پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

۲۷ آبان ـ ۱۸ نوامبر ـ به مناسبت صد ساله شدن تفاهم فرانسه و انگلستان که سرانجام به تقسیم ایران انجامید


به مناسبت صد ساله شدن تفاهم فرانسه و انگلستان معروف به « Etente Cordiale»، شیراك رئیس جمهوری فرانسه ۱۸ نوامبر ۲۰۰۴ به لندن رفت. این تفاهم كه عمدتا به منظور حل اختلافات دیرپای مستعمراتی دو كشور و مناطق نفوذ آنها بود راه را برای اتحاد دو كشور با روسیه بر ضد آلمان ، اتریش و ایتالیا هموار ساخت. در آن زمان، فرانسه شدیدا نگران تقویت بنیه نظامی آلمان بود. طبق این تفاهم كه مرحله نخست آن در هشتم آوریل ۱۹۰۴ حاصل شد، قرار شد كه انگلستان و فرانسه مالكیت و نفوذ خود بر سر سرزمین های آفریقای غربی را كه تا آن زمان كسب كرده بودند حفظ كنند و به درگیر شدن با یكدیگر در این مناطق پایان دهند، فرانسه آقایی انگلستان بر مصر و انگلستان نفوذ فرانسه در مراكش را بپذیرد ، طرفین بی طرفی سیام ( تایلند ) را كه حایل میان مستعمرات دو كشور در شبه جزیره هند و چین بود رعایت كنند و بر جزایر نیو هبرید ادعای دیگری نداشته باشند. در این قسمت از تفاهمات وضعیت نیوفاوند لاند هم روشن شد و قرار شد كه مذاكرات برای تامین تفاهم بیشتر ادامه یابد. هدف فرانسه رفع اختلافهای انگلستان و روسیه بر سر ایران، افغانستان و تبت بود كه در مذاكرات بعدی مطرح شد و با میانجی گری فرانسه، سرانجام به امضای معاهده سن پترزبورگ در اوت ۱۹۰۷ و تقسیم ایران به دومنطقه نفوذ میان روسیه و انگلستان و یك ناحیه حایل ( در اختیار دولت تهران ) منجر شد كه برای ایرانیان یك مصیبت ملی بود.
ژاك شیراك در آستانه دیدار از لندن در مصاحبه ای با روزنامه های انگلستان كه سه شنبه ( ۱۶ نوامبر ۲۰۰۴ ) انتشار یافت گفت كه انگلستان از كمك به مساعی آمریكا برای اشغال نظامی عراق طرفی نبست و از این همكاری سهم چشمگیری به دست نیاورد. شیراك گفت كه گمان می كند امریكاییان، جز با اصرار و یا شرط قبلی حاضر نشوند داوطلبانه سهمی به كسی دیگر بدهند و این در طبیعت آنان نهفته است. وی ضمن اشاره به ادامه شكاف میان آمریكا و اروپای غربی گفت: سیاست آمریكا فعلا بر پایه ای استوار است كه امكان ایجاد پل میان دو قاره را نمی دهد و او مطمئن نیست كه در این شرایط، تونی بلیر بتواند یك میانجی و واسطه میان دو قاره باشد.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز