زندگی سیاسی سیدضیائ‌الدین طباطبایی

نویسنده : مهدی‌نیا - جعفر
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۱۱/۱۸
رده دیویی : ۹۵۵.۰۸۲۲۰۹۲
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۸۷۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۱۴۸۶/ط۲م۹
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۵۲۰۰
شابک : ۹۶۴-۹۴۶۷۵-۲-۱

در این کتاب, شرحی از فعالیت های سیاسی و سرگذشت سید ضیائ‌الدین طباطبایی فراهم آمده است. مبحث اصلی کتاب حول محور کودتای 1299 تدوین شده که طی آن. مولف با اشاره به نقش سید ضیا در کودتای مذکور, تحلیلی از رویدادها, جریانات و روابط سیاسی قبل و حین و بعد از کودتا به دست می دهد. کتاب متشکل از هفت فصل و چند پیوست است. در فصل اول, اوضاع ایران قبل از کودتای 1299 ترسیم می شود. در این فصل از احمد شاه, اقدامات کمیته مجازات, غائله نایب حسین کاشی, اقدامات واسموس در جنوب علیه انگلیس و جنگ جهانی اول سخن می رود. در فصل دوم جریان کودتای سوم اسفند 1299 ذیل مباحثی از این دست بازگو می شود: قزاق و قزاق خانه از دوران شاهان قاجار تا کودتای 1299, مقدمات کودتا, نقش قزاق ها در کودتا, سید ضیائ و دکتر مصدق. در فصل سوم اوضاع ایران بعد از کودتای 1299 توصیف می گردد و به مسائل مهمی چون سرنوشت احمد شاه. عملکرد قوام السلطنه, قدرت گیری سردار سپه, طرح انقراض سلطنت قاجاریه و نقش مجلس و نمایندگان اشاره می شود. در فصل چهارم مشاهدات و برداشت های 'ماژورهال', عضو برجسته امور اقتصادی سفارت آلمان _ که چندی پیشکار دارایی استان فارس بود _ درباره نا آرامی ها و تمایلات تجزیه طلبی در آذربایجان, خراسان, ترکمن صحرا, خوزستان و بلوچستان اختصاص یافته شامل این مطالب است: نهضت جمهوری خواهی آذربایجان, قیام کلنل محمد تقی خان پسیان, تحریکات شوروی در ترکمن صحرا, اقدامات سردار معزز: بجنوردی, کارهای رضا شاه در مشهد, غائله شیخ خزعل و تحرکات دوست محمدخان در بلوچستان. در فصل ششم سرنوشت و چگونگی قتل گروهی از نامداران و رجال سیاسی و نظامی دوره سلطنت رضا شاه بازگو شده است. این افراد عبارت اند از: سرهنگ محمود پولادین, سرداراسعد بختیاری, نصرت الدوله فیروز, تیمور تاش, سید حسن مدرس, اسدی و داور. آخرین فصل کتاب به بررسی واقعه مسجد گوهرشاد اختصاص دارد. پیوست کتاب شامل هفت مطالب کوتاه با این مضامین است: کشته شدن رزم آرا و قاتل او؛ سپهدار اعظم و کودتای 1299؛ زندگی قوام السلطنه‌؛ مشیرالدوله: سیاستمدار و محقق و مورخ‌؛ نقش مستوفی الممالک در بی طرفی ایران در جنگ جهانی اول‌؛ دوران کودکی رضا شاه‌؛ رضا خان شصت تیر. در لا به لای کتاب و صفحات پایانی عکس های متعددی از رجال سیاسی و درباری و نظامی این دوران به چاپ رسیده است. فهرست منابع و فهرست اعلام پایان بخش کتاب است. گفتنی است کتاب حاضر, در سال های گذشته نیز از سوی ناشر دیگری منتشر شده است.