۷ ژانویه سال ۱۹۲۶ ـ ایجاد «مملکت سعودی»

عبدالعزیز بن عبدالرحمن السعود هفتم ژانویه سال ۱۹۲۶ خود را پادشاه حجاز و با ادغام نجد و حجاز قلمرو اش را «مملکت سعودی» اعلام داشت. وی که قبلا سلطان نجد بود ۲۹ ژانویه ۱۹۲۷ نیز خود را پادشاه نجد نامید که بیستم ماه مه این سال (سال ۱۹۲۷) دولت انگلستان طبق عهدنامه جده حاکمیت وی را بر خطه پادشاهی نجد و حجاز برسمیت شناخت که تا نیمه جنگ جهانی اول تحت الحمایه عثمانی بودند. مملکت سعودی ۲۳ سپتامبر ۱۹۳۲ از وحدت حجاز، نجد، حساء و قطیف (دو منطقه جنوب شرقی و شیعه نشین که در قدیم با جزایر مجاور در خلیج فارس «بحرین» خوانده می شدند و در قرن نهم میلادی به دست قرمطیان افتاده بودند) و برخی نواحی دیگر رسمیت یافته و این روز که در تقویم ها مندرج است به عنوان روز تاسیس رعایت می شود. کشور سعودی تنها مملکتی در جهان است که به اسم فرد نامیده شده است. این کشور دارای یک شورای انتصابی است ولی پارلمان ندارد که اعضای آن همانند کشورهای دیگر منتخب مردم باشند. سلطنت بر کشور سعودی در خانواده السعود موروثی است. عبدالعزیز که در سال ۱۸۸۰ به دنیا آمده بود بسال ۱۹۵۳ درگذشت. نفت که در مارس ۱۹۳۸ در این کشور کشف شد از نیمه دوم قرن بیستم مملکت سعودی را ثروتمند ساخته است. طبق برآورد، یک چهارم ذخایر نفت خام کره زمین در زیر شن های کشور سعودی قراردارد و از لحاظ صدور نفت، مقام اول را در جهان داراست با درآمد ناخالص سالانه بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار.
عبدالعزیز در جوانی با خانواده خود براثر فشار خاندان «الرشید» که «ریاض» واقع در منطقه نجد و زادگاه و مرکز اقتدار خاندان سعود را متصرف شده بود به کویت رفته بود که در دسامبر سال ۱۹۰۱ در ۲۱ سالگی با نیرویی که از چهل و چند نفر بیشتر نبود به قصد پس گرفتن ریاض عازم نجد شد و اوایل ۱۹۰۲ ریاض را تصرف کرد و سپس به کوتاه کردن دست الرشید از نقاط دیگر پرداخت. خاندان سعود از قرن هجدهم (طبق برخی نوشته ها از سال ۱۷۴۴ میلادی) در مناطق الدیریه و الریاض دارای اقتدار بود. عبدالعزیز تا سال ۱۹۰۴ همه نجد را برغم حمایت نظامی عثمانی از الرشیدی ها، تصرف کرد و با مرگ الرشید در سال ۱۹۰۶ راه در برابر عبدالعزیز باز شد و به تدریج سایر مناطق تحت سلطه عوامل الرشید به او تعلق گرفت. وی در سال ۱۹۱۳ «حساء» و سال بعد از آن قطیف را هم بر قلمرو خود افزود و به ساحل غربی خلیج فارس رسید. دولت انگلستان که سرگرم عقب راندن عثمانی از سرزمین های عربی و مسلط شدن بر آنها بود در سال ۱۹۱۶ (اواسط جنگ جهانی اول) حکومت عبدالعزیز بر نجد و حساء را برسمیت شناخته بود زیرا به موجب توافق ماه مه این سال (سال ۱۹۱۶) انگلستان و فرانسه بر سر تقسیم سرزمین های عربی میان خود ـ در صورت شکست امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول، قرارشده بود جز سوریه و لبنان که سهم فرانسه درنظر گرفته شده بود، مابقی از جمله حجاز در اختیار انگلستان قرار گیرد. عبدالعزیز در سال ۱۹۲۵ از اختلاف شریف مکه با دولت انگلستان استفاده کرد و حجاز را هم بر قلمرو خویش افزود و خود را سلطان نجد و حجاز اعلام داشت و دولت لندن بناچار طبق عهدنامه سال ۱۹۲۷ جده قلمرو حکومتی او را برسمیت شناخت، ولی تاریخ اعلام رسمی تاسیس کشور سعودی ۲۳ سپتامبر ۱۹۳۲ است. این سرزمین که در ایران (همانند دوران ساسانیان) «عربستان» خوانده می شود دارای۲ میلیون و ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و طبق آمار سال ۲۰۰۷ بیست و ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن سکنه است که حدود شش میلیون از آنان خارجی هستند که برای کار به آنجا رفته اند. درآمد سرانه هریک از ساکنان سعودی سالانه ۲۲ هزار دلار است.
دوم نوامبر سال ۱۹۶۴ ملک سعود دومین پادشاه کشور سعودی در یک کودتای خانوادگی از مقام خود برکنار و به خارج تبعید شد. شنیده شده بود وی که یازده سال بر این کشور پادشاهی کرده بود می خواهد یکی از پسران ۳۰ گانه خود را ولیعهد کند حال آنکه قرار بود پس از او برادرانش به ترتیب به پادشاهی برسند. هنگامی که ملک سعود شروع به توزیع مقامات دولتی میان پسران خود کرد، خاندان سعودی سه اتهام داخلی، مذهبی و بین العربی به او وارد ساختند و برکنارش کردند. این سه اتهام عبارت بود از اسراف بیت المال، شرب خمر و مشارکت در توطئه مقدماتی ترور جمال عبدالناصر که در جهان عرب محبوبیتی ویژه داشت. با این اتهامات، برکناری او مورد حمایت اتباع سعودی، جهان عرب و روحانیون ملل اسلامی قرار گرفت. پس از او ملک فیصل برادر ناتنی اش پادشاه سعودی شد که بعدا او نیز به دست برادرزاده اش کشته شد. با برکناری ملک سعود، دیگر هیچیک از پادشاهان بعدی سعودی درصدد ولیعهد کردن فرزند خود برنیامد و برادران (فیصل، خالد. فهد، و عبدالله) یکی پس از دیگری پادشاه شدند و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز