیرقابل تفسیر اما ملموس.در عکس سمت راست ارتش روسیه را در برلین می بینید. در آوریل ۱۹۴۵ ،چند روز قبل از خودکشی هیتلر. در عکس سمت چپ نمایی از لندن در اکتبر ۱۹۴۰ را می بینید. نیمه ویران و سوخته و مرد شیرفروشی که با دیسیپلین خاص بریتانیایی به کار روزمره اش می رسد.

آرش خوشخو

منبع : روزنامه اعتماد